Ngày 26/10, ông Dương Tấn Hiển, Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều (TP Cần Thơ), người đã ký quyết định khám xét nhà của ông Lê Hồng Lực, chủ tiệm vàng Thảo Lực (số 14, ngày 24/1), cho rằng việc ông ký quyết định là đúng thẩm quyền.
“Lúc công an trình qua là khám xét hành chính, tức khám xét nơi ở của ông Lực nên việc tôi ký quyết định là đúng thẩm quyền”, Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều nói.
Luật sư Nguyễn Văn Trường (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng phải có nguồn tin báo tội phạm hay một cơ sở, căn cứ nào đó thì công an mới xin quyết định khám xét để làm rõ dấu hiệu vi phạm.
Theo luật sư, việc đổi ngoại tệ của anh Nguyễn Cà Rê (thợ điện) và chuyện tiệm vàng Thảo Lực vi phạm hàng hóa không rõ nguồn gốc là hai chuyện khác nhau, cần được tách bạch rõ ràng.
“Việc công an làm hai việc này trong cùng thời điểm đã tạo nên sự hoài nghi trong dư luận”, luật sư Trường nhận định.
 |
Quyết định khám nhà do Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều ký trước 6 ngày, khi công an khám xét tiệm vàng. Ảnh: Minh Anh.
|
Luật sư Lê Quang Vũ, Giám đốc Công ty Luật Công Bình (TP.HCM), phân tích căn cứ vào Điều 127, 128 và 129 của luật Xử lý vi phạm hành chính thì Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều ra quyết định khám xét hành chính là nhà ở ông Lực là đúng quy định.
"Còn khám xét theo trình tự hình sự thì do cơ quan tố tụng như: Cơ quan cảnh sát điều tra, TAND, VKSND các cấp ban hành”, luật sư Vũ nói và cho biết thêm tiệm vàng Thảo Lực, nơi bị bắt quả tang mua bán 100 USD trái phép cũng là nơi ở của gia đình, nếu lực lượng chức năng muốn khám xét vì nghi ngờ căn nhà này cất giấu tang vật thì phải có quyết định khám xét do Chủ tịch UBND quận ký.
Theo luật sư Vũ, nếu cơ quan công an xin quyết định khám xét từ trước thì phải có căn cứ nơi này có dấu hiệu vi phạm hoặc nguồn tin tố giác tội phạm. "Trước khi xin quyết định khám xét từ Chủ tịch UBND quận, cơ quan chức năng phải xác minh nguồn tin tố giác tội phạm là có căn cứ, có dấu hiệu vi phạm pháp luật”, luật sư Vũ nói.
Còn công an bắt quả tang tiệm vàng đổi 100 USD cho khách mà không có giấy phép thì họ có quyền khám xét nơi kinh doanh (không phải nơi ở) mà không cần xin quyết định khám xét.
Trường hợp nghi ngờ nơi này có dấu hiệu vi phạm khác như kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xứ xuất… thì lực lượng công an phải xin quyết định khám xét do Chủ tịch quận ký để thực hiện việc khám xét, thu giữ tang vật vi phạm (nếu có).
“Lẽ ra, khi bắt quả tang chủ tiệm vàng đổi 100 USD trái phép, công an phải lập biên bản vi phạm quả tang, rồi mới xin quyết định khám nhà. Khi khám xét, nếu phát hiện tang vật không rõ nguồn gốc, xuất xứ thì lập biên bản, tiến hành các bước xử lý tiếp theo”, luật sư Vũ nhấn mạnh.
Quá trình xử lý vi phạm hành chính, nếu cơ quan chức năng phát hiện cơ sở kinh doanh có dấu hiệu vi phạm khác cần phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì chuyển sang cơ quan điều tra.
Quá trình xác minh, cơ quan điều tra không chứng minh được dấu hiệu phạm tội thì ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự, chuyển vụ việc sang cơ quan chức năng có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.
Theo nội dung vụ việc, trưa 30/1, lực lượng cảnh sát kinh tế bắt quả tang ông Lê Hồng Lực đang mua 100 USD của anh Nguyễn Cà Rê, với giá 2.260.000 đồng mà không có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền.
Thời điểm đó, công an cũng khám xét theo quyết định của Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều, phát hiện 9 hộp nhựa kim loại màu vàng, kim loại màu trắng, hột đá.
Tại thời điểm kiểm tra, ông Lực chưa xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Phòng Cảnh sát kinh tế đã tạm giữ toàn bộ số tang vật trên cùng 100 USD.
Trong quá trình xử lý vụ việc, Công an TP Cần Thơ ra các quyết định kéo dài và gia hạn thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, giấy phép, chứng chỉ hành nghề để xác minh, làm rõ các tình tiết, thẩm định hồ sơ.
Quá trình xử lý vụ vi phạm hành chính này sau đó được chuyển sang cơ quan điều tra truy cứu trách nhiệm hình sự vì có dấu hiệu trốn thuế. Đến ngày 18/7, cơ quan điều tra Công an TP Cần Thơ ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.
Đến ngày 30/8, Công an TP Cần Thơ gửi giấy mời ông Lực lên làm việc, liên quan đến vụ vi phạm hành chính. Ngày 4/9, UBND TP Cần Thơ ra quyết định xử phạt hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm và tịch thu 20 viên kim cương (hột xoàn), 19.910 viên đá nhân tạo (trị giá 548 triệu đồng), 100 USD">100 USD Mỹ và 2.260.000 đồng.
Ngày 12/10, UBND TP Cần Thơ ra quyết định phê duyệt phương án xử lý tài sản là tang vật vi phạm hành chính bị tịch thu, chuyển vào Kho bạc Nhà nước Cần Thơ.