Ngày 29/8/2025, ông Lương Minh Phúc, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông (Ban Giao thông TP.HCM), đã ký Quyết định số 6270/QĐ-BQLDAGT-KHĐT phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu qua mạng cho Gói thầu số 1: Thi công xây dựng công trình khu vực các cửa xả. Gói thầu này thuộc dự án Chống sạt lở bán đảo Thanh Đa - Đoạn 3 (Bình Quới, Cây Bàng, Rạch Chùa).

Theo đó, đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Thi công Xây dựng Cầu đường Hồng An (Công ty Hồng An) (MSDN: 0305984693, địa chỉ tại 349/141 Lê Đại Hành, Phường Phú Thọ, TP.HCM), do ông Nguyễn Nhật Hồng An làm người đại diện pháp luật. Giá trúng thầu của doanh nghiệp này là 24.909.864.049 đồng (giá dự thầu 24.909.864.049,35 đồng), so với giá gói thầu được duyệt là 25.802.014.097 đồng. Thời gian thực hiện gói thầu là 120 ngày theo loại hợp đồng đơn giá cố định.

Quá trình lựa chọn nhà thầu cho gói thầu quan trọng này đã diễn ra như thế nào và năng lực của nhà thầu trúng thầu ra sao đang là những thông tin được dư luận quan tâm.

"Loại" hai đối thủ vì "không đáp ứng năng lực, kinh nghiệm"

Theo Biên bản mở thầu được công bố trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia vào lúc 09 giờ 12 phút ngày 16/7/2025, Gói thầu số 1 (mã TBMT: IB2500294339) có sự tham gia của 3 nhà thầu. Cụ thể:

• Liên danh Đại Đức Phát - Nam Đạt, giá dự thầu 23.076.523.910,4527 đồng.
• Công ty Cổ phần Xây dựng Hạ tầng Giao thông Thủy lợi Hà Nội (MSDN: 0101482550), giá dự thầu 24.128.226.875,2099 đồng.
• Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Thi công Xây dựng Cầu đường Hồng An, giá dự thầu 24.909.864.049,35 đồng.

Tuy nhiên, Báo cáo đánh giá E-Hồ sơ dự thầu (E-HSDT) ngày 14/8/2025 của bên mời thầu là Công ty TNHH Thiết kế Tư vấn Xây dựng D và C đã chỉ ra những vấn đề mấu chốt khiến hai đối thủ của Công ty Hồng An phải dừng bước từ rất sớm.

Cụ thể, tại Bảng tổng hợp kết quả đánh giá E-HSDT, cả ba nhà thầu đều "Đạt" ở bước đánh giá tính hợp lệ. Nhưng đến vòng đánh giá năng lực và kinh nghiệm, cục diện đã hoàn toàn thay đổi:

• Liên danh Đại Đức Phát - Nam Đạt bị đánh giá "Không đạt". Lý do được tổ chuyên gia nêu rõ là nhà thầu "Không đáp ứng yêu cầu về nhân sự theo yêu cầu E-HSMT (Chỉ huy trưởng, Cán bộ kỹ thuật thi công kè)". Dù tổ chuyên gia vẫn tiến hành đánh giá kỹ thuật để đảm bảo khách quan, song nhà thầu này tiếp tục không đáp ứng ở nhiều điểm về biện pháp tổ chức thi công.
• Công ty Cổ phần Xây dựng Hạ tầng Giao thông Thủy lợi Hà Nội cũng bị kết luận "Không đạt". Tương tự, nhà thầu này không đáp ứng yêu cầu về nhân sự cho vị trí "Cán bộ phụ trách nghiệm thu thanh toán" và cũng không đạt yêu cầu về kỹ thuật.

Với việc hai đối thủ bị loại vì không đáp ứng các yêu cầu cơ bản về năng lực và kinh nghiệm, Công ty Hồng An trở thành nhà thầu duy nhất vượt qua vòng này và đi tiếp vào vòng đánh giá kỹ thuật và tài chính. Do chỉ còn một nhà thầu duy nhất vượt qua đánh giá kỹ thuật, việc xếp hạng nhà thầu đã không được thực hiện, và Công ty Hồng An được đề nghị trúng thầu.

Lý do trượt thầu của hai doanh nghiệp trên được ghi nhận chính thức trong quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu là "Nhà thầu có E-HSDT không đáp ứng yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm, yêu cầu về kỹ thuật của E-HSMT".

Năng lực Công ty Hồng An và "hệ sinh thái" quen thuộc

Việc Công ty Hồng An được lựa chọn đã đặt ra câu hỏi về năng lực và lịch sử đấu thầu của doanh nghiệp này. Theo dữ liệu, đây là một nhà thầu có quy mô và kinh nghiệm đáng kể trong lĩnh vực xây lắp hạ tầng giao thông.

Chỉ tính riêng trong năm 2025, Công ty Hồng An đã tham gia 25 gói thầu, trong đó trúng 12 gói, trượt 9 gói, 1 gói chưa có kết quả và 3 gói bị hủy, với tổng giá trị trúng thầu đã công bố là 1.534.008.638.371đồng.

Nhìn vào lịch sử hoạt động, Công ty Hồng An đã tham gia tổng cộng 150 gói thầu, trúng 115 gói, cho thấy một tỷ lệ trúng thầu rất cao. Tổng giá trị các gói thầu đã trúng (bao gồm cả vai trò liên danh) lên tới 7.388.572.992.267 đồng.

Địa bàn hoạt động chính của Công ty Hồng An là tại TP.HCM, nơi doanh nghiệp này đã tham gia 87 gói thầu và trúng tới 61 gói. Đáng chú ý, Công ty Hồng An tỏ ra có "duyên" với một số chủ đầu tư và bên mời thầu. Chẳng hạn, nhà thầu này đã trúng cả 3 gói thầu đã tham gia do Ban Quản lý dự án Đầu tư Xây dựng Hạ tầng đô thị mời thầu, với tổng giá trị 1.959.155.308.864 đồng. Tương tự, nhà thầu này cũng trúng cả 3 gói thầu tham gia với bên mời thầu là Công ty Cổ phần Việt Quốc, tổng giá trị 2.579.971.421.262 đồng.

Việc một nhà thầu liên tục trúng nhiều gói thầu lớn tại một địa bàn và với một số chủ đầu tư nhất định là điều không hiếm. Tuy nhiên, để đảm bảo tính cạnh tranh và minh bạch, việc đánh giá hồ sơ dự thầu, đặc biệt là các tiêu chí về năng lực và kinh nghiệm, cần được thực hiện một cách nghiêm túc và công bằng.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Võ Quang Vinh, Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long, cho biết, pháp luật về đấu thầu đã liên tục được cập nhật để tăng cường tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Luật sư Vinh phân tích: "Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC đã đặt ra những yêu cầu rất chặt chẽ về tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu. Mục tiêu là lựa chọn được nhà thầu thực sự có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm và kỹ thuật để thực hiện dự án, tránh tình trạng nhà thầu yếu kém trúng thầu rồi bán thầu hoặc thi công không đảm bảo chất lượng, tiến độ".

Đối chiếu với trường hợp của Gói thầu số 1 tại dự án Chống sạt lở bán đảo Thanh Đa, luật sư Vinh nhận định: "Việc hai nhà thầu bị loại từ sớm vì không đáp ứng yêu cầu về nhân sự chủ chốt cho thấy tổ chuyên gia và bên mời thầu đã áp dụng các tiêu chí của E-HSMT một cách nghiêm túc. Đây là một tín hiệu tích cực, cho thấy việc tuân thủ quy định của pháp luật đang được đề cao. Năng lực và kinh nghiệm là những tiêu chí tiên quyết, là 'bộ lọc' quan trọng đầu tiên để đảm bảo chất lượng cho các công trình đầu tư công".

Bài học rút ra từ gói thầu này là các nhà thầu cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, trung thực khi kê khai hồ sơ năng lực. Về phía các chủ đầu tư và bên mời thầu, việc thẩm định, đánh giá một cách công tâm, minh bạch, đúng quy định của pháp luật sẽ góp phần tạo ra một môi trường đấu thầu lành mạnh, nơi chỉ những doanh nghiệp thực sự xứng đáng mới được lựa chọn, đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn ngân sách nhà nước và chất lượng công trình phục vụ dân sinh.