Theo National Geographic, đập Tam Hiệp - một công trình trên dòng sông Dương Tử tại Trung Quốc, là một trong những dự án kỹ thuật đồ sộ nhất thế giới được hoàn thành năm 2006, sử dụng tới 37 triệu m3 bê tông.
Thành phần cuối cùng cùng trong khu phức hợp đập Tam Hiệp được hoàn thành vào cuối năm 2016 là một thang máy nâng tàu lên xuống (the ship lift) độ cao 113m, trọng tải lên tới 3.000 tấn.
|
|
| Thang máy nâng tàu ở đập Tam Hiệp, Trung Quốc |
Thang máy áp dụng nguyên lý về lực đẩy mà nhà toán học Hy Lạp Archimedes đã đề ra cách đây hơn 2.000 năm. Nguyên lý Archimedes rất đơn giản: trọng lượng của một vật nổi là bằng trọng lượng của nước mà nó thay thế.
|
|
| Thang máy giúp nâng hạ tàu ở độ cao 113m chỉ trong 10 phút |
Cấu trúc bên trong thang máy sẽ có 2 khoang giống hệt nhau chứa nước. Hai khoang này sẽ ở trạng thái cân bằng khi lượng nước tương đương nhau. Khi có tàu/thuyền vào thang máy, khoang còn lại sẽ được bổ sung thêm nước để có trọng lượng tương đương. Lúc này 2 khoang vẫn ở trạng thái cân bằng. Nếu rút bớt nước ở một trong 2 khoang, thì khoang đó sẽ từ từ được nâng lên.
|
|
| Mặt cắt đứng của thang máy nâng tàu ở đập Tam Hiệp. Ảnh: yangtze-river-cruises |
Tất nhiên, một hệ thống thiết kế để nâng được tàu lên tới 3.000 tấn thì sẽ phức tạp hơn. Việc nâng và hạ tàu cần có sự hỗ trợ của dây cáp, động cơ, cũng như công nghệ dừng thang máy an toàn và đối trọng bê tông giữ cho hệ thống cân bằng,...
|
|
| Mặt cắt ngang của thang máy nâng tàu ở đập Tam Hiệp. Ảnh: yangtze-river-cruises |
Tập đoàn Tam Hiệp của Trung Quốc, công ty thiết kế thang máy cùng với các kỹ sư Đức, cho biết thang máy giúp tăng năng lực vận chuyển, tăng lưu lượng hàng hóa và hành khách trên sông, giảm khí thải carbon, giảm thời gian di chuyển qua đập Tam Hiệp và tiêu tốn ít năng lượng.
Để so sánh, một con tàu qua đập nếu đi theo hệ thống nâng hạ thủy lực được gọi là "cầu thang 5 tầng" sẽ mất từ 3 đến 4 giờ thì "the ship lift" chỉ mất 40 phút.