Giải Nobel Y sinh 2025 vinh danh khám phá về miễn dịch

3 nhà khoa học được trao Giải Nobel Y sinh năm 2025 vì những khám phá đột phá về cơ chế dung nạp miễn dịch ngoại vi.

Đúng 11 giờ 30 phút (giờ địa phương), tức 16 giờ 30 phút (giờ Hà Nội) ngày 6/10, lễ công bố Giải Nobel năm 2025 đã chính thức diễn ra tại thủ đô Stockholm của Thụy Điển, mở đầu bằng Giải Y sinh.

Ông Thomas Perlmann, Thư ký Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska, đã công bố các nhà khoa học đoạt Giải Nobel Y sinh năm nay. Theo đó, giải thưởng vinh danh khám phá về miễn dịch của các nhà khoa học: Mary E. Brunkow (sinh năm 1961, Mỹ); Fred Ramsdell (sinh năm 1960, Mỹ) và Shimon Sakaguchi (sinh năm 1951, Nhật Bản). Giải thưởng 11 triệu krona Thụy Điển (gần 1,2 triệu USD) sẽ được chia đều cho những người đoạt giải.

Thông cáo báo chí của Giải Nobel cho biết, "hằng ngày, hệ miễn dịch của chúng ta phải bảo vệ cơ thể khỏi hàng nghìn loại vi sinh vật khác nhau đang tìm cách xâm nhập. Chúng có hình dạng rất đa dạng, và nhiều loại còn tiến hóa để giống với tế bào người như một cách ngụy trang. Vậy làm thế nào hệ miễn dịch biết được điều gì cần tấn công và điều gì cần bảo vệ?

Các nhà khoa học Mary Brunkow, Fred Ramsdell và Shimon Sakaguchi được trao Giải Nobel Y sinh năm 2025 vì những phát hiện nền tảng liên quan cơ chế dung nạp miễn dịch ngoại vi. Họ đã phát hiện 'lực lượng bảo vệ' của hệ miễn dịch, đó là các tế bào T điều hòa có nhiệm vụ ngăn chặn các tế bào miễn dịch tấn công chính cơ thể của chúng ta".

“Những phát hiện của các nhà khoa học này có ý nghĩa quyết định đối với việc hiểu rõ cách thức hoạt động của hệ miễn dịch và lý do vì sao không phải tất cả chúng ta đều mắc các bệnh tự miễn nghiêm trọng”, ông Olle Kämpe, Chủ tịch Ủy ban Nobel, đánh giá.

Trước đó, năm 2024 được trao cho 2 nhà khoa học người Mỹ là Victor Ambros và Gary Ruvkun với nghiên cứu về microRNA và vai trò trong điều hòa gene.

Tuần lễ Nobel 2025 sẽ tiếp tục với các giải: Vật lý (chiều 7/10), Hóa học (chiều 8/10), Văn học (chiều 9/10), Hòa bình (chiều 10/10) và Kinh tế (chiều 13/10). Mỗi giải thưởng bao gồm Huy chương Vàng, bằng chứng nhận và 11 triệu kronor Thụy Điển.

Lễ trao Giải Nobel sẽ diễn ra ngày 10/12, đúng vào ngày mất của nhà sáng lập giải - nhà khoa học Alfred Nobel.

Hồi sinh 'sữa chua kiến' theo công thức hàng ngàn năm tuổi

Một nhóm nhà nhân chủng học và nhà khoa học thực phẩm đã sử dụng công thức lên men hàng ngàn tuổi để làm "sữa chua kiến".

kien-1.jpg
Bằng cách cho một nắm kiến ​​sống vào sữa ấm, một nhóm các nhà nhân chủng học và nhà khoa học thực phẩm đã nghiên cứu cách làm "sữa chua kiến" và phát hiện nó có cùng thành phần với một loại bánh mì phổ biến. Ảnh: David Zilber.
kien-2.jpg
Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí iScience vào ngày 3/10, nhóm nghiên cứu cho biết đã phát hiện vi khuẩn trong "sữa chua kiến", được họ tạo ra bằng phương pháp Balkan truyền thống, là một chủng vi khuẩn thường được sử dụng khi lên men ngày nay. Sau đó, họ phục vụ sữa chua cho thực khách tại một nhà hàng đạt sao Michelin để giới thiệu các phương pháp lên men thực phẩm truyền thống. Ảnh: Deposit Photos and Deposit Photos.

Yêu cầu ChatGPT giải bài toán 2.000 năm trước, kết quả gây sốc

Các nhà khoa học đã yêu cầu ChatGPT giải một bài toán tương tự bài có từ hơn 2.000 năm trước. Theo đó, ChatGPT đưa ra câu trả lời khiến nhóm nghiên cứu bất ngờ.

chattt-1.jpg
Nhà triết học Hy Lạp Plato đã viết về việc Socrates yêu cầu học sinh giải bài toán "nhân đôi hình vuông" vào năm 385 trước Công nguyên. Theo đó, học sinh đã nhân đôi chiều dài cạnh để nhân đôi diện tích hình vuông. Tuy nhiên, lời giải cho bài toán này là phải xây dựng một hình vuông mới với đường chéo của hình vuông ban đầu là cạnh. Ảnh: georgeclerk/Getty Images.
chattt-2.jpg
Mới đây, các nhà khoa học tại Đại học Cambridge và Đại học Hebrew ở Jerusalem đã yêu cầu ChatGPT giải bài toán nhân đôi hình chữ nhật - bài toán tương tự của Socrates để xem chatbot này sẽ làm thế nào. Ảnh: Adobe Stock.

Dấu ấn ứng viên Phó giáo sư ngành Y, chuyên gia tim mạch hàng đầu

Tiến sĩ Nguyễn Tri Thức, ứng viên Phó giáo sư ngành Y năm 2025 là chuyên gia tim mạch hàng đầu, đã có nhiều đóng góp trong bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Trong danh sách 124 ứng viên được Hội đồng Giáo sư ngành Y học năm 2025 xem xét tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Tri Thức, Thứ trưởng Bộ Y tế, đồng thời kiêm nhiệm điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy được đề nghị xét công nhận chức danh Phó giáo sư.

nguyen-thi-thuc.jpg
Đại biểu Quốc hội, TS Nguyễn Tri Thức. Ảnh: Quốc hội.

Đọc nhiều nhất

Tin mới