Sự nghiệp của NSND Nguyễn Khắc Lợi - đạo diễn phim “Tướng về hưu”

Sáng ngày 2/8, đạo diễn- NSND Nguyễn Khắc Lợi qua đời. Ông sinh năm 1932 tại Phú Thọ. Theo Tiền Phong, khi đang là học sinh trường Hùng Vương (Phú Thọ), đạo diễn Nguyễn Khắc Lợi và một số bạn được chọn vào ngành điện ảnh. Sau đó, ông được sang Liên Xô học đạo diễn tại trường VGIK (Trường Đại học Điện ảnh Quốc gia Liên bang Xô viết).

Tên tuổi của NSND Nguyễn Khắc Lợi gắn liền với các bộ phim: Tướng về hưu, Cuộc chiến đấu vẫn còn tiếp diễn, Hai bà mẹ, Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong.

Theo Vietnamplus, phim Tướng về hưu được trao cúp Bông sen Bạc, giải cao nhất Liên hoan Phim Việt Nam năm 1990 (năm đó không có giải vàng) còn phim Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong do NSND Nguyễn Khắc Lợi - Viên Thế Kỷ đóng vai trò đồng đạo diễn đoạt giải đặc biệt tại Cánh diều năm 2003.

Đạo diễn Nguyễn Khắc Lợi từng chia sẻ về hậu trường làm phim Nguyễn Ái Quốc ở Hong Kong. Trong cuộc phỏng vấn với Thể Thao Văn Hóa năm 2002, ông cho biết: "Các nhân vật do người Trung Quốc thủ vai đều cao 1m75 trở lên nên chúng tôi phải chọn các diễn viên có chiều cao tương xứng.

Sau khi xem diễn xuất của một số diễn viên trong nước, chúng tôi quyết định chọn Hoàng Phúc (cao 1m78) đóng vai Lê Duy Điếm; Ngô Quang Hải (cao 1m75) vào vai Hồ Tùng Mậu, người rất thân cận và được Bác tin cẩn.

Khó nhất vẫn là người đóng vai Nguyễn Ái Quốc, diễn viên phải thể hiện được tâm trạng và số phận rõ nét. Cân nhắc nhiều, chúng tôi chọn Trần Lực. Lần này sẽ đưa băng quay Lực diễn thử để phía Trung Quốc xem.

Về hình thức, Lực cao 1m75, khuôn mặt dài, đường nét thanh tú, cùng nghệ thuật hóa trang của Trung Quốc, chúng tôi tin Lực sẽ thể hiện tốt”.

Trong cuộc phỏng vấn với Công An Nhân Dân Online năm 2009, đạo diễn kể thêm về việc chọn diễn viên Trần Lực: “Thú thật là khâu chọn vai Nguyễn Ái Quốc thời kỳ hơn 40 tuổi là khâu khó khăn nhất. Tôi vẫn nhớ là mình đã thao thức nhiều đêm vì chẳng biết chọn diễn viên nào. Những người đã từng vào vai Bác Hồ thì đã quá quen thuộc với khán giả.

Những diễn viên trẻ thì diễn không có chiều sâu. Trong đầu tôi thoảng qua hình ảnh của Trần Lực, nhưng vẫn chưa chốt. Hôm sau, tôi đến Bảo tàng Hồ Chí Minh tìm tài liệu về Bác Hồ.

Biết chuyện, một nhân viên của bảo tàng chợt buột miệng nói: "Em thấy Trần Lực có vẻ ngoài giống Bác Hồ hồi trẻ đấy". Thấy có người trùng ý nghĩ với mình, tôi gọi Trần Lực đến thử vai và cuối cùng thì những thước phim đã được hoàn thành đúng như mong đợi”.