Chi cục Thủy lợi tỉnh Vĩnh Long vừa hoàn tất quá trình lựa chọn nhà thầu cho gói thầu cung cấp, lắp đặt thiết bị quan trắc trị giá hơn 12 tỷ đồng. Kết quả, Công ty TNHH Khoa học và Kỹ thuật REECO đã được phê duyệt trúng thầu với giá hơn 8,5 tỷ đồng. Đáng chú ý, đây là nhà thầu duy nhất vượt qua vòng đánh giá kỹ thuật, dù giá dự thầu không phải là thấp nhất.

Hành trình một mình về đích của Công ty REECO

Ngày 30/09/2025, ông Nguyễn Văn Liêm, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Vĩnh Long, đã ký Quyết định số 76/QĐ-CCTL, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho "Gói thầu mua sắm hàng hóa, gói số 1: Cung cấp, lắp đặt thiết bị". Gói thầu thuộc dự án Đầu tư hoàn chỉnh Trạm quan trắc khí tượng thủy văn nội đồng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.

Theo quyết định, Công ty TNHH Khoa học và Kỹ thuật REECO (MST: 0312013290) đã trúng thầu với giá 8.507.020.000 đồng, so với giá gói thầu là 12.074.145.000 đồng (tỷ lệ tiết kiệm đạt 29,5%). Thời gian thực hiện hợp đồng là 120 ngày.

Tuy nhiên, nhìn lại quá trình từ lúc mở thầu mới thấy được bức tranh đầy đủ về tính cạnh tranh của gói thầu này. Theo Biên bản mở thầu ngày 04/09/2025, có 4 nhà thầu đã nộp hồ sơ dự thầu, bao gồm:

1. Liên danh LASI - Thuận Phong: Giá dự thầu 8.332.082.000 đồng.
2. Công ty TNHH Khoa học và Kỹ thuật REECO: Giá dự thầu 8.507.020.000 đồng.
3. Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ ALPHA: Giá dự thầu 10.852.170.000 đồng.
4. Công ty Cổ phần Công nghệ Môi trường Việt An: Giá dự thầu 11.216.500.000 đồng.

Rõ ràng, Liên danh LASI - Thuận Phong là đơn vị có giá chào cạnh tranh nhất, thấp hơn nhà thầu trúng thầu gần 200 triệu đồng. Thế nhưng, kết quả cuối cùng lại không thuộc về nhà thầu này.

Vì sao ba nhà thầu bị loại?

Theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 28/HSPTDT-2025 do đơn vị tư vấn là Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Vĩnh Long lập, chỉ duy nhất hồ sơ của Công ty TNHH Khoa học và Kỹ thuật REECO được đánh giá là "Đạt" yêu cầu về kỹ thuật.

Cả ba nhà thầu còn lại đều bị đánh giá "Không đạt". Lý do được đưa ra trong báo cáo là các nhà thầu này không đáp ứng được các yêu cầu kỹ thuật theo E-HSMT đã được phê duyệt. Việc cả ba đối thủ cạnh tranh, trong đó có nhà thầu giá tốt nhất, đều không vượt qua "cửa ải" kỹ thuật đã mở ra con đường thuận lợi cho Công ty REECO một mình tiến đến bước xét duyệt cuối cùng và trúng thầu.

Việc nhà thầu duy nhất đáp ứng yêu cầu kỹ thuật trong một gói thầu có sự tham gia của nhiều đơn vị là một tình huống không hiếm, nhưng luôn đặt ra những câu hỏi về cách thức xây dựng tiêu chí trong hồ sơ mời thầu. Liệu các tiêu chí này đã thực sự phù hợp, đảm bảo tính cạnh tranh hay vô hình trung đã tạo ra rào cản cho các nhà thầu khác?

Năng lực nhà thầu trúng thầu và góc nhìn pháp lý

Công ty TNHH Khoa học và Kỹ thuật REECO, có trụ sở tại TP. Hồ Chí Minh, do ông Trần Quang Hải làm người đại diện pháp luật, không phải là một cái tên xa lạ trong lĩnh vực cung cấp thiết bị môi trường. Theo dữ liệu, trong năm 2025, công ty này đã tham gia 5 gói thầu và trúng 3 gói, chủ yếu tại các đơn vị công ở khu vực phía Nam.

Dưới góc độ pháp lý, việc đánh giá hồ sơ dự thầu phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc công bằng, minh bạch và không phân biệt đối xử được quy định trong Luật Đấu thầu.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Thị Hương, Đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 đặc biệt nhấn mạnh việc hồ sơ mời thầu không được nêu bất kỳ điều kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Do đó, việc đánh giá hồ sơ phải hoàn toàn dựa trên các tiêu chuẩn đã được công bố trong hồ sơ mời thầu và không được đưa thêm các yếu tố định tính, chủ quan."

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Quốc Vũ phân tích thêm: "Một trong những điểm mới của Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC là hướng tới việc chuẩn hóa các mẫu hồ sơ, đặc biệt là các yêu cầu về kỹ thuật, nhằm giảm thiểu tối đa khả năng 'cài cắm' các tiêu chí mang tính định hướng. Vai trò của đơn vị thẩm định và người phê duyệt kết quả là rất quan trọng trong việc rà soát, kiểm tra để đảm bảo các tiêu chí đưa ra là hợp lý, có tính phổ biến và không nhằm mục đích loại bỏ các nhà thầu tiềm năng."

Câu chuyện tại gói thầu ở Vĩnh Long là một ví dụ điển hình cho thấy tầm quan trọng của giai đoạn lập, thẩm định hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu. Dư luận kỳ vọng các cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ hơn nữa quá trình này, để mỗi đồng vốn ngân sách được chi tiêu một cách hiệu quả nhất, trên cơ sở cạnh tranh thực sự, công bằng và minh bạch.