Thời gian gần đây, trên một số trang mạng xã hội đang xuất hiện thông tin về việc một số hàng quán bán sử dụng một loại đá không tan để bán hàng. Cùng với thông tin trên là những lời cảnh báo khi sử dụng loại đá lạnh này, vì nó gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe. Vậy thực hư loại đá này là gì? Và ảnh hưởng đến người sử dụng ra sao?
Đã xuất hiện từ lâu
Trước những lo ngại và chia sẻ của nhiều bạn trẻ trên các trang mạng xã hội về loại đá khô, đá không tan này, phóng viên Kiến Thức đã tiến hành khảo sát cả thị trường online và thị trường thực. Được biết loại đá khô này đã được sử dụng khá lâu, chứ không phải là mới xuất hiện trên thị trường.
Trên một trang mạng chuyên rao bán và cung cấp đá khô lạnh trên toàn quốc giới thiệu: “Với kinh nghiệm 5 năm trong nghề sản xuất và cung cấp các loại đá khô, đá khói , đá CO2, đá gel, đá sợi …chúng tôi đảm bảo an toàn về chất lượng sản phẩm …”. Như lời giới thiệu của trang web trên, thì đá khô ít nhất cũng xuất hiện trên thị trường khoảng 5 năm trở lại đây.
Không chỉ có vậy, nhiều trang web còn giới thiệu và nêu rõ công dụng của từng loại đá lạnh, ví dụ như loại nào có thể dùng trong vệ sinh công nghiệp, loại nào có thể dùng trong bảo quản thực phẩm hoặc sinh hoạt hàng ngày …
 |
| Đá khô đã xuất hiện và được giao bán từ lâu ở Hà Nội. |
Theo lời giới thiệu của một công ty chuyên sản xuất đá khô, ưu điểm của loại đá này là rất lớn: “Đá khô có những ưu điểm đặc biệt đối cho công dụng làm lạnh và bảo quản như: Nước đá khô lạnh hơn (-78,5 °C) nên bảo quản được lâu hơn, nước đá khô rất sạch khi sử dụng vì đá CO2 chỉ thăng hoa thành dạng khí chứ không bị tan thành nước hay nước đá khô khi thăng hoa (thành dạng khí) thì tạo thành một lớp khí CO2 bao bọc thực phẩm làm ức chế nhiều loại vi sinh vật giúp thực phẩm tươi lâu và có mùi vị tự nhiên…”.
“Chính vì những ưu điểm trên nên đá khô đang ngày càng thay thế đá ướt trên thị trường và đó cũng là lý do loại đá này tồn tại được đến ngày hôm nay”, công ty trên kết luận.
Chỉ hại nếu sử dụng không đúng cách
Trước những lo ngại về loại đá khô gây hại cho sức khỏe con người, Kiến Thức đã trao đổi với ông Trần Văn Hùng, chuyên gia hóa học thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Theo ông Hùng, đá khô khác với các loại đá thông thường là được làm bằng cách nén khí dioxit carbon (đá thông thường được làm từ nước). Ngoài ra, nhiệt độ lạnh của đá khô cũng rất lớn có thể âm hàng chục độ C nên khi “thăng hoa” nó sẽ bốc hơi dạng khí chứ không phải là tan ra thành nước như các loại đá thông thường.
 |
| Nguyên lý bay hơi của đá lạnh khô và đá lạnh nước khác nhau hoàn toàn. |
Ứng dụng thông thường nhất của loại đá khô này là trong ngành thực phẩm, theo đó đá khô sẽ được dùng để bảo quản những loại thực phẩm dễ hư hỏng và giữ thực phẩm được tươi lâu hơn.
“Về nguyên lý cơ bản, nếu sử dụng đá nước để bảo quản thực phẩm thì vẫn được. Tuy nhiên, thời gian lưu trữ đá không được lâu, ngoài ra khi tan loại đá này sẽ “trả lại” số nước khá lớn, nên sẽ làm hỏng thực phẩm khi hết lạnh. Vì thế, họ chỉ sử dụng đá ướt để bảo quản thực phẩm trong một thời gian ngắn, còn việc bảo quản đường dài, thời gian lâu thì họ sẽ chọn đá khô”, ông Hùng cho hay.
Nói về những ảnh hưởng đến sức khỏe con người khi sử dụng, vị chuyên gia này cho hay: “Về bản chất loại đá này là vô hại, tuy nhiên nếu sử dụng không đúng cách nó sẽ gây ra nhiều tác hại khôn lường đối với con người như: nghẹt khí, bỏng, gây nổ …thậm chí dẫn đến tử vong”.
Ngoài ra, việc con người tiếp xúc trực tiếp đá khô cũng phải rất cẩn trọng. Trong trường hợp, người nào uống phải đá khô thì cần phải hết sức chú ý. Bởi nếu uống với một lượng nhỏ thì khí CO2 sẽ tan trong nước và không ảnh hưởng gì lớn. Tuy nhiên, với một lượng lớn thì nó sẽ ảnh hưởng đến cơ thể con người.
 |
| Nếu sử dụng không đúng cách, đá khô gây hại rất lớn với cơ thể. |
Ngoài ra, còn một vấn đề mà không ít người khi tiếp xúc với loại đá này mắc phải đó là bị bỏng. Về nguyên lý, loại đá khô luôn có nhiệt độ âm rất cao, nên khi chạm phải sẽ nó sẽ có sức hút dính rất chặt. Thông thường với băng tuyết có độ lạnh khoảng dưới -10 độ (đến -25 độ) lỡ tay sờ phải da mình sẽ dính chặt vào. Trong khi đó, đá khô có độ lạnh âm từ 70 đến 90 độ, thì sự nguy hiểm của nó là rất lớn.
“Khi vô tình sở phải đá lạnh khô mà tay hoặc bất kỳ điểm tiếp xúc nào trên cơ thể dính phải, thì lúc đó cần hết sức bình tĩnh, không nên cố dùng sức mạnh để lột ra, như vậy sẽ gây bỏng và lột da trên cơ thể. Trong trường hợp như vậy, cần phải dùng nước dội trực tiếp vào điểm tiếp xúc để khí đá khô bay hơi, như vậy sẽ làm giảm tác hại đối với cơ thể rất nhiều”, ông Hùng cho hay.