Trong ngày 23/09/2025, Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Mơ đã ban hành hai quyết định liên tiếp phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho các gói thầu mua sắm thiết bị quan trọng. Đơn vị được xướng tên cho cả hai gói thầu này là Công ty TNHH Công nghệ và Hệ thống (MSDN: 0100520316), một cái tên quen thuộc trong các dự án của ngành điện.

Loại đối thủ giá thấp, trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm "khiêm tốn"

Cụ thể, tại gói thầu "2025-TMP-TB-03.07 Mua sắm máy lọc dầu bôi trơn" (mã E-TBMT: IB2500338297) có giá 4.852.466.666 đồng, biên bản mở thầu ghi nhận sự tham gia của 3 nhà thầu. Trong đó, Công ty TNHH Pressure System Builders VietNam có giá dự thầu thấp nhất là 3.348.000.000 đồng.

Công ty TNHH Công nghệ và Hệ thống (Sytec) dự thầu với giá 4.755.300.000 đồng, cao hơn đối thủ gần 1,4 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo Báo cáo đánh giá E-HSDT số 84/TCG ngày 15/09/2025, nhà thầu chào giá thấp nhất đã bị loại do không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật. Báo cáo nêu rõ: "bộ phụ kiện đo tạp chất trong dầu nhà thầu chào không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về yêu cầu chức năng; công nghệ đầu dò quang học; dải đỏ; tiêu chuẩn áp dụng". Do đó, Sytec là nhà thầu xếp hạng tiếp theo được đánh giá và kết luận đáp ứng toàn bộ yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

Tại Quyết định số 3023/QĐ-TMP ngày 23/09/2025, ông Nguyễn Hùng Lượng - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Thác Mơ - đã ký phê duyệt cho Công ty TNHH Công nghệ và Hệ thống trúng thầu với giá 4.755.300.000 đồng. So với giá gói thầu, tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 2,00%.

Cũng trong ngày, tại Quyết định số 3024/QĐ-TMP, ông Nguyễn Hùng Lượng tiếp tục ký phê duyệt cho Sytec trúng gói thầu "2025-TMP-TB-08.18 mua sắm thiết bị thí nghiệm" (mã E-TBMT: IB2500342917) với giá 3.201.990.000 đồng. Gói thầu này có giá 3.253.910.000 đồng, như vậy tỷ lệ tiết kiệm còn thấp hơn, đạt 1,60%. Ở gói thầu này, Sytec cũng vượt qua một đối thủ chào giá thấp hơn là Công ty TNHH Kỹ thuật điện V.T.E.C.H (2.795.200.000 đồng) do đối thủ này không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật.

Công ty TNHH Công nghệ và Hệ thống là doanh nghiệp có lịch sử hoạt động lâu năm, thành lập từ năm 1996, có trụ sở tại Hà Nội do ông Phạm Ngọc Thanh làm giám đốc.

"Bản đồ" đấu thầu năm 2025 của Sytec

Tính từ đầu năm 2025, hai gói thầu tại Thủy điện Thác Mơ đã nâng tổng số gói Sytec trúng thầu trong năm lên con số 6 trên tổng số 10 gói đã tham gia, đạt tỷ lệ trúng 60%. Tổng giá trị trúng thầu trong năm 2025 của doanh nghiệp này là 18.358.433.500 đồng.

Một điểm chung đáng chú ý là phần lớn các gói thầu mà Sytec tham gia và trúng đều thuộc các đơn vị trong ngành điện. Ngoài hai gói tại Thủy điện Thác Mơ, các gói còn lại bao gồm: gói 5,076 tỷ đồng tại Công ty TNHH MTV Thí nghiệm điện Miền Bắc, gói 4,768 tỷ đồng tại Công ty CP Thủy điện Hủa Na, và các gói khác tại các đơn vị của EVN.

Mối quan hệ "sân nhà" với các chủ đầu tư ngành điện

Lịch sử đấu thầu của Sytec cho thấy một mối quan hệ đặc biệt với các chủ đầu tư ngành điện. Dữ liệu thể hiện, trong số 61 bên mời thầu mà Sytec từng có quan hệ, sự tập trung và tỷ lệ trúng thầu cao đột biến ở một vài đơn vị là rất rõ nét.

Cụ thể, tại Chi nhánh Tổng Công ty Điện lực TPHCM TNHH đại diện bởi Công ty Thí nghiệm Điện lực TPHCM, Sytec đã tham gia 19 gói và trúng tới 14 gói, đạt tỷ lệ thắng lên đến 73,7%. Tương tự, tại CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN THÍ NGHIỆM ĐIỆN MIỀN TRUNG, nhà thầu này tham gia 11 gói và trúng 7 gói (tỷ lệ 63,6%).

Sự xuất hiện dày đặc và tỷ lệ trúng thầu cao tại một nhóm chủ đầu tư "quen thuộc" đã tạo nên một bức tranh đặc biệt. Đồng thời, tại các gói thầu này, thường xuyên có sự góp mặt của một số "đối thủ quen thuộc" nhưng thường xuyên trượt thầu, như Công ty Cổ phần Phát triển kỹ thuật Kỷ Nguyên (đối đầu 18 lần, Sytec thắng 9) hay Công ty Cổ phần Thiết bị Khoa học Công nghệ DAHA (đối đầu 12 lần, Sytec thắng 5).

Góc nhìn chuyên gia dưới lăng kính Luật Đấu thầu

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, đều nhấn mạnh các nguyên tắc cốt lõi là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trao đổi với phóng viên, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng: "Điều 6 của Luật Đấu thầu quy định rất chặt chẽ về việc bảo đảm cạnh tranh. Việc một nhà thầu liên tục trúng thầu ở một chủ đầu tư không phải là sai, nếu họ thực sự có năng lực vượt trội. Tuy nhiên, nếu việc này đi kèm với tỷ lệ tiết kiệm thấp, nó có thể là một chỉ dấu cho thấy cần phải xem xét kỹ lưỡng hơn quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu, từ việc lập hồ sơ mời thầu đến đánh giá hồ sơ dự thầu, để đảm bảo không có yếu tố nào hạn chế cạnh tranh được quy định tại Điều 16".

Dưới góc độ chuyên gia, ông Đỗ Phạm Giang chia sẻ: "Tỷ lệ tiết kiệm không phải là yếu tố duy nhất để đánh giá một gói thầu, nhưng nó là một chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả kinh tế. Tỷ lệ tiết kiệm thấp, đặc biệt là chỉ 1-2%, cho thấy giá trúng thầu rất sát với giá gói thầu. Điều này có thể do giá gói thầu được lập quá sát với giá thị trường, hoặc cũng có thể do mức độ cạnh tranh không cao, không tạo ra áp lực giảm giá từ các nhà thầu".

Việc một doanh nghiệp có bề dày kinh nghiệm và liên tiếp được lựa chọn để thực hiện các gói thầu chuyên ngành là điều đáng ghi nhận. Tuy nhiên, để đảm bảo môi trường đấu thầu thực sự cạnh tranh, công bằng và hiệu quả, cần có sự giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng, cũng như sự chủ động minh bạch thông tin từ phía chủ đầu tư và nhà thầu, đặc biệt là ở những gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm thấp.