Trước thắc mắc số ca mắc COVID-19 gia tăng trở lại, nhiều người dân lo ngại vaccine COVID-19 hiện tại không có tác dụng với các biến chủng mới nên chần chừ với việc tiêm chủng, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế Công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM đã lên tiếng.
Vaccine COVID-19 có tác dụng với biến chủng mới không?
Theo Bộ Y tế, trong ngày 10/9, cả nước ghi nhận 1.643 ca COVID-19 mắc mới. Số ca mắc, ca nặng đang có xu hướng gia tăng tuy nhiên tỷ lệ tiêm vaccine COVID-19 nhắc lại chưa đạt như kỳ vọng. Trong đó một phần do người dân lo ngại vaccine COVID-19 hiện tại không có tác dụng với các biến chủng mới.
Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với PV Dân Việt, PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế Công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM cho rằng, quan điểm vaccine COVID-19 hiện tại không có tác dụng với các biến chủng mới là chưa chính xác.
Ông Dũng phân tích, khả năng chống bệnh COVID-19 diễn biến nặng và tử vong vẫn còn hiệu quả tốt. Tiêm vaccine COVID-19 không có nghĩa là sẽ không mắc bệnh. Các biến chủng mới lây lan nhanh hơn nhưng hiệu quả chống lại bệnh nặng và tử vong vẫn được ghi nhận ở các vaccine COVID-19 và được cải thiện sau các lần tiêm nhắc.
"Hiệu quả chống lại bệnh nặng và tử vong còn rất rõ, hơn 60-70% so với người không tiêm mũi nhắc lại", PGS.TS Dũng khẳng định.
Lý giải nguyên nhân số ca mắc, ca nặng tăng, thậm chí ghi nhận ca tử vong do COVID-19 thời gian gần đây, PGS.TS Dũng cho rằng do sự xuất hiện của các biến thể phụ của Omicron, vượt qua khả năng miễn dịch của cơ thể.
"Sau một thời gian, kháng thể của cơ thể giảm nên khả năng chống lại virus cũng yếu hơn nên số nhiễm gia tăng. Ngoài ra, thời gian trước, đa số người dân đều tiêm chủng đầy đủ khiến ca nặng và tử vong giảm. Nhưng hiện nay, số người tiêm nhắc mũi nhắc lại chưa nhiều nên ca nặng, tử vong có xu hướng tăng hơn một chút", PGS.TS Dũng nhấn mạnh.
Bên trong nơi điều trị bệnh nhân COVID-19 nặng tại Bệnh viện điều trị người bệnh COVID-19, Hà Nội. Clip: Gia Khiêm
Đánh giá về tình hình dịch thời gian tới, PGS.TS Dũng nói thêm số ca mắc tăng, số ca tử vong có thể tăng thêm nhưng không quá phải lo ngại. Khi được hỏi hiện có nguy cơ bùng phát một đợt dịch mới hay không, PGS.TS Đỗ Văn Dũng cho biết hiện có nguy cơ gia tăng số ca mắc chứ không có nguy cơ bùng phát dịch.
"Khi có nhiều người không tiêm nhắc lại, số ca chuyển nặng, tử vong sẽ gia tăng. Tiêm vaccine COVID-19 là quyền lợi của mỗi người, nếu tiêm đầy đủ các mũi sẽ giảm được nguy cơ mắc và chuyển nặng. Không tiêm phòng vaccine COVID-19 đầy đủ sẽ làm tăng nguy cơ chuyển nặng và tử vong, tăng nguy cơ quá tải bệnh viện. Nếu xảy ra trường hợp đó, nhà nước có thể áp dụng các biện pháp kiểm soát dịch chặt chẽ hơn như khai báo y tế, hạn chế khu vực đông người…, ảnh hưởng tới hoạt động đời sống, kinh tế, giải trí…", PGS.TS Dũng nói.
Người khoẻ mạnh cần tiêm bao nhiêu mũi vaccine?
Trước thắc mắc mỗi người cần tiêm bao nhiêu mũi vaccine COVID-19, PGS.TS Dũng cho biết không phải cứ tiêm thật nhiều mũi COVID-19 là tốt. Đối với người trưởng thành, sức khỏe tốt, không có bệnh lý nền chỉ cần tiêm 3 mũi vaccine COVID-19 là đủ. Còn đối với người cao tuổi, có bệnh lý nền nên tiêm mũi 4 do khi mắc có nguy cơ chuyển nặng cao.
"Hiện nay, chúng ta vẫn còn phải chờ đợi các nghiên cứu tiếp theo vào năm sau để xem miễn dịch có giảm đi nhiều hay không để quyết định về việc tiêm nhắc lại mũi 4, mũi 5", ông Dũng chia sẻ.
Theo các nghiên cứu đời thực, mũi nhắc lại (mũi ba) của vaccine COVID-19 của AstraZeneca và các vaccine theo công nghệ mRNA có hiệu quả cao tương đương trong việc ngăn ngừa các hệ quả nghiêm trọng do biến thể Omicron như nhập viện và tử vong, kể cả trong bối cảnh các biến thể phụ tiếp tục xuất hiện.
Kết quả đánh giá mới được công bố này cho thấy với bất kỳ một liệu trình tiêm 3 mũi vắc xin nào trong đó có sử dụng vắc xin AstraZeneca đều mang lại hiệu quả bảo vệ cao đối với sự tiến triển bệnh nặng (84,8% - 89,2%). Liệu trình tiêm 3 mũi vắc xin có sử dụng vắc xin công nghệ mRNA cũng cho thấy hiệu quả bảo vệ tương tự.
Đối với mũi bốn (mũi nhắc lại thứ hai) có thể giúp tăng cường mức độ bảo vệ một cách đáng kể, với kết quả của một nghiên cứu đời thực gần đây thực hiện tại Châu Á cho thấy không ghi nhận bất cứ trường hợp bệnh nặng nào do COVID-19 ở những người được tiêm mũi bốn vắc xin AstraZeneca hoặc vắc xin theo công nghệ mRNA trong giai đoạn từ tháng 2/2022 đến tháng 4/2022.