Phòng ngừa tổn thương tủy cổ qua việc giữ tư thế làm việc đúng, ngồi thẳng lưng, thả lỏng vai, tránh cúi đầu quá lâu, tập thể dục, tránh các động tác bẻ cổ, xoa bóp quá mạnh.

Tứ chi yếu dần, đại tiện không tự chủ

Ông Đức (61 tuổi, Hà Nội) ba năm trở lại đây tứ chi yếu dần, ông uống thuốc nam, dùng nhiều loại thực phẩm chức năng không đỡ, còn nặng thêm. Gần đây, thấy nóng rát, tê bì vùng cổ thấp, tay yếu rõ rệt, tê hai chân đến tận các ngón chân, đi lại khó khăn, ngồi một chỗ cũng đau cứng lưng, đại tiểu tiện không còn tự chủ.

Khi đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, ông được ThS.BS Tạ Ngọc Hà, Khoa Chấn thương Chỉnh hình thăm khám và chỉ định chụp CT, MRI.

Kết quả cho thấy vôi hóa nhiều đoạn dây chằng dọc sau, là lớp dây chằng có nhiệm vụ giữ vững cột sống, bị canxi hóa và dày lên, làm hẹp ống sống. Đĩa đệm C4-5 thoát vị, C6-7 thoát vị nặng, chèn ép tủy cổ nghiêm trọng.

ThS.BS Hà cho biết, vôi hóa dây chằng làm cho tổn thương của ông Đức thêm phức tạp, làm hẹp ống sống từ đốt sống cổ C3 đến C7, hiện đã gây yếu liệt tứ chi, nguy cơ liệt vĩnh viễn rất cao nếu không được điều trị ngay lập tức.

Sau khi hội chẩn, ê- kíp chọn phương án phẫu thuật lối trước, phương án phức tạp, khó thực hiện nhưng tối ưu hơn giúp bệnh nhân bảo tồn vận động cổ sau mổ.

Trong 4 tiếng, bác sĩ Hà cùng ê-kíp dùng kính vi phẫu tỉ mỉ bóc tách, giải phóng vùng tủy bị chèn ép. Khối thoát vị C4-5 được lấy ra ngoài, đặt đĩa đệm nhân tạo thay thế, đảm bảo bệnh nhân giữ được biên độ vận động cổ sau mổ.

Tổn thương đốt sống C6-7 nặng hơn được bác sĩ Hà lấy bỏ đĩa đệm, cục thoát vị chèn ép, giải phóng thần kinh rồi ghép xương nhân tạo và cố định lại bằng miếng ghép đĩa đệm có nẹp vít để tạo độ vững cho toàn bộ cột sống cổ.

Kết quả, chỉ 30 phút sau phẫu thuật, ông Đức đã cử động được tay chân trên giường bệnh. Hôm sau, ông Đức ngồi dậy, đi lại, tập một số bài tập kiểm soát bàng quang và cơ vùng chậu. Sau 5 ngày, bệnh nhân không còn đại tiểu tiện mất tự chủ, tiểu được hết bãi, đại tiện dễ dàng.

“Tôi rất vui, sảng khoái và nhẹ nhõm”, ông Đức nói. Trước đó bệnh khiến ông đi đại tiểu tiện rất vất vả, phải rặn lâu nhưng không đi được, ngược lại, nhiều lúc tự nhiên đi mất tự chủ nên rất xấu hổ.

Trì hoãn phẫu thuật có nguy cơ cao liệt vĩnh viễn

ThS.BS Tạ Ngọc Hà cho biết, tổn thương tủy cổ thường gặp sau chấn thương cột sống cổ, do tuổi tác, gây ra tình trạng thoái hóa, vôi hóa dây chằng dọc sau, thoát vị đĩa đệm….

Khác với tổn thương do chấn thương, bệnh nhân thường được cấp cứu và điều trị ngay lập tức, tổn thương tủy cổ do thoái hóa thường diễn biến âm thầm, ban đầu chỉ là tê tay, yếu nhẹ, thoáng đau vùng cổ vai, bệnh nhân thường chủ quan, điều trị nội khoa không đỡ hay chuyển sang tự chữa bằng thuốc đông y không rõ nguồn gốc.

Nhiều bệnh nhân lo sợ phẫu thuật, trì hoãn điều trị ngoại khoa khiến bệnh trở nặng, xuất hiện các triệu chứng yếu liệt rõ rệt, đại tiểu tiện mất tự chủ mới đi khám, lỡ mất thời gian vàng điều trị, có nguy cơ cao liệt vĩnh viễn.

Bác sĩ Hà khuyến cáo khi có triệu chứng tổn thương tủy cổ như đau cổ, cứng cổ khi cúi, ngửa, xoay, cảm giác tê bì, châm chích ở các chi, nóng rát lan từ cổ xuống lưng và các chi, yếu cơ, cầm nắm không chắc, đi lại loạng choạng dễ ngã, người bệnh cần đi khám ngay để được tư vấn điều trị kịp thời.