Mỹ phản đối “ép buộc và ức hiếp” ở Biển Đông

Phát biểu tại phiên điều trần trước một ủy ban của Thượng viện Mỹ, tân Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương Danny Russel tuyên bố sẽ làm tất cả mọi việc để “hạ nhiệt” các cuộc tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải nóng bỏng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông, đồng thời thúc đẩy các bên có tranh chấp đi theo tiến trình ngoại giao.

Nhà ngoại giao Russel cũng cho biết, việc Trung Quốc chỉ khăng khăng đòi đàm phán song phương với các nước có tranh chấp khác là “điều không thể chấp nhận được”. Ông này bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ dành cho nỗ lực của các nước Đông Nam Á trong việc đàm phán với tư cách là một khối và đưa ra “một bộ quy tắc ứng xử” để kiểm soát các cuộc tranh chấp.

Ông Russel được bổ nhiệm vào vị trí Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, thay thế cho ông Kurt Campbell - người vừa từ chức hồi tháng 2/2013.

Ông Russel đã có 28 năm làm ngoại giao, rất nhiều kinh nghiệm về Nhật Bản và Hàn Quốc. Mối liên hệ của ông này với Châu Á bắt đầu hình thành từ năm ông khoảng 20 tuổi, khi ông này theo học võ thuật ở Nhật Bản trong vòng 3 năm.

Nhà ngoại giao Russel đóng một vai trò trung tâm trong chiến lược “xoay trục” sang Châu Á của chính quyền Obama.

Washington tuyên bố có lợi ích quốc gia trong việc giải quyết hòa bình các cuộc tranh chấp ở Biển Đông. Mỹ khẳng định không phải là một bên có tranh chấp ở Biển Đông nhưng nước này có lợi ích trong việc duy trì, bảo đảm tự do hàng hải ở những tuyến đường biển sôi động hàng đầu thế giới này. Đó là những tuyến đường biển có vị trí quan trọng sống còn đối với hoạt động giao thương của thế giới.

"Tôi chắc chắn sẽ làm mọi việc có thể trong quyền hạn và khả năng của mình nhằm hạ nhiệt tình hình, đưa các bên có tranh chấp, trong đó có Trung Quốc, đi vào con đường ngoại giao đồng thời tiếp tục cảnh báo họ rằng, nơi mà trong đó Trung Quốc đang phát triển mạnh mẽ là khu vực có pháp quyền, khu vực có trật tự và khu vực có sự tôn trọng láng giềng chứ không phải là một khu vực có chỗ cho sự dọa dẫm, ép buộc và ức hiếp”, ông Russel khẳng định.

Theo vị ngoại giao trên, Tổng thống Obama và Ngoại trưởng John Kerry đưa vấn đề về cách ứng xử của Trung Quốc ở các vùng biển ra thảo luận với giới lãnh đạo nước này và Bắc Kinh “chắc chắn không nghi ngờ về việc Mỹ luôn sát cánh bên các đồng minh”.

Trong khi thừa nhận có sự cạnh tranh Trung-Mỹ, ông Russel tuyên bố Mỹ ủng hộ sự nổi lên của Trung Quốc theo hướng ổn định, thịnh vượng và tuân thủ luật pháp cũng như thông lệ quốc tế. Trợ lý Ngoại trưởng Russel cho biết Mỹ đang tìm kiếm mối quan hệ “hợp tác thực tế” với Trung Quốc bởi mối quan hệ này có lợi cho hai nước và cả khu vực.