Chúng tôi về xã Vĩnh Thành (nơi có làng hoa mà người dân quen gọi là Cái Mơn) của huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre đúng vào dịp người dân nơi đây tất bật chăm sóc hoa kiểng phục vụ Tết cổ truyền 2018.
Không có hộ nghèo
Vĩnh Thành là vùng chuyên canh hoa kiểng truyền thống đã được tỉnh Bến Tre công nhận. Toàn xã có gần 20.000 dân phân bố thành 12 ấp. Trên 96% dân số Vĩnh Thành sống bằng nghề làm vườn, kinh doanh hoa kiểng, ươm cây giống các loại. Xã không có hộ nghèo, tỉ lệ khá giàu trên 70%.
Ông Nguyễn Văn Phát, ngụ xã Vĩnh Thành, kể: "Nhà tôi đã 4 đời kinh doanh hoa kiểng. Hồi xưa chỉ có mai vàng và một số cây kiểng cổ cùng các loại hoa truyền thống, đâu như bây giờ có hàng trăm loại hoa kiểng, nội địa có, nước ngoài nhập về có, nhất là sự xuất hiện của các loại hoa treo. Biết sao được, mình cứ hoài cổ thì thua ngay trên sân nhà" - ông Phát đúc kết.
Nhiều du khách đến Cái Mơn đã không ngăn được sự ngạc nhiên và thích thú khi "lạc" vào làng hoa kiểng muôn màu muôn sắc, đủ mọi chủng loại, nguồn gốc, xuất xứ, tuổi thọ… Chắc cũng vì vậy mà Cái Mơn được mệnh danh là "vương quốc hoa kiểng" của miền Tây nói chung và tỉnh Bến Tre nói riêng.
 |
| Những nông dân của làng hoa kiểng Cái Mơn luôn sẵn sàng chia sẻ nhau những kỹ thuật mới trong nghề. |
Ông Tập Thiên Thanh, du khách đến từ Trung Quốc, nói với chúng tôi: "Quá tuyệt vời khi được tham quan làng hoa kiểng vô cùng độc đáo này. Điều đáng khâm phục là chính quyền và người dân vừa phát huy thế mạnh vốn có là hoa kiểng để kiếm tiền vừa ra sức quảng bá nét đẹp và văn hóa truyền thống cũng như những gì mà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này. Thật đáng trân trọng".
Theo báo cáo từ chính quyền xã Vĩnh Thành, hiện mỗi năm làng hoa kiểng Cái Mơn cung ứng cho thị trường Tết trên 600.000 chậu mai vàng (chủ yếu là mai ghép), gần 1 triệu chậu kiểng làm bằng cây tắc (có nơi gọi là cây hạnh), gần 2 triệu chậu cúc và vạn thọ, gần 400.000 giỏ hoa treo, gần 1,2 triệu chậu kiểng lá và khoảng 500.000 các loại chậu hoa kiểng khác. Hoa kiểng Cái Mơn đang chiếm trên 70% sản lượng hoa kiểng của huyện Chợ Lách.
Đáp ứng cùng lúc 3 yếu tố
Khi chúng tôi hỏi khoảng bao nhiêu người ở làng hoa kiểng Cái Mơn có thu nhập trên 1 tỉ đồng/năm? Chủ tịch Hội Nông dân xã Vĩnh Thành Trần Văn Đủ trả lời ngay lập tức: "Hàng trăm người đấy chứ. Tỉ phú xứ này bao la lắm. Mấy anh nhà báo muốn gặp bao nhiêu cũng có".
Bà Nguyễn Thị Hoa Đào (67 tuổi, người chuyên mua bán mai vàng đã 50 năm ở Cái Mơn) cho biết: "Mỗi năm, tôi mua bán hàng ngàn chậu mai vàng và còn trồng thêm khoảng 8.000 chậu cúc mâm xôi, 5.000 chậu cúc Thái Lan, có năm trồng thêm vạn thọ, trừ hết các chi phí đầu tư cũng kiếm được từ 500-700 triệu đồng, ăn Tết vô tư luôn".
Cái Mơn là vùng đất "địa linh nhân kiệt", sản sinh nhiều người tài cho đất nước, trong đó có danh nhân Trương Vĩnh Ký, một bậc kỳ tài của đất nước. Cạnh đó, do địa hình nằm cạnh sông Cái Mơn phù sa màu mỡ quanh năm nên cây trái phát triển rất tươi tốt, đặc biệt là các loại đặc sản rất nổi tiếng trong và ngoài nước như: chôm chôm, sầu riêng… Cái Mơn còn được cả nước biết đến là vùng sản xuất cây giống chất lượng cao lớn nhất cả nước. Và tất nhiên, thế mạnh phát triển du lịch sinh thái gắn với phát triển làng nghề hoa kiểng truyền thống luôn được quan tâm đầu tư đúng mức.
Ông Nguyễn Văn Thường, chủ cơ sở sản xuất cây giống Sáu Thường, vui vẻ kể: "Dân Cái Mơn mấy năm qua làm ăn khấm khá lắm bởi đáp ứng cùng lúc 3 yếu tố: thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Nhà tôi chuyên bán cây giống đã 40 năm, hồi trước là cây sầu riêng, chôm chôm, nay chuyển sang bán cây mít giống. Năm nay trúng giá chắc lãi trên 1 tỉ đồng".
Điều khiến chúng tôi rất ngạc nhiên là Cái Mơn không chỉ có trên 400 nghệ nhân đã qua trường lớp chăm sóc, tạo dáng cây cảnh, chăm sóc hoa kiểng các loại mà hầu hết cán bộ, công chức, viên chức từ xã đến 12 ấp đều là những "nghệ nhân" hoa kiểng rất lành nghề. Đây là điều kiện rất thuận lợi bởi họ là những hạt nhân đầu tàu để hòa nhập vào xu thế phát triển kinh tế chung của địa phương. Những tiến bộ mới, thông tin mới liên quan đến lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đều được cập nhật nhanh, chuyển tải nhanh đến với nông dân bằng nhiều kênh thông tin, trong đó biện pháp tuyên truyền miệng đã và đang phát huy hiệu quả tốt nhất.
Không đặt nặng lợi ích kinh tế
Không chỉ phát huy tiềm năng kinh tế trên lĩnh vực trồng trọt, ươm cây giống, những năm qua Cái Mơn còn đầu tư phát triển thế mạnh du lịch sinh thái miệt vườn thông qua việc hình thành khá nhiều điểm tham quan du lịch.
Thú vị lắm khi du khách được tham quan những vườn trái cây đặc chủng của xứ sở này, được nghe kể về truyền thống đấu tranh anh dũng của người dân xứ đạo Cái Mơn (hơn 80% dân số xã Vĩnh Thành theo đạo Thiên Chúa) qua các thời kỳ đấu tranh giữ nước, được thưởng thức những bản đờn ca tài tử rất mộc mạc, chân quê; tha hồ ngắm những rừng mai bạt ngàn bất tận, những chậu hoa kiểng "độc", "lạ" đang mời gọi du khách.
Ông Mai Hồng Thảo, chủ vườn du lịch Bảy Thảo, tự hào nói: "Chúng tôi làm du lịch không đặt nặng về lợi ích kinh tế mà chú trọng quảng bá hình ảnh vùng đất và con người Cái Mơn. Vậy mới là chuyện lạ chớ. Lo kiếm tiền mà quên hồn cốt quê hương là bậy lắm đó".
Rất nhiều du khách đến Cái Mơn đều có chung nhận xét đây là vùng "đất lành chim đậu". Cảnh đã đẹp mà lòng người càng đẹp hơn, hiếu khách hơn. Ở đây không có chuyện thách đố giá cả, dân lịch lãm và rất nhã nhặn, tế nhị. Điều đáng nể nhất là những nông dân miệt vườn 100% nhưng sử dụng công nghệ thông tin rất nhuần nhuyễn và trình độ về khoa học kỹ thuật trong lĩnh vực hoa kiểng rất đáng nể.
Ông Trần Văn Đủ, Chủ tịch Hội Nông dân xã Vĩnh Thành, nói thêm: "100% cán bộ xã, ấp đều rành rẽ chuyện hoa kiểng, cây giống, trái cây. Không những tự làm giàu cho bản thân mà còn tư vấn rất tốt cho người khác. Khách tới xã này quan hệ chuyện trồng trọt nếu không gặp cán bộ chuyên trách đều có thể được tư vấn từ những cán bộ khác. Vậy mới ngon chớ".