Thời kỳ bùng nổ công nghệ 600.000 năm trước không xảy ra theo kiểu chúng ta đang thấy ở thế kỷ XXI, nhưng đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển vượt trội của chính loài chúng ta hàng trăm ngàn năm sau đó.
Theo Science Alert, cuộc bùng nổ công nghệ này là một bước nhảy vọt về độ phức tạp của công cụ bằng đá, cho thấy kiến thức về loài người đã tăng đột ngột vào khoảng 600.000 năm trước.
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi hai nhà nhân chủng học Jonathan Paige của Đại học Missouri và Charles Perreault của Đại học bang Arizona đã phân tích một loạt công cụ cổ đại từ châu Phi, châu Âu, châu Á, châu Đại Dương (bao gồm thềm Sahul) và châu Mỹ (bao gồm Greenland).
Tổng cộng 62 công nghệ chế tạo công cụ thời đại đồ đá khác nhau đã được xếp hạng từ những gì thu thập được ở 57 di chỉ khảo cổ.
 |
| Những loài người cổ đại đã tạo ra một cuộc bùng nổ công nghệ vĩ đại đối với công cụ đá - Ảnh AI: Anh Thư
|
Họ phát hiện ra rằng cho đến tận 1,8 triệu năm trước, trình tự sản xuất các công cụ bằng đá có độ dài từ 2-4 đơn vị quy trình. Trong 1,2 triệu năm tiếp theo, độ phức tạp của công cụ đã tăng lên, đạt tới 7 đơn vị quy trình.
Tuy nhiên, phải đến khoảng 600.000 năm trước, tổ tiên của chúng ta mới đưa điều này lên một tầm cao mới: Các công cụ đột ngột trở nên vô cùng phức tạp, có cái được chế tác qua tận 18 đơn vị quy trình khác nhau.
Theo các tác giả, một tiến bộ công nghệ lớn như vậy phụ thuộc vào kiến thức được truyền lại từ các thế hệ trước.
Trong các thế hệ tiếp theo, độ phức tạp của công cụ đá điểm tiếp tục tăng nhanh, không khác gì cách thế giới chúng ta "lột xác" hoàn toàn trong thời gian ngắn nhờ công nghệ số ngày nay.
Sự nhảy vọt này cũng cho thấy vào thời điểm đó, những loài người tồn tại trên Trái Đất đã tiến hóa tới mức sẵn sàng thử nghiệm và phát hiện ra những cái mới từ chính những lỗi mà họ vô tình gây nên trong quá trình chế tác công cụ.
Nói cách khác, đó như một kiểu nghiên cứu khoa học sơ khai.
Việc cải tiến quy trình sản xuất công cụ trên diện rộng còn cho thấy bộ não con người khi đó đã tiến hóa ở mức biết tận dụng kiến thức tập thể, trao đổi giao lưu văn hóa.
Điều này cho phép các cá nhân sử dụng và cải tiến công nghệ mà không cần phải hiểu đầy đủ mọi khía cạnh trong quá trình phát triển của chúng, mở đường cho một kho kiến thức ngày càng tăng và thích ứng. Đó cũng chính là nền tảng để xã hội ngày nay ngày một tiến bộ.
Khi kiến thức tập thể và các hành vi liên quan phát triển, các gien ảnh hưởng đến việc học tập cũng có thể được chọn lọc.
Sản phẩm của quá trình "đồng tiến hóa" văn hóa và gien này có thể bao gồm sự gia tăng kích thước não tương đối, sự phức tạp hóa đời sống cá nhân và các đặc điểm then chốt khác làm nền tảng cho tính độc đáo của con người.
Mặc dù những phát hiện mới cung cấp bằng chứng chắc chắn cho sự hiện diện của văn hóa tích lũy gần thời điểm bắt đầu kỳ Canh Tân (Pleistocene) giữa của thế Canh Tân, nhưng loại trí thông minh văn hóa này thậm chí có thể đã xuất hiện sớm hơn trong lịch sử nhân loại.
Loài người Homo sapiens chúng ta, còn gọi là người hiện đại hoặc người tinh khôn, chỉ ra đời vào khoảng 300.000 năm về trước.
Điều đó có nghĩa rằng cuộc bùng nổ công nghệ này không phải do tổ tiên trực tiếp chúng ta tạo nên, mà do những loài người cổ đã tuyệt chủng.
Theo các nghiên cứu trước đó, vào thời điểm loài chúng ta ra đời, thế giới vẫn còn ít nhất 8-9 loài thuộc chi Homo (chi Người) khác sinh sống.