Thế giới tự nhiên sở hữu vô số điều đặc biệt, và nó cũng tồn tại một số mối nguy hiểm tiềm ẩn có thể gây tử vong cho con người theo những cách không thể ngờ tới.
Một trong số những mối nguy hiểm đó là cây Manchineel, thường được gọi là "cây tử thần" hay "cây sát thủ".
Bài viết này đi sâu vào các đặc điểm và sự nguy hiểm của cây Manchineel, làm sáng tỏ các đặc tính gây chết người của nó, những rủi ro mà nó gây ra và các biện pháp phòng ngừa cần thiết khi đối mặt với loài cây này.
Cây Manchineel có tên khoa học là Hippomane mancinella. Nó đặc biệt đáng sợ bởi mọi milimet trên "cơ thể" đều chứa cả kho chất độc, bao gồm luôn một số độc tố mà con người vẫn chưa biết gọi tên. Song kinh khủng hơn cả là khả năng bội nhiễm của nó. Chỉ cần chậm trễ cấp cứu một chút, người nhiễm độc cây Manchineel đã tử vong.
Kho vũ khí chết người của Manchineel
Cây Manchineel (Hippomane mancinella) nổi tiếng với đặc tính sở hữu nhiều độc tố, điều này khiến nó trở thành một trong những cây nguy hiểm nhất thế giới.
Gần như mọi bộ phận của cây này đều chứa những loại độc tố khác nhau, bao gồm este phorbol và nhiều hợp chất hóa học khác. Ngay cả khi chỉ tiếp xúc với bất kỳ bộ phận nào của cây cũng có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, dẫn đến kích ứng da, phồng rộp và tiềm ẩn các vấn đề sức khỏe lâu dài.
Một trong những bộ phận nguy hiểm nhất của cây Manchineel chính là quả của nó. Quả của loài cây này sở hữu vẻ ngoài giống như những quả táo nhỏ màu xanh lá cây, và vẻ ngoài nay đôi khi lại thu hút những người qua đường vì họ tưởng nhầm rằng đây là những trái táo.
Tuy nhiên việc ăn loại quả của Manchineel lại mang đến những trải nghiệm không mấy dễ chịu - có thể dẫn đến đau bụng dữ dội, cảm giác bỏng rát cổ họng, nôn mửa và các biến chứng có thể đe dọa đến tính mạng.
Nhựa Manchineel có phorbol - một hợp chất hữu cơ có khả năng gây kích ứng da mạnh, lại rất dễ tan trong nước. Chỉ cần nước mưa chảy qua lá của nó rơi trúng người cũng đủ khiến bạn bị bỏng nặng.
Ngoài quả có độc tố thì nhựa của cây Manchineel cũng nguy hiểm không kém. Nhựa cây chứa hỗn hợp mạnh các hợp chất độc hại có thể gây bỏng nặng, phồng rộp và thậm chí tổn thương mắt vĩnh viễn. Đứng dưới gốc cây khi trời mưa có thể khiến hạt mưa tiếp xúc với nhựa cây, làm tăng nguy cơ bị nhiễm độc nhựa cây. Ngay cả khi đứng gần cây trong một ngày nhiều gió thì điều này cũng có thể khiến cho con người tổn thương, bởi gió có thể sẽ mang theo các hạt nhựa cây trong không khí, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người.
Miền chết chóc của cây Manchineel
Cây Manchineel chủ yếu được tìm thấy ở các vùng ven biển Caribe, Trung Mỹ và một phần của Nam Mỹ. Nó thường phát triển mạnh ở đầm lầy ngập mặn, bãi biển đầy cát và rừng ven biển, tạo thành một phần không thể thiếu của các hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển.
Sự hiện diện của nó trong những môi trường này làm tăng thêm yếu tố nguy hiểm, bởi vậy di chuyển trong khu vực này đòi hỏi người dân địa phương cũng như du khách phải nhận thức rõ ràng và thận trọng về tính nguy hiểm của loại cây này.
Do những hậu quả có thể gây tử vong khi tiếp xúc với cây Manchineel, chính quyền ở các khu vực có loài cây này đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa để cảnh báo công chúng về sự nguy hiểm của nó.
Các biển báo thường được dán gần những cây này, cảnh báo mọi người về tính chất nguy hiểm của cây và khuyên không nên đến gần hoặc chạm vào nó. Sự hiện diện của những cảnh báo như vậy đóng vai trò như một lời nhắc nhở quan trọng về những rủi ro liên quan đến loài cây chết người này.
Nếu bạn định dùng lửa để đốt loài cây này thì chắc chắn đó sẽ là một trong những sự lựa chọn kém thông minh nhất trong cuộc đời của bạn. Khói từ cây cũng có độc, và loại khói này có thể sẽ cướp đi thị lực của bạn trong suốt những tháng ngày về sau của cuộc đời.
Tuy nhiên, bất chấp bản chất nguy hiểm của nó, cây Manchineel vẫn đóng một vai trò quan trọng trong môi trường sống bản địa của nó. Nó giúp ngăn ngừa xói mòn dọc theo các khu vực ven biển, cung cấp nơi trú ẩn và thức ăn cho các loài động vật khác nhau và góp phần vào sự đa dạng sinh học tổng thể của hệ sinh thái. Độc tính của cây đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ, ngăn chặn động vật ăn cỏ và đảm bảo sự tồn tại của nó giữa các lực lượng sinh thái khác.
Loài cây này có màu xanh, mọc cao lên đến 15 mét với nhiều nhánh thân lớn rậm rạp chia ra từ gốc cây. Vỏ thân gỗ sần sùi, màu đỏ xám, hoa nhỏ có màu vàng. Lá cây có màu xanh, bề mặt mịn, sáng bóng, có răng cưa và dài khoảng từ 5 - 10 cm.
Để bảo vệ bản thân khỏi sự nguy hiểm của cây Manchineel, cần phải thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Đầu tiên, điều cần thiết là phải cập nhật thông tin và giáo dục bản thân về đặc điểm của cây cũng như những rủi ro tiềm ẩn.
Duy trì khoảng cách an toàn với cây, không chạm vào bất kỳ bộ phận nào của cây và tránh ăn quả của cây là những bước cơ bản để giảm thiểu khả năng tiếp xúc với độc tính của loài cây này. Mặc quần áo bảo hộ và đảm bảo vệ sinh tay đúng cách sau khi ở gần cây cũng là một trong những biện pháp bổ sung có thể làm giảm nguy cơ tác động khi gặp phải loài cây này.
Đối với những người cư trú hoặc du lịch đến những khu vực có cây Manchineel, việc tìm kiếm kiến thức và hướng dẫn địa phương là điều vô cùng cấn thiết. Các cộng đồng địa phương thường sở hữu kiến thức và thực hành truyền thống giúp họ cùng tồn tại với những cây nguy hiểm này. Tương tác với người dân địa phương và làm theo lời khuyên của họ có thể cung cấp những hiểu biết có giá trị trong việc điều hướng vương quốc của Manchineel một cách an toàn.
Trong một bài viết trên tờ British Medical Journal năm 2000, bác sĩ X quang Nicola Strickland - một trong hai người đã từng may mắn sống sót sau khi ăn phải một trái Manchineel kể lại: "Tôi vội vàng cắn thử một miếng và cảm nhận được ngay vị ngọt ngào của nó". "Một lúc sau chúng tôi bắt đầu có cảm giác cay rất kỳ lạ trong miệng và dần dần cay hơn, tới mức như muốn đốt cháy, cào xé và tắc kín bên trong cổ họng. Các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn một vài giờ sau đó, cho đến khi chúng tôi hầu như không thể nuốt được bất kỳ một loại thức ăn cứng nào vì đau đớn và có cảm giác như có một cục gì đó rất lớn bịt kín cổ họng", Strickland chia sẻ.
Có thể coi cây Manchineel là một lời nhắc nhở rõ ràng về những mối nguy hiểm tiềm ẩn mà thiên nhiên có thể chứa đựng. Tính chất độc hại và gây chết người của nó đóng vai trò như một câu chuyện cảnh báo cho những người mạo hiểm tiến vào lãnh thổ của nó.