Tuy mới thành lập,thiếu kinh nghiệm, trang thiết bị kém hiện đại hơn nhưng với sự nỗ lựcphi thường công với tinh thần sáng tạo, dũng cảm các phi công Việt Namđã lập được những chiến công hiển hách.
Có đến 16 phi côngViệt Nam được công nhận danh hiệu Át trong khi đó con số phi công Át củaMỹ trong chiến tranh Việt Nam chỉ có 5 người.
Dưới đây là danh sách 16 phi công Việt Nam được công nhận danh hiệu Át:
Phi công Nguyễn Văn Cốc
Đứng đầu trong danh sách các “Át” của Không quân Nhân dân Việt Nam làphi công Nguyễn Văn Cốc với 9 lần bắn rơi máy bay Mỹ trong đó có 7 lầnđược phía Mỹ công nhận.
Phi công Nguyễn VănCốc sinh năm 1943 tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Ông được tuyểnchọn đi học lái máy bay MiG-17 vào năm 1961. Sau đó, ông lại sang LiênXô học chuyển loại MiG-21. Ông bắt đầu các hoạt động bay chiến đấu vớiMiG-21 trong biên chế trung đoàn 921, đoàn Sao Đỏ từ tháng 12/1965.
Chỉ trong vòng 2 năm (1967-1968), ông đã bắn rơi 9 máy bay Mỹ (gồm 3 F-4, 3 F-5, 1 F-102, 2 UAV tầng cao AQM-34A).
Một trong những trậnđánh đáng nhớ nhất của ông, được tuyển chọn vào tập sách những trận đánhhay của không quân là trận ngày 30/4/1967.
Khi đó, biên đội củaông gồm phi công Nguyễn Ngọc Độ bay số 1, ông bay số 2 cất cánh đánhchặn một tốp F-105 của địch.Trong trận đánh, sau khi phi công NguyễnNgọc Độ phóng tên lửa diệt một máy bay, tranh thủ lúc lúc địch chưa pháthiện ra ta, ông đã nhanh chóng công kích bắn hạ thêm một máy bay F-105.
Đây có thể nói là bước“cải tiến chiến thuật”, vì theo nguyên tắc chiến thuật bài bản, trongbiên đội 2 MiG-21 thì số 2 chỉ có nhiệm vụ yểm trợ, quan sát đối phươnggiúp số 1 công kích. Tuy vậy, Nguyễn Văn Cốc đã sáng tạo cải tiến chiếnthuật, khi thời cơ đến, ở thế có lợi cùng tham gia tiêu diệt máy bayđịch, vừa bảo vệ đồng đội nhưng vừa tăng hiệu suất chiến đấu.
Việc sáng tạo ra chiếnthuật cải tiến số 2 cùng công kích, ông đã được đồng đội đặt cho biệtdanh “chim cắt số 2”. Với những chiến công xuất sắc trong 2 năm chiếnđấu, năm 1969, ông được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trangNhân dân.
Phi công Nguyễn Hồng Nhị
Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nhị làmột trong những phi công xuất sắc của Không quân Nhân dân Việt Nam.
Chỉ trong vòng 3 nămtừ 1966-1968, phi công Nguyễn Hồng Nhị đã lập chiến công bắn hạ 8 máybay địch. Trong đó, riêng năm 1967 ông bắn hạ tới 6 chiếc F-4 và F-8 củađịch.
Một trong những trậnđánh đáng lưu ý của ông là vào ngày 4/4/1966, khi đó ông đã dùng mộtchiếc MiG-21 bắn hạ máy bay không người lái ở độ cao 18.000m. Điều đặcbiệt ở đây, ông là người đầu tiên bay trên MiG-21 chiến đấu và cũng làlần đầu tiên MiG-21 của ta lập công diệt địch.
Trong quá trình họctập trở thành phi công của ông. Ban đầu, ông được chọn đi học lái tiêmkích – bom. Nhưng khi về nước lại được giao lái máy bay tiêm kích đánhchặn MiG-21. Đây là một trở ngại lớn vì những khoa mục, bài tập tiêmkích ông học rất ít, không thuần thục.
Bằng, lòng dũng cảm,sáng tạo, ông đã lập được những chiến công xuất sắc bảo vệ bầu trời miềnBắc Việt Nam. Thậm chí, những người phe đối phương cũng phải “ngả mũkính phục” ông.
Năm 2005, một sĩ quancao cấp Hải quân Mỹ (sau này trở thành Đô đốc Hải quân) đã tới Hà Nội dulịch với mong muốn được gặp Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nhị để bày tỏ lòngngưỡng mộ. Rất tiếc khi đó ông không có mặt ở Hà Nội.
Phi công Phạm Thanh Ngân
Phạm Thanh Ngân sinh ngày 18/4/1939 tại xã Lương Phú, huyện PhúBình, tỉnh Thái Nguyên. Tháng 3/1959, ông nhập ngũ Quân đội Nhân dânViệt Nam.
Tháng 4/1961, ông đượccử sang Liên Xô học lái tiêm kích MiG-17. Tháng 10/1964, ông về nước vàtham gia chiến đấu trong trung đoàn 921 Sao đỏ.
Tháng 8/1965, ông đihọc chuyển loại tiêm kích MiG-21. Tháng 6/1966, ông về nước và bắt đầutrực tiếp tham gia chiến đấu bảo vệ bầu trời miền Bắc.
Trong thời gian từ1966-1968, ông cùng đồng đội tham gia chiến đấu và trực tiếp bắn rơi 8máy bay địch. Có hai trận đánh ngày 18 và 20/11/1967, ông và phi côngNguyễn Văn Cốc đã bắn rơi tới 4 máy bay địch.
Đặc biệt, 2 trong sốmáy bay MiG-21 mà ông từng điều khiển mang số hiệu 4324 và 4326 đều lànhững chiếc có số lần bắn hạ đối phương cao nhất (4324 với 14 lần và4326 với 13 lần).
Phi công Mai Văn Cương
Anh hùng phi côngThiếu tướng Mai Văn Cương sinh năm 1941 tại xã Hoàng Đạo, huyện HoàngHóa, tỉnh Thanh Hóa. Ông nhập ngũ ngày 28/3/1959 và được kết nạp vàoĐảng ngày 23/8/1964.
Tháng 7/1961, ông đượccử đi học lái máy bay tiêm kích MiG-17 tại Liên Xô. Tháng 10/1964, ônglà sĩ quan lái máy bay của trung đoàn 921. Tháng 9/1965, ông tiếp tụcđược cử đi học chuyển loại MiG-21 tại Liên Xô.
Trong quá trình chiến đấu, phi công Mai Văn Cương đã bắn hạ 8 máy bay Mỹ các loại.
Phi công Đặng Ngọc Ngự
Phi công Đặng Ngọc Ngựtham gia chiến đấu trong trung đoàn 921 Sao Đỏ. Trên chiếc MiG-21, ôngđã 7 lần bắn hạ máy bay Mỹ. Ngày 22/5/1967 bắn rơi chiếc F-4C, ngày10/5/1972 bắn rơi chiếc F-4E, ngày 8/7/1972 bắn rơi chiếc F-4E.
Phi công Nguyễn Văn Bảy
Anh hùng phi công Đại tá Nguyễn Văn Bảy A (*) sinh năm 1936 tại xãHòa Thành, Lai Vung. Năm 1953, do không chịu lấy vợ theo ý gia đình ôngbỏ trốn vào bộ đội. Sau hiệp định Geneva 1954, ông tập kết ra miền Bắc.
Năm 1960, ông đượcchọn đi học lái máy bay tiêm kích MiG ở Liên Xô. Tháng 4/1965, ông vềnước tham gia chiến đấu trong đội hình trung đoàn 921.
Trong suốt những nămchiến đấu (1966-1968), phi công Nguyễn Văn Bảy đã tham gia đánh 13 trậnbắn rơi 7 máy bay Mỹ và chưa lần nào phải nhảy dù.
Đặc biệt có những trậnđánh hiếm có mà có lẽ khi nghe tới nhiều phi công Mỹ cũng phải “thánphục”. Trận ngày 7/10/1965, khi chiến đấu trên bầu trời Yên Thế, máy baycủa ông bị trúng đạn thủng kính buồng lái. Dù vậy, ông vẫn bình tĩnhbịt lỗ thủng to nhất và đưa máy bay hạ cánh an toàn. Sau trận đó, ôngđếm tất cả có 82 lỗ thủng nắp buồng lái. Có thể nói đây là kỳ tích hiếmcó phi công nào trên thế giới làm được.
Với những thành tíchxuất sắc trong chiến đấu, năm 1967 ông được Đảng và Nhà nước phong tặngdanh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân.
Có một điều lạ, cuộcđời ông dường như gắn chặt với con số “7”. “Tao toàn gặp số bảy: TênBảy, con thứ 7, đi bộ đội lúc 17 tuổi, học văn hóa 7 ngày lên 7 lớp, 7lần bắn rơi 7 máy bay Mỹ bằng máy bay MiG-17, được phong Anh hùng năm1967…”, ông kể.
Phi công Nguyễn Đức Soát
Anh hùng phi công Trung tướng Nguyễn Đức Soát sinh năm 1946 tại xã Nam Phong, huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
Năm 1965, ông nhập ngũ Quân đội Nhân dân Việt Nam, cũng trong năm này ông được cử đi học lái tiêm kích MiG-21 tại Liên Xô.
Năm 1968, ông về nước và được cử vào chiến đấu trong trung đoàn 921. Chỉ trong năm 1972, ông lần lượt bắn rơi 6 máy bay Mỹ.
Một trong những trậnđánh đáng nhớ của ông và đồng đội là trận ngày 27/6/1972. Trong trậnđánh đó, hai biên đội MiG-21 Nguyễn Đức Soát – Ngô Duy Thư (trung đoàn921) và Phạm Phú Thái – Bùi Thanh Liêm (trung đoàn 927) đã phối hợp tiêudiệt 4 chiếc F-4.
Đây là trận thắng oanhliệt khi chỉ trong ít phút bốn phi công của ta đã bắn rơi bốn máy bayphản lực hiện đại được những phi công sừng sỏ Không quân Mỹ điều khiển.
Với những chiến côngxuất sắc trong chiến đấu, năm 1973, phi công Nguyễn Đức Soát được phongtặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân khi mới 27 tuổi.
Phi công Nguyễn Ngọc Độ
Anh hùng phi côngThiếu tướng Nguyễn Ngọc Độ sinh năm 1934 tại xã Phong Thịnh, huyện ThanhChương, tỉnh Nghệ An. Tháng 6/1953 ông nhập ngũ Quân đội Nhân dân ViệtNam.
Tháng 10/1956 ông đượccử đi học lái máy bay chiến đấu tại Trung Quốc. Năm 1964, ông về nướctham gia chiến đấu trong Trung đoàn 921.
Trong quá trình chiến đấu, ông trực tiếp cầm lái chiếc MiG-21 F13 số hiệu 4420 bắn rơi 6 máy bay chiến đấu Mỹ.
