Tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte ám chỉ rằng ông cũng sẽ hy sinh mạng sống của mình để bảo vệ đất nước, một ngày sau khi ông nói rằng sẽ là tốt hơn nếu đối thoại ngoại giao với Trung Quốc.
 |
| Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh www.ibtimes.com |
Ngày 24/8, Tổng thống Duterte dọa sẽ “tính sổ” với Trung Quốc , nếu không có giải pháp cho tranh chấp căng thẳng về tuyên bố chủ quyền trái ngược nhau ở Biển Đông.
Tháng trước, Tòa Trọng tài ở La Haye đã phán tuyên bố yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết Biển Đông là không có cơ sở pháp lý. Điều này được coi là một chiến thắng của Philippines, nước đã đâm đơn kiện cái gọi là “đường 9 đoạn” phi lý do người Trung Quốc tự vẽ để thâu tóm Biển Đông.
Tổng thống Duterte đã nhiều lần nói rằng ông không muốn chọc tức Trung Quốc và đã cử một cựu Tổng thống Philippines đến Hong Kong để khởi động đàm phán với Trung Quốc. Nhưng trong ngày 24/8, ông Dutyerte lại cho thấy việc chuẩn bị áp dụng một cách tiếp cận đối đầu hơn.
Trong bài phát biểu với các binh sĩ tại một doanh trại quân đội, Tổng thống Duterte nói: "Hiện thời, chúng ta sẽ không tạo ra địa ngục vì phán quyết của Tòa Trọng tài, nhưng sẽ đến lúc chúng ta phải tính sổ (với Trung Quốc) về điều này".
Ông Duterte nói tiếp: “Tôi đảm bảo rằng nếu họ (Trung Quốc) tiến vào đây, đó sẽ là một cuộc chiến đẫm máu và chúng ta sẽ không đầu hàng một cách dễ dàng. Đó sẽ là xương của những người lính và của cả cá nhân tôi”.
Trong mấy năm gần đây, Trung Quốc đã tiến hành bồi đắp trái phép biến các bãi đá ngầm rạn san hô thành những đảo nhân tạo khổng lồ ở vùng biển đang tranh chấp (quần đảo Trường Sa của Việt Nam) và từng tuyên bố sẽ bác bỏ phán quyết của Tòa Trọng tài ở La Haye.
Bắc Kinh đã kêu gọi tiến hành các cuộc đàm phán trực tiếp với Philippines, nhưng lại khẳng định sẽ không thỏa hiệp về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tổng thống Duterte nói Philippines đã không "nhấn mạnh" phán quyết của Tòa Trọng tài La Haye trong vụ kiện Biển Đông, nhưng lập trường đó có thể sẽ thay đổi. Ông khẳng định: “Bất kể chúng ta muốn hay không muốn, việc nhấn mạnh phán quyết của Tòa Trọng tài không chỉ là việc riêng của Philippines mà còn của tất cả các nước Đông Nam Á”.
Tổng thống Philippines tiền nhiệm Benigno Aquino đã khởi xướng vụ kiện Biển Đông chống Trung Quốc. Tuy nhiên, Tổng thống kế nhiệm Duterte lại không thúc ép Trung Quốc tuân thủ phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế về Biển Đông và cũng không có ý định nêu lên vấn đề này tại Hội nghị cấp cao thường niên của các nhà lãnh đạo Đông Nam Á với người đồng nhiệm Trung Quốc tại Lào vào tháng tới. Ông giải thích: “Sẽ là tốt hơn nếu tiếp tục tiếp xúc với Trung Quốc trong một cuộc đối thoại ngoại giao hơn là chọc giận các quan chức (Trung Quốc) và khiến họ tuyệt giao”.
Tổng thống Duterte đã cử cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos đến Hong Kong trong một động thái phá băng trong tháng này với Phó Oánh, chủ tịch ủy ban đối ngoại của Quốc hội Trung Quốc. Hôm 23/8, ông Duterte bày tỏ hy vọng sẽ có cuộc hội đàm chính thức với Trung Quốc ngay trong năm nay.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay tuyên bố không có thay đổi nào trong sự cân bằng quan hệ ngoại giao với cả Mỹ lẫn Trung Quốc trong bối cảnh tranh chấp trên Biển Đông.
Ngoại trưởng Perfecto Yasay nói: "Chúng tôi muốn quan hệ gần gũi với Trung Quốc. Điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ làm suy yếu tình hữu nghị với Mỹ. Chúng tôi chỉ nói rằng bất chấp những tranh chấp với Trung Quốc trên Biển Đông, có những khía cạnh khác của mối quan hệ song phương (Trung Quốc-Philippines) có thể được xúc tiến mà không cần đụng chạm đến các vấn đề Biển Đông”.