Syria nhờ Nga xác minh vụ sử dụng vũ khí hóa học

Theo ông, chính phủ Syria đã yêu cầu xác minh tại chỗ thông tin về khả năng sử dụng vũ khí hóa học ở khu dân cư Khan al-Asal ở gần Aleppo. Ông Omran al-Zaube cũng nói rằng vũ khí hóa học có nhiều khả năng được đưa vào Syria từ Thổ Nhĩ Kỳ. Ông cũng đề cập đến một bộ phim tài liệu về các sự kiện ở Syria, trong đó có thể thấy dấu hiệu Thổ Nhĩ Kỳ trên một số vũ khí được đưa vào Syria.

Các chuyên gia Liên Hợp Quốc điều tra về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria cũng muốn đến Damascus để thu thập thông tin, phát ngôn viên của Tổng thư ký LHQ cho biết. Nhóm các chuyên gia do nhà khoa học Thụy Điển Ake Selstrem đứng đầu đang đợi Damascus đồng ý cho nhập cảnh. Theo phát ngôn viên Nesirky, trước khi nhận được sự đồng ý, nhóm Selstrem sẽ tiếp tục làm việc bên ngoài Syria. Điều này có thể bao gồm các chuyến đi đến các thủ đô có liên quan với cuộc điều tra.

Vào cuối tháng Ba, theo yêu cầu của chính phủ Syria, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon đã quyết định điều tra các thông tin về việc các chiến binh sử dụng vũ khí hóa học ở gần Aleppo. Ngay sau đó, Anh và Pháp đã cho một nhóm chuyên gia cũng điều tra thông tin về việc sử dụng các tác nhân hóa học như vậy tại Homs vào cuối tháng 12/2012 và tại Damascus vào cuối tháng Ba. Chính quyền Syria không đồng ý với các điều kiện đó nên không cho phép các chuyên gia của Liên Hợp Quốc nhập cảnh.

Trong khi đó, Tổng thống Barack Obama đã hứa sẽ tiến hành “một cuộc điều tra kỹ lưỡng”, liên quan đến thông tin mà tình báo Mỹ thu thập được về khả năng chính quyền Syria sử dụng vũ khí hóa học.

Trước khi hội kiến với Quốc vương Abdullah của Jordan, Tổng thống Obama nói rằng giờ đây Mỹ đã có một số bằng chứng “với độ tin cậy khác nhau” về việc vũ khí hóa học đã được sử dụng tại Syria. Ông Obama nói rằng một loạt các câu hỏi vẫn còn chưa được giải đáp về việc các vũ khí hóa học đó đã được sử dụng khi nào và như thế nào. Mỹ sẽ theo đuổi một cuộc điều tra sâu rộng trong khi tham khảo với các nước đối tác và Liên Hợp Quốc.

Tổng thống Obama nói rằng Mỹ và các đối tác phải hành động thận trọng và thẩm định tình hình kỹ lưỡng, nhưng cũng nói rằng thế giới không thể đứng nhìn và cho phép sử dụng vũ khí hóa học ở Syria. Ông Obama cũng nêu lên sự nguy hiểm của việc vũ khí hóa học rơi vào tay các phần tử khủng bố.

Còn về vấn đề “vạch đỏ” đã bị vượt qua, Tổng thống Obama nói rằng thông điệp của ông đã rất rõ ràng: “Khi chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học để đối phó với nhân dân nước họ, thì họ đã vượt qua một ranh giới làm thay đổi tính toán của tôi và phương cách của Mỹ giải quyết những vấn đề này”.

Trước đó, phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nói rằng Tổng thống Obama đang để ngỏ  mọi sự lựa chọn, kể cả hành động quân sự, trong khi cuộc điều tra về vũ khí hóa học xác nhận chắc chắn rằng “ranh giới đỏ” đã bị vượt qua.

Ngoại trưởng John Kerry cho biết trong buổi điều trần khép kín của Quốc hội Mỹ ngày 26/4, trong trường hợp xác nhận việc chính quyền Syria đã sử dụng vũ khí hóa học, Mỹ có thể bắt đầu cung cấp vũ khí cho phe đối lập hoặc lập ra vùng cấm bay.