Là khu dự trữ sinh quyển thứ 6 của Việt Nam, khu dự trữ sinh quyển thế giới Tây Nghệ An vừa kỷ niệm 16 năm được UNESCO ghi danh. Nơi đây có nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng phong phú, như hệ sinh thái, hệ động thực vật đa dạng; có nhiều cảnh quan tự nhiên độc đáo như thác nước, hang động, hệ thống khe suối, các quần thể cây cổ thụ và rừng nguyên sinh... Đặc trưng lớn nhất ở đây là sự đa dạng và đậm đà về bản sắc văn hoá của các nhóm dân tộc thiểu số: Thái, Thổ, Khơ Mú, Ơ Đu và Mông.
 |
| Các cọn nước ở bản Hoa Tiến.
|
Bản Hoa Tiến ở xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu là một trong những nơi còn bảo tồn được nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Đây là nơi tập trung rất nhiều người Thái sinh sống, tạo nên nét đặc trưng hấp dẫn khách du lịch. Người dân chủ yếu sinh sống bằng nghề nông, lại gần dòng suối chảy nên du khách có thể bắt gặp nhiều cọn nước để dẫn nước tưới ruộng như trên vùng Tây Bắc. Người dân cũng rất yêu thiên nhiên, nên xung quanh cọn nước họ cũng trồng hoa, vừa đẹp mắt, vừa làm điểm check-in cho khách. Cũng trên con suối này, du khách có thể tham gia chèo thuyền, bắt cá dưới suối.
Đến với Hoa Tiến, điều hấp dẫn du khách là được tìm hiểu về hoạt động sản xuất vải thổ cẩm của người dân tộc. Nghề thêu và dệt ở đây được coi là một trong những cái nôi của thổ cẩm nổi tiếng của người Thái. Vải được sản xuất 100% từ các nguyên liệu thiên nhiên, qua đôi bàn tay khéo léo của người thợ đã tạo nên các sản phẩm thổ cẩm đặc sắc với những hoa văn, họa tiết, hình thù đa dạng, tinh tế mang tính bản sắc dân tộc cùng với sự sáng tạo độc đáo. Nếu dành nhiều thời gian tại bản Hoa Tiến, du khách có thể tham gia vào các công đoạn từ thu hoạch bông, se chỉ, dệt vải trên khung cửi, nhuộm vải cùng người dân bản địa.
 |
| Du khách quốc tế giao lưu với người dân bản địa.
|
Trên từng khuông vải, màu xanh của cây rừng, màu hồng, màu đỏ của những cánh hoa rừng, màu vàng tươi sáng của ánh nắng mặt trời kết hợp hài hòa đến lạ thường. Chính những điều này đã phần nào tạo nên nét đặc trưng cho văn hóa lâu đời tại vùng đất Hoa Tiến.
Nằm trong tour du lịch dành cho khách quốc tế và khách nội địa, các trải nghiệm buộc chỉ cổ tay, uống rượu cần, nhảy sạp, khắc luống, tham gia vào điệu múa của người dân cũng được tổ chức tại những ngôi nhà sàn cổ ở bản Hoa Tiến. Đến đây khách du lịch không chỉ say đắm chén rượu cần cay nồng mà còn mê mẩn với ẩm thực đặc trưng của người Thái: xôi ngũ sắc, gà bản, cá suối, các món ăn khác nhau từ măng rừng.
Về điểm tham quan tự nhiên gần Hoa Tiến, hấp dẫn nhất là các thác nước như thác Tạt Niên, thác Bảy Tầng, thác Xao Va. Hoạt động vui chơi ở thác vẫn còn khá hoang sơ, không bị ô nhiễm, không có rác thải nên du khách tha hồ tắm mình dưới dòng nước mát lạnh. Du khách cũng có thể đặt ăn trưa tại những nhà chòi bằng tre, nứa ngay bên cạnh con thác, với đầy đủ đặc sản như xôi, gà, cá suối, lợn mẹt.
 |
| Khung cảnh thiên nhiên hoang sơ tại Hoa Tiến.
|
Mặc dù tiếp đón lượng khách còn khá khiêm tốn, người dân ở Hoa Tiến đã chủ động phát triển du lịch theo hướng bền vững. Đường đi xuống thác Tạt Niên, người dân treo rất nhiều thùng rác được đan từ tre hai bên đường. Đồ đạc từ ống đũa, ghế ngồi, đĩa, mâm, chụp đèn, cột đèn đều được làm từ mây tre, những vật liệu gần gũi với thiên nhiên. Các loại khăn trải là những sản phẩm thổ cẩm của địa phương. Hiếm khi bắt gặp các vật dụng từ nhựa dùng một lần ở đây.
Thời gian qua, chính quyền địa phương đã có chủ trương phát triển du lịch cộng đồng tại bản Hoa Tiến, đưa một số gia đình đi tham quan học tập tại các bản làng du lịch cộng đồng nhằm học hỏi các kỹ năng phục vụ du khách. Địa phương tổ chức tập huấn, trợ giúp, hướng dẫn về du lịch cho người dân thông qua các lớp dạy về kỹ năng và kinh nghiệm kinh doanh du lịch, tìm hiểu các hoạt động và thái độ của khách du lịch.
Tới đây, bản Hoa Tiến nói riêng và khu dự trữ sinh quyển Tây Nghệ An nói chung sẽ là một điểm đến tuyệt vời cả về trải nghiệm thiên nhiên lẫn văn hóa. Với những ai muốn tận hưởng không khí trong lành, hòa mình với thiên nhiên, tái tạo năng lượng cho bản thân, tìm hiểu về hệ sinh thái và cộng đồng dân tộc thiểu số thì nhất định nên khám phá nơi này.