Trong khi người Ai Cập cổ đại phải dành hàng thế kỷ để nghiên cứu và phát triển kỹ thuật ướp xác thì tại một nghĩa địa ở thị trấn nhỏ San Bernardo, Colombia, bằng một cách kỳ lạ nào đó, các xác chết cứ tự nhiên hóa đá lại sau một thời gian an nghỉ.
Hiện tượng lạ này bắt đầu được một thợ đào mộ có tên Eduardo Cifuentes chú ý tới cách đây 15 năm. Trong những lần cải tạo lại những ngôi mộ đã bị lãng quên, ông Cifuentes đã nhận ra điều gì đó thật đặc biệt ở khu an táng này. Theo mô tả của ông Cifuentes, quần áo và làn da của các xác chết đều chuyển sang màu nâu. Ngoài ra, làn da của các xác chết đều trông xanh xao và nhăn nheo lại do tác động của thời gian.
 |
| Hầu hết các xác chết đều được chôn vào khoảng cuối những năm 1950. |
Mặc dù đã nghiên cứu trong một thời gian dài nhưng các nhà khoa học cũng không thể đưa ra được lời giải thích thỏa mãn nhất cho hiện tượng lạ này. Được biết, trước kia ở thị trấn Guanajuato, Mexico, các xác chết cũng có thể tự hóa đá do điều kiện đất và khí gas trong lòng đất. Nhưng giả thiết này không thể áp dụng để lý giải được ở San Bernardo. Bởi lẽ, các xác chết ở đây đều được đặt trong quan tài, chiếc quan tài này lại nằm trên mộ theo nghi lễ của địa phương. Vì vậy, các xác chết đều không tiếp xúc với đất.
Người dân địa phương đã từng đưa ra một vài lời giải thích như do nguồn nước, sự thiếu hụt hóa chất, điều kiện nhiệt độ của nền đất hay do thói quen ăn 2 loại quả đặc trưng của vùng là guatila và balu.
Ngày nay, các xác ướp đều được bảo quản và trưng bày tại viện bảo tàng. Trong khi việc làm này có thể thúc đẩy kinh tế của thị trấn nhưng một số người dân vẫn cảm thấy không hài lòng với hình thức kinh doanh kiểu này.