Thời gian gần đây, trên địa bàn thành phố Hà Nội liên tiếp xảy ra những vụ cháy nhà trọ gây hậu quả nghiêm trọng. Điều này một lần nữa lại dấy lên lo ngại về sự an toàn của loại nhà ở này, nhất là khi thành phố còn tồn tại hàng ngàn căn chung cư mini, dãy trọ cấp 4 không đảm bảo an toàn cho người dân.
Những vụ cháy liên tiếp tại Hà Nội thời gian qua gióng lên hồi chuông cảnh báo - Ảnh minh họa
Mới đây, thông tin kiểm tra trên địa bàn quận Cầu Giấy cho thấy có hơn 3.300 nhà trọ. Trong đó, phường Mai Dịch có 900 nhà trọ, phường Trung Hòa có hơn 600 nhà trọ, phường Quan Hoa có gần 600 nhà trọ, phường Yên Hòa có 350 nhà trọ, phường Dịch Vọng có 330 nhà trọ, phường Dịch Vọng Hậu có 270 nhà trọ, phường Nghĩa Đô có gần 140 nhà trọ, phường Nghĩa Tân có 60 nhà trọ.
Qua kiểm tra, tổ công tác liên ngành quận Cầu Giấy phát hiện có 3.170 nhà trọ không có lối tiếp cận cho xe chữa cháy; 2.800 nhà trọ không đảm bảo điều kiện về lối thoát nạn; 2.700 nhà trọ không đảm bảo hệ thống chữa cháy; 1.560 nhà trọ vi phạm về điện; vi phạm về hệ thống kỹ thuật PCCC cũng lên đến hàng nghìn cơ sở...
Lực lượng chức năng quận Cầu Giấy hướng dẫn người dân sử dụng bình cứu hỏa - Ảnh báo Tiền Phong
Trong khi đó tại quận Đống Đa, tính đến ngày 6/6, Đội Cảnh sát PCCC và CNCH Công an quận Đống Đa đã phối hợp với Công an 21 phường đã triển khai 37 tổ công tác tiến hành tổng kiểm tra các cơ sở nhà trọ trên địa bàn toàn quận. Qua đó, đã kiểm tra được 1.286 cơ sở, phát hiện lập biên bản xử phạt 297 cơ sở vi phạm, số tiền hơn 1,1 tỷ đồng. Các tổ công tác đã tuyên truyền, vận động 1.284 cơ sở triển khai thực hiện các giải pháp trước mắt.
Nhà trọ xập xệ nhưng giá thuê "ở trên trời"
Theo ghi nhận của chúng tôi, nhu cầu tìm nhà trọ của người dân tại Hà Nội rất nhiều, tuy nhiên giá cả cũng thay đổi theo thời gian khiến không ít người thuê trọ "lao đao". Để có thể bám trụ ở Thủ đô, không ít người dân có thu nhập thấp sẽ chọn các khu trọ giá thành rẻ, miễn sao có chỗ sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, giá trọ hiện nay cũng không còn rẻ nữa, thậm chí tăng chóng mặt. Mức tăng mỗi nơi một khác tùy khu vực, diện tích và các tiện ích đi kèm trong phòng.
Nếu như trước đây, một phòng trọ khoảng 30m2 trong khu chung cư mini cao tầng ở khu trung tâm như quận Thanh Xuân, Cầu Giấy, Tây Hồ chỉ có giá khoảng 4 triệu đồng thì nay đã tăng thêm 1 triệu. Thậm chí có nơi cho thuê tới 6 triệu đồng, kèm đồ dùng sinh hoạt đầy đủ. Những căn phòng nhỏ hơn, khoảng 20m2 sẽ có giá thấp hơn.
Việc lựa chọn nhà trọ làm sao vừa tiết kiệm, vừa có thể đảm bảo những điều kiện sống cơ bản luôn là bài toán nan giải cho người thuê trọ tại Thủ đô Hà Nội
Tại các dãy trọ cấp 4 cùng khu vực, các phòng thường được xây khoảng 20 - 25m2 có gác xép, đầy đủ thiết bị vệ sinh và đồ dùng cơ bản sẽ dao động giá từ 3,5 triệu trở lên. Nếu chọn những căn nhà cấp 4 riêng biệt, mức giá sẽ nhỉnh hơn cả triệu đồng.
Ở các khu vực xa trung tâm như Tân Xuân (Bắc Từ Liêm), Diễn, Nhổn (Nam Từ Liêm), quận Thanh Trì, giá phòng có thấp hơn nhưng không đáng kể. Thông thường, phòng rộng 25m2 sẽ có giá khoảng 3 triệu đồng.
Điều đáng nói là không phải khu trọ nào cũng đảm bảo an toàn trong sinh hoạt và các biện pháp phòng cháy chữa cháy. Nếu ở các khu nhà giá thấp, người thuê phải chấp nhận rủi ro trong điều kiện sinh hoạt, phòng chống cháy nổ. Biết là nguy hiểm nhưng không phải ai cũng có điều kiện để chọn cho mình một chỗ ở tốt hơn, đầy đủ tiện nghi và an toàn khi gặp phải sự cố bất chợt.
"Mưa lớn là nước ngập vào nhà, lối đi nhỏ 2 xe máy tránh nhau còn khó..."
Với mức thu nhập của cả nhà chỉ 18 triệu đồng, anh Nguyễn Lân (quê Nam Định) chấp nhận chuyển trọ từ Chùa Láng (quận Đống Đa) về Xuân Đỉnh (quận Bắc Từ Liêm) vì phòng trọ tăng giá. Hiện anh đang thuê phòng cấp 4, diện thích khoảng 25m2 với 2,8 triệu đồng/tháng.
Dù biết những khu trọ nhà cấp 4 thường có những bất tiện nhất định nhưng vì để tiết kiệm chi phí, người thuê trọ đành chấp nhận
“Dù làm những công việc khác nhau nhưng mấy tháng nay, bạn bè tôi đều đã phải chuyển trọ ra khu vực vùng ven, xa trung tâm nội thành hoặc có người đã phải trả phòng để tìm kiếm công việc ở quê cho gần gia đình, tiết kiệm chi phí. Như nhà tôi thì chỉ dám ở phòng dưới 3 triệu thôi, giá phòng trong khu trung tâm cao quá, đành phải chuyển đi”, anh Lân chia sẻ.
Trường hợp của chị Vân Anh (quê Vĩnh Phúc) cũng không ngoại lệ. Chị cho biết vì nhà có 3 người, sắp tới lại sinh em bé, đón bà ngoại ở quê lên nên dù biết chỗ ở hiện tại thiếu điều kiện vật chất, sinh hoạt bất tiện, ẩm thấp, dễ gặp nguy hiểm khi xảy ra cháy nổ nhưng gia đình chị đành chấp nhận vì không còn sự lựa chọn nào khác.
"Cả nhà tôi chấp nhận ở trong phòng trọ cấp 4 ẩm thấp vì giờ đi thuê chỗ sạch sẽ giá sẽ rất cao. Ở đây thiếu thốn điều kiện sinh hoạt, chật chội nhưng vẫn phải ở vì tổng thu nhập cả nhà tôi chỉ có 20 triệu/tháng. Nhà đắt 4-5 triệu làm sao mà ở được, không đủ chi tiêu", chị Vân Anh nói.
Gia đình chị Vân Anh hiện đang thuê trọ tại Khương Trung (quận Thanh Xuân). Đây là khu vực trung tâm sầm uất nên giá phòng cũng rất cao. Cả nhà chị sinh hoạt vỏn vẹn trong 25m2 của một căn phòng thuộc khu nhà 3 tầng cũ với giá 3,5 triệu đồng/tháng.
Một người thuê trọ khác tại phố Dịch Vọng Hậu (quận Cầu Giấy) cho biết: “Trước tôi có ở chung cư mini rồi, rất bí bách vì bị các nhà xung quanh bít kín luôn. Sau tôi chuyển xuống ở nhà cấp 4. Ở đây rẻ hơn nhưng mỗi lần mưa lớn là nước ngập vào tận trong nhà, lối đi cũng hẹp, 2 xe máy tránh nhau không được”.
Những căn nhà trọ, khu chung cư mini cao tầng có bố trí thang thoát hiểm bên ngoài phòng trọ...
Theo những hình ảnh mà chúng tôi ghi nhận, rất nhiều các căn chung cư mini cao tầng tại khu đông dân cư đều xây dựng theo mô hình “chuồng cọp”, không đảm bảo lối thoát nạn thoát hiểm. Các dãy nhà trọ cấp 4 thì đến 99% đều là phòng cũ, ẩm thấp, không đầy đủ thiết bị sinh hoạt cơ bản. Thậm chí, để tiết kiệm tiền phòng, nhiều người còn chấp nhận thuê những khu trọ chung nhà vệ sinh.
Đứng trước thực trạng này, những người không có điều kiện kinh tế đành phải chấp nhận rủi ro ở nhà trọ rẻ. Một số người đã suy nghĩ đến việc về quê, thay vì bám trụ thành phố, nhất là tại Hà Nội - nơi đắt đỏ nhất cả nước hiện tại.