Cây chanh vốn rất quen thuộc với người dân Việt Nam ở cả 3 miền. Chắc hẳn nhiều người nghĩ rằng quả chanh mới có giá trị, mới có thể bán được còn lá chanh không mang lại giá trị kinh tế. Thực tế, những năm gần đây, lá chanh được ưa chuộng trên thị trường, thậm chí còn là sản phẩm xuất khẩu sang nước ngoài với giá đắt đỏ.
Lá chanh có mùi thơm tinh dầu đặc trưng, khi vò hoặc thái nhỏ mùi tinh dầu càng thơm nồng. Tùy theo giống chanh mà lá có hình dạng khác nhau. Lá của cây chanh ta có hình trứng, nhìn giống lá cam với chiều dài từ 2.5 - 9cm, lá của cây chanh Thái có hình ngọn giáo hoặc xoan thuôn, có thể nguyên hoặc xuất hiện khía răng ở phần mép, lá có màu xanh thẫm và cuống lá cánh rất rộng, phiến lá to.
Từ xưa, lá chanh đã được sử dụng trong món gà luộc, ốc luộc nhưng không ai mang ra mua bán ở chợ. Hồi đó nhà nào cũng trồng chanh, chỉ cần ra vườn hái để vào nấu ăn.
Vài năm gần đây, lá chanh được bán với giá đắt đỏ. Lá chanh Thái có giá lên tới 170.000 đồng/kg tùy thuộc vào chất lượng.
Ở nước ngoài, lá chanh có mức giá vô cùng đắt đỏ khiến nhiều người bất ngờ. Trên Amazon, loại lá này cũng từng được bán với giá gần 7 USD/oz, nếu tính theo kg, nó sẽ lên tới hơn 6 triệu đồng/kg.
Thông thường, lá chanh thường được sử dụng trong món súp, cà ri, món xào, cũng như trong một số đồ uống và món tráng miệng. Chúng được dùng dưới dạng lá tươi hoặc khô, nhưng lá tươi thường có hương vị nồng hơn. Vì mang lại giá trị kinh tế, hiện nay nhiều hộ dân đã mở rộng mô hình trồng lá chanh để bán ra thị trường và phục vụ xuất khẩu.
Trong lá chanh có chứa các thành phần như: Linalool, dầu limonene, synephrine, axit citric, canxi, sắt, photpho và các flavonoid bao gồm: hesperidin, poncirin, naringin và rhoifolin. Trong đông y, lá chanh có vị cay ngọt, tính ôn với công dụng hoà đàm, chỉ khái, sát khuẩn và tiêu đờm, dùng để chữa ho do lạnh, cảm sốt không ra mồ hôi, hỗ trợ điều trị hen phế quản. Lá chanh còn thường được dùng trong các loại nước lá xông để giải cảm.
Những tác dụng của lá chanh đối với sức khỏe:
Thư giãn đầu óc và giảm căng thẳng
Hít thở và ngửi mùi tự nhiên của lá chanh có thể khiến tâm trí và cơ thể thoải mái, dễ chịu. Ngoài ra, nhờ vào loại dầu atsiri trong lá chanh nên khi uống nước lá chanh đun sôi hoặc ăn kèm trong các món salad sẽ giúp tâm trạng được tốt hơn và giảm tải căng thẳng.
Kiểm soát đường huyết
Một số nghiên cứu cho thấy lá chanh có thể góp phần điều chỉnh lượng đường trong máu, tốt cho người bị tiểu đường. Theo đó, loại lá này chứa hợp chất flavonoid, có thể giúp cải thiện độ nhạy insulin. Không những thế, một số nghiên cứu còn cho thấy rằng các hợp chất trong lá chanh có thể giúp làm chậm quá trình tiêu hóa carbohydrate - nguyên nhân dẫn đến lượng đường trong máu tăng dần sau bữa ăn.
Giảm huyết áp, tốt cho tim mạch
Lá chanh rất tốt cho sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng lá chanh có chứa flavonoid và các hợp chất khác có thể giúp thư giãn mạch máu và cải thiện lưu lượng máu, góp phần làm giảm huyết áp. Loại lá này cũng có tác dụng giảm viêm, giúp làm chậm quá trình xơ vữa động mạch và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Chưa hết, các chất chống oxy hóa trong lá chanh như flavonoid và axit phenolic cũng giúp bảo vệ hệ thống tim mạch khỏi stress oxy hóa và tổn thương do các gốc tự do gây ra nên còn có thể giúp hỗ trợ sức khỏe tổng thể của tim hiệu quả.
Thuốc kháng sinh tự nhiên
Ít ai biết rằng lá chanh có chức năng kháng sinh để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Khi bạn mệt mỏi hoặc cảm thấy khả năng miễn dịch suy giảm, hãy đun sôi lá chanh và uống loại nước ấm này vào mỗi buổi sáng để tăng sinh năng lượng trước khi bắt đầu một ngày mới.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Lá chanh có chứa các hợp chất có thể kích thích sản xuất các enzym tiêu hóa, giúp phân hủy thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng dễ dàng hơn, từ đó hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả. Bên cạnh đó, lá chanh có đặc tính tống hơi, giúp giảm khí và đầy hơi bằng cách thúc đẩy quá trình trục xuất khí, dưỡng ruột và cải thiện chức năng tổng thể của đường ruột. Loại lá này cũng có đặc tính kháng khuẩn có thể giúp duy trì sự cân bằng lành mạnh của vi khuẩn đường ruột nên giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.