Khi nào nên tầm soát sớm ung thư vòm họng?

Tôi hay bị viêm họng, thi thoảng soi gương tôi thấy ở vùng họng có các điểm sưng, trắng. Tôi lo lắng mình có nguy cơ mắc ung thư vòm họng. Xin bác sĩ tư vấn (Vũ Thị Minh Diệu - Hà Nội).

Thạc sĩ, bác sĩ Hà Vũ Thành, Khoa Nội soi Thăm dò chức năng, Bệnh viện K (Hà Nội), trả lời:

Ung thư vòm mũi họng khá phổ biến ở các nước Đông Nam Á trong đó có Việt Nam. Nguyên nhân gây bệnh chưa rõ ràng nhưng các chuyên gia thấy có 3 yếu tố liên quan như:

- Người nhiễm virus EBV: Đây là virus sống ở vòm mũi họng.

- Yếu tố di truyền: Nhiều nghiên cứu cho rằng trong gia đình có người mắc bệnh, người thân cũng có nguy cơ mắc cao hơn.

- Người sống ở môi trường ô nhiễm, ăn thức ăn lên men, nhiều muối gây oxy hóa, uống rượu mạnh, hút thuốc lá.

Vòm mũi họng là khoang mở, nằm sau hốc mũi. Đây là khu vực có các khoang thông nhau hốc mắt, mũi, xoang hàm, các vòm. Vì nằm ở cửa mũi sau nên chúng ta không thể há miệng ra nhìn được vòm mũi họng của mình. Để nhìn rõ vòm cần gương phản chiếu, máy nội soi. Nếu bạn há miệng và phát hiện có vài chấm đỏ, nốt lồi là thành sau họng, không phải là vòm mũi họng.

Hiện nay, đa phần bệnh nhân đến khám chẩn đoán ung thư vòm mũi họng ở giai đoạn muộn, không thể phẫu thuật đa phần là xạ trị, hóa trị. Thời gian và chất lượng sống giảm sút rất nhiều. Vì vậy, việc chẩn đoán sớm ung thư vòm mũi họng rất quan trọng.

Bạn nên nhớ 3 triệu chứng chính của bệnh là đau đầu, ngạt mũi, ù tai, giống với các biểu hiện tai mũi họng khác. Đặc điểm của ung thư vòm mũi họng các triệu chứng này chỉ bị một bên, tăng dần dù bạn uống thuốc.

Giai đoạn muộn, bệnh nhân xuất hiện hạch cổ ở vùng bên, nhầy mũi có thêm máu do khối u gây ra, nghe kém do tràng dịch tai, xâm lấn vào dây thần kinh gây nhìn đôi, lác mắt, sụt mi. Khi tìm tới bác sĩ, bệnh nhân được nội soi để xác định khối u. Giải phẫu bệnh lý được xem là tiêu chẩn vàng để chẩn đoán chính xác ung thư vòm họng.

Nếu bạn thường xuyên có dấu hiệu viêm amidan, viêm họng cần đi khám. Chi phí tầm soát ung thư tai mũi họng không quá đắt, thủ thuật nội soi từ vài trăm nghìn, bấm sinh thiết là có thể chẩn đoán bệnh. Trường hợp nghi ngờ, bác sĩ cho chụp cộng hưởng từ để đánh giá bệnh.

Để phòng ung thư vòm mũi họng, bạn cần lắng nghe các thay đổi của cơ thể nếu có bất thường nên đi kiểm tra sớm. Bạn không nên chờ đợi đến khi có hạch cổ, sụt mí… bệnh đã ở giai đoạn muộn. Hạn chế các yếu tố nguy cơ trên để phòng ngừa bệnh.