Có một câu nói rất hay rằng: "Đừng xỏ chân vào giày của người khác".
Mối quan hệ tốt nhất giữa con người với nhau không phải quá thân mật mà là duy trì một khoảng cách vừa phải, cái chúng ta gọi là "cảm giác về ranh giới".
Mỗi người là một cá thể độc lập, có suy nghĩ, cá tính và không gian riêng của mình Một khi người khác “xâm phạm” quá mức, chắc chắn sẽ gây ra việc “sốc tinh thần” và dẫn đến nhiều mâu thuẫn khác nhau.
Triết gia vĩ đại Đức Schopenhauer từng nói: “Con người giống như những chú nhím trong mùa đông lạnh giá, gần nhau quá thì sẽ làm nhau đau, nhưng xa nhau quá thì sẽ thấy lạnh”.
Trong mối quan hệ giữa người với người, quá xa thì trở nên xa lạ, quá gần thì lại gây áp lực. Duy trì ý thức về ranh giới là một đức tính mà người trưởng thành nào cũng nên có. Điều này không chỉ giúp ta tìm được vị trí của mình trong thế giới phức tạp mà còn đối xử với người khác một cách tự nhiên và thoải mái.
Nhà tâm lý học người Mỹ Daniel Goleman đã nói:
“Mức độ bạn khiến mọi người cảm thấy thoải mái sẽ quyết định đỉnh cao mà bạn có thể đạt tới”.
Ý thức về ranh giới là nguyên tắc cơ bản nhất trong giao tiếp giữa con người với nhau và là phép lịch sự cơ bản nhất. Thời gian và trải nghiệm sẽ cho bạn biết rằng, mọi thứ trên đời đều sẽ có lúc hết hạn, dù là tình yêu, tình bạn hay thậm chí cả tình thân.
Để mọi mối quan hệ tồn tại lâu bền, chúng ta cần có ý thức rõ ràng về ranh giới. Chỉ khi có ranh giới, mối quan hệ mới bền vững; chỉ khi giữ được chừng mực, người ta mới không cảm thấy nhàm chán khi ở bên nhau lâu dài.
Trong cuộc sống, có những người luôn thích tò mò về chuyện riêng tư của người khác, thậm chí đối phương không muốn nói chuyện vẫn tiếp tục tra hỏi; cũng có những người thích áp đặt ý kiến của mình lên người khác, khiến người đối diện cảm thấy bị ràng buộc và bị xúc phạm.
Những người thích làm thầy, thích ra lệnh chỉ đạo cuộc sống của người khác và những người mặc nhiên xem đồ đạc của người khác là đồ của mình mà không có sự đồng ý đều thiếu ý thức về ranh giới.
Mối quan hệ tốt đẹp nhất là mối quan hệ duy trì được ranh giới. Chỉ khi cả hai bên học cách tôn trọng lẫn nhau và biết cách giữ khoảng cách thì mối quan hệ mới có thể phát triển suôn sẻ và bền vững.
Như người ta thường nói: “Khoảng cách tạo nên vẻ đẹp”.
Những người không có ý thức về ranh giới giống như ma cà rồng, nói năng hay làm việc đều không biết giữ chừng mực, mà còn tự cho mình đang làm mọi thứ vì đối phương. Họ sẽ dần ăn mòn năng lượng của người khác, khiến đối phương mất kiểm soát cuộc sống và rơi vào trầm cảm, rắc rối.
Một nhà văn từng nói: "Mối quan hệ giữa con người với nhau giống như hai cái cây cùng nhau lớn lên, nếu quá gần nhau sẽ cản trở nhau, chắc chắn không thể phát triển tốt, thậm chí sẽ héo úa. Chỉ có giữ một khoảng cách thích hợp thì cành lá mới có thể đâm chồi nảy lộc, hoa nở vào mùa xuân”.
Nhiều khi, sự quan tâm của cha mẹ dành cho con cái, sự quan tâm của người yêu, bạn bè dành cho nhau, một khi quá mức sẽ khiến đối phương muốn trốn chạy. Khi kết thân với những người không có ranh giới, bạn sẽ luôn phải dè chừng, luôn cảm thấy bị xâm phạm, không biết khi nào mình sẽ bị hiểu lầm, bất cứ sự xáo trộn nào cũng sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng, cảm xúc.
Làm người, hãy giảm bớt ham muốn kiểm soát, nắm bắt ý thức về sự chừng mực và giữ ý thức về ranh giới. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể cho phép nhau tự do phát triển, tự do hít thở, nuôi dưỡng lẫn nhau và trở nên thoải mái hơn trong giao tiếp giữa các cá nhân.
Duy trì ý thức về ranh giới là trí tuệ và duy trì khoảng cách trong giao tiếp là sự tu dưỡng. Dù là người thân hay bạn bè, nếu không có ranh giới sẽ ảnh hưởng đến sự hòa hợp trong mối quan hệ và phá hủy mối quan hệ của nhau.
Nhà tâm lý học Adler tin rằng:
“Khi chúng ta chọn không can thiệp vào vấn đề của người khác, những phiền muộn trong lòng chúng ta sẽ giảm đi rất nhiều.”
Mỗi người đều có những vấn đề trong cuộc sống phải đối mặt. Nếu đối phương không nhờ giúp đỡ, đừng chủ động can thiệp. Hãy tin rằng họ có khả năng tự giải quyết vấn đề của mình.
Cuộc sống cần có chừng mực và nếu bạn vượt quá thì đó sẽ là một thảm họa. Chúng ta phải tin vào nguyên tắc mọi việc sẽ đảo ngược khi chúng đến cực điểm, hình thức lịch sự cao nhất là làm quen với mọi việc và không vượt quá giới hạn.
Điều gì nên nói và điều gì không nên nói, điều gì nên quan tâm và điều gì không nên quan tâm, tất cả đều phải cân nhắc trong lòng. Học cách duy trì ý thức đúng đắn về ranh giới là một khóa học bắt buộc đối với mỗi người trong cuộc sống. Đó là sự minh bạch cho phép bản thân được là chính mình và cho phép người khác là người khác.
Thay vì quá thân thiết mà dần trở nên nhàm chán, hãy giữ gìn lời nói, giữ gìn ranh giới tình cảm, gần gũi có chừng mực. Vừa có thể quan tâm lẫn nhau, vừa có thể bận rộn với công việc của mình, để tình cảm ấm áp trong lòng mỗi người được chảy trôi chậm rãi.