Ai dùng Su-24 không kích căn cứ dân quân ở Libya?

Tạp chí quân sự Jane’s Defence Weekly đưa tin hôm 20/8 cho hay, lực lượng vũ trang trung thành với tướng về hưu Quân đội Libya Khalifah Haftar đã đứng ra nhận trách nhiệm cho vụ không kích vào một nhánh dân quân đóng tại thủ đô Tripoli hôm 17-18/8.

Cuộc không kích trên được cho là nhắm vào một kho vũ khí của lực lượng dân quân đóng ở căn cứ không quân Mitiga. Tổ chức đứng ra chịu trách nhiệm thực hiện vụ không kích trên là nhóm dân quân Hồi giáo đến từ thành phố Misrata, đang là lực lượng đồng minh thân cận của nhóm vũ trang trung thành với tướng Haftar.

Muhammad al-Hijazi - phát ngôn viên của tướng Haftar trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Al-Arabiya cho biết, các máy bay ném bom Su-24 của lực lượng vũ trang trung thành với Haftar đã tiến hành không kích vào căn cứ vào lực lượng dân quân tự phong có tên là “Lybia Dawn”. Vụ không kích trên đã diễn ra khá thành công và những chiếc Su-24 đã phá hủy toàn bộ kho vũ khí được đặt ở đây.

Căn cứ không quân tại Bininan bên ngoài thành phố Benghazi, được cho là nơi lực lượng vũ trang trung thành với với Haftar đang sở hữu một lượng nhất định các máy bay chiến đấu MiG-31 và MiG-21. Ngoài ra, căn cứ trên cũng từng được trang bị máy bay ném bom Su-24, nhưng sau cuộc nội chiến vào năm 2011 thì số máy bay này đã hoàn toàn biến mất.

Nhưng trong cuộc không kích hôm 17/8, những chiếc Su-24 lại xuất hiện trên bầu trời thủ đô Tripoli một lần nữa, theo đánh giá của các sĩ quan Không quân Lybia thì phi công lái chiếc Su-24 được đào tạo để có thể tiến hành không kích vào ban đêm.

Theo tướng Saqr Jarushi (đứng đầu Không quân Libya trước đây, nay đã bị cách chức, nhưng hiện tại đang nắm quyền kiểm soát căn cứ Banina - nơi xuất phát các máy bay chiến đấu thực hiện chiến dịch quân sự), các máy bay chiến đấu thuộc căn cứ Banina từ lâu đã không còn khả năng thực hiện các cuộc không kích, và vụ không kích vào căn cứ không quân Mitiga hôm 17/8 hoàn toàn không phải do ông thực hiện.

Saqr Jarushi tiết lộ thêm rằng, đích thân ông đã cung cấp chính xác tọa độ cho một vụ không kích, được thực hiện bởi lực lượng không quân của một nước Phương Tây.

Nhưng sau ngày 18/8, Chuẩn tướng Jarushi lại trả lời phỏng vấn một tờ báo cho biết, hiện nay ông này vẫn nắm quyền kiểm soát một số chiếc máy bay ném bom Su-24, nhưng số máy bay trên được chuyển giao bởi lực lượng quân sự bên ngoài Lybia.

Hiện tại chỉ có hai quốc gia láng giềng với Lybia là Algeria và Sudan là những nước duy nhất trong khu vực đang duy trì hoạt động của những chiếc máy bay ném bom Su-24. Trong đó Sudan tiếp nhận chiếc Su24MK đầu tiên từ Belarus vào năm 2013. Nhưng hiện tại những chiếc máy bay này đều trong tình trạng không hoạt động và khó có khả năng chúng được chuyển giao cho lực lượng dân quân ở Lybia.

Đối với Algeria - nơi gần với biên giới phía tây của Lybia lại càng không có khả năng thực hiện vụ không kích trên, khi những chiếc Su-24MKS và Su-24MK của Không quân Algeria đã được nâng cấp hệ thống bản đồ số mới. Điều này giúp nó có thể dễ dàng thực hiện một vụ không kích vào đêm thay vì vào ban ngày hôm 17/8.

Các quan chức Algeria đã nhiều lần phủ nhận tin đồn rằng lực lượng vũ trang Algeria đang tiến hành các hoạt động quân sự chống lại các chiến binh Hồi giáo ở Libya hay Tunisia, và điều đó sẽ vi phạm hiến pháp của nước này. Khi thực hiện các hoạt động quân sự bên ngoài lãnh thổ Algeria.

Tuy nhiên, báo chí Algeria từ lâu đã nhiều lần cảnh báo mối đe dọa đến từ các lực lượng dân quân Hồi giáo ở các quốc gia láng giềng với nước này. Thậm chí vào đầu tháng 8 năm nay, lực lượng phòng không Algeria đã triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-125 đến khu vực biên giới phía đông nước này, để bắn hạ các máy bay chở các tay súng Hồi giáo đang có ý định tấn công vào các vùng lãnh thổ của Algeria.