1. Giáo dục miễn phí
Ở Phần Lan, hầu như mọi chi phí học tập đều được miễn phí, từ bữa trưa, các chuyến tham quan đến dụng cụ học tập. Những học sinh sống cách trường hơn 2 km sẽ được đưa đón bằng xe buýt. Những khoản đầu tư này đều do nhà nước chi trả. Hơn 12,2% ngân sách nhà nước là dành cho giáo dục.
2. Cách tiếp cận mang tính cá nhân
Mỗi học sinh Phần Lan lại được giao những nhiệm vụ khác nhau tùy vào khả năng của từng em. Nếu trẻ không thể làm được nhiệm vụ của mình, giáo viên sẽ giảng riêng cho học sinh đó.
Ngoài ra, học sinh cũng được chọn hoạt động mà bản thân cảm thấy hữu ích đối với mình. Chẳng hạn, nếu bài học không gây hứng thú, các em có thể chuyển sang đọc sách hoặc may vá.
3. Không có điểm số trước năm lớp 3
Trong thang điểm phân loại ở Phần Lan, 10 là số điểm cao nhất. Tuy nhiên, trước năm lớp 3, học sinh không hề biết đến việc chấm điểm. Từ lớp 3 đến lớp 7, chỉ có những khái niệm như "có thể làm tốt hơn" hoặc "hoàn hảo" để làm căn cứ đánh giá.
Nếu không đạt yêu cầu, học sinh cũng không bị la mắng về điểm số, thay vào đó được tạo động lực để hoàn thiện tri thức và thay đổi kế hoạch học tập.
4. Học sinh có thể mặc đồ ngủ đi học
Trường học Phần Lan không quy định đồng phục, học sinh có thể mặc tùy ý. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh các em đi tất không cần giày chạy nhảy trong lớp.
 |
| Trường học Phần Lan không quy định đồng phục, học sinh có thể mặc tùy ý. |
5. Trong giờ học có thể ngồi trên ghế sofa hoặc nằm lên thảm
Học sinh không bị buộc phải ngồi ngay ngắn tại bàn học. Trong giờ, các em thoải mái lựa chọn vị trí để có thể cảm thấy thư giãn nhất. Nếu trời ấm, các bài học có thể diễn ra trên bãi cỏ gần trường.
6. Có rất ít bài tập về nhà
Các giáo viên Phần Lan luôn cho rằng trẻ em nên nghỉ ngơi và dành thời gian bên gia đình thay vì làm bài tập ở nhà. Do đó, bài tập về nhà chiếm rất ít thời gian và thường rất thú vị. Chẳng hạn, đối với bài học lịch sử, học sinh có thể được yêu cầu hỏi ông bà xem cuộc sống những năm 1950 khác gì so với ngày nay.
7. Không thi cử
Học sinh Phần Lan hầu như không phải chịu áp lực thi cử. Các giáo viên ở quốc gia này cho biết: "Mỗi người nên lựa chọn giữa chuẩn bị cho cuộc sống hoặc chuẩn bị cho các kỳ thi. Chúng tôi chọn cái đầu tiên".
Đó là lý do chỉ có một bài kiểm tra tiêu chuẩn bắt buộc dành cho học sinh 16 tuổi khi tốt nghiệp trung học cơ sở.
8. Một số trường không dạy theo môn học
Một trong những hướng đi mới của hệ thống giáo dục Phần Lan là giảng dạy dựa trên sự kiện, hiện tượng. Thay vì cơ cấu thành từng bài giảng, giáo viên cho phép học sinh dùng 6 tuần để nghiên cứu về một chủ đề từ nhiều góc độ.
Chẳng hạn, chủ đề về dân nhập cư có thể được khám phá từ địa lý (họ đến từ đâu), lịch sử (điều gì đã xảy ra trước đó) và văn hóa (những truyền thống của họ). Học sinh tự đặt ra câu hỏi và tự tìm câu trả lời.
9. Giờ nghỉ ra chơi dài nhất trên thế giới
Bất kể bài học có thú vị đến đâu thì cứ sau 45 phút học tập, học sinh Phần Lan sẽ được nghỉ 15 phút.
10. Giáo viên là nghề mà rất nhiều người mơ ước
Cuộc cạnh tranh vào khoa Giáo dục tại Đại học Helsinki rất khốc liệt, 20 người ứng tuyển vào một vị trí. Số người muốn dạy học vượt số chỉ tiêu trong ngành 10 lần. Lương trung bình hằng tháng của giáo viên là 3.500 Euro.
Phần Lan không có chương trình giáo dục theo chuẩn nhất định. Mọi giáo viên quyết định sử dụng sách và chương trình giảng dạy. Mỗi tiết học thường có một trợ lý đặc biệt, theo dõi và giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ.
11. Học sinh được dạy những thứ cần thiết trong cuộc sống
Trong các buổi học bơi, học sinh được dạy cách phát hiện dấu hiệu của một người bị đuối nước. Khi học về quản lý nhà cửa, các em được trang bị kỹ năng nấu nướng, đan móc và khâu vá. Học sinh Phần Lan có thể dễ dàng tạo ra website mới.
Với giáo dục Phần Lan, điều quan trọng ở đây là chuẩn bị khả năng thích nghi đối với thế giới liên tục thay đổi. Học thuộc lòng hoàn toàn không cần thiết vì đã có Internet.
12. Chất lượng đồng đều
Bạn không cần thiết phải chọn trường để học ở Phần Lan. Mọi người đều đăng ký vào trường gần nhất vì không có khái niệm "trường chọn". Dù sống ở đâu, bạn cũng có thể học cùng giáo viên giỏi, sử dụng cơ sở vật chất tốt và được phục vụ bữa trưa chất lượng cao.
13. Học sinh được tự chọn bữa trưa
Thức ăn ở trường học Phần Lan rất đa dạng và được miễn phí. Thực đơn được thông báo từ trước một tháng trên website nhà trường, học sinh có thể ghé thăm và chọn trước món mình thích. Trường cũng chuẩn bị đồ ăn theo chế độ ăn uống đặc biệt, chẳng hạn thực đơn ăn chay.
14. Được ngủ qua đêm ở trường
Thỉnh thoảng những đứa trẻ Phần Lan mang theo túi ngủ và ở lại trường vào ban đêm với thầy cô giáo. Các em xem phim, chơi đùa, ngủ trong phòng tập thể dục và cùng ăn kem vào bữa sáng hôm sau.