 |
| Các thành viên của phái đoàn Iran tại bàn đàm phán ở Almaty, Kazakhstan, ngày 26/2. |
Giải quyết một cách hoà bình
Ba vòng đàm phán trước đây giữa Iran với Nhóm P5+1
tại Istabul (Thổ Nhĩ Kỳ), Baghdad (Iraq) và Moscow (Nga). Hai bên cũng
từng hy vọng phá vỡ được tình trạng bế tắc, nhưng đều không thành. Iran
yêu cầu trước hết phải dỡ bỏ các đòn trừng phạt kinh tế trong khi các
nước phương Tây đặt điều kiện nhà nước Hồi giáo phải ngừng chương trình
làm giàu urani.
Lần này, phía Iran cam kết sẽ có hành động "có đi
có lại". Ông Michael Mann, người phát ngôn của Cao ủy phụ trách đối
ngoại và an ninh của EU Catherine Ashton cho biết, trong ngày đàm phán
đầu tiên 26/2, EU đã đưa ra một đề xuất mang tính tích cực theo hướng
giải quyết vấn đề hạt nhân của Iran một cách hòa bình. EU hy vọng Iran
sẽ có những phản ứng linh hoạt và tích cực. Trong khi đó, ông Mehdi
Mohammadi, một thành viên trong đoàn đàm phán Iran cho biết, Tehran sẵn
sàng đưa ra một đề nghị nhằm giải quyết tình trạng bế tắc nhiều năm qua.
Quan điểm của Iran cho rằng, trước hết phương Tây phải từ bỏ những yêu
sách quá đáng, trong đó có việc đòi đóng cửa ngay lập tức cơ sở hạt nhân
ngầm Fordow ở phía Tây Nam Iran.
Trước đó, bà Catherine Ashton khẳng định, P5+1 tham
gia vòng đàm phán với Iran theo một cách thức "có ý nghĩa". Tuy nhiên,
Iran phải ngừng làm giàu urani cấp 20% và phải đóng cửa nhà máy Fordow,
nơi phương Tây nghi là đang sản xuất nhiều urani ở mức độ này. Trong khi
đó, nguồn tin Iran xác nhận đoàn đàm phán nước này đến dự cuộc họp mới
với một đề xuất mang tính "đáp từ" mà bản chất cuối cùng của đề xuất này
sẽ được quyết định dựa trên những điều kiện do nhóm P5+1 đưa ra.
Lần này, ngoài thỏa thuận đạt được về việc tổ chức
đàm phán cấp chuyên viên trong 2 ngày 17 và 18/3 Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ),
Nhóm P5+1 còn đề nghị Iran ngừng làm giàu urani trên 20% và dỡ bỏ các
thiết bị hiện đại làm giàu urani tại cơ sở hạt nhân Natanz để đổi lấy
những nhượng bộ về cấm vận của LHQ và phương Tây. Mặc dù vậy, ông Saeed
Jalili, Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Iran, Thư ký Hội đồng an ninh
tối cao Iran, vẫn một lần nữa tuyên bố bảo lưu quyền của Iran phát triển
Chương trình hạt nhân vì mục đích hòa bình. Ông Saeed Jalili cũng cho
rằng, các cường quốc phương Tây đang ngày một "thực tế hơn" trong cách
tiếp cận vấn đề hạt nhân của Iran.
Quả bóng nằm bên phía Iran
Cộng đồng quốc tế đã có phản ứng tích cực sau cuộc đàm phán vừa qua của Nhóm P5+1. Từ Thủ đô Vienna của Áo, Ngoại trưởng Iran, ông Ali Akbar Salehi, vui mừng trước kết quả đạt được. Ông rất lạc quan về kết quả đạt được vào thời điểm bước ngoặt. Các nước thành viên Nhóm P5+1 cũng đánh giá cuộc đàm phán đạt kết quả tích cực. Người phát ngôn của bà Catherine Ashton cho biết, cuộc đối thoại diễn ra "hữu ích". Đây cũng là nhận định của Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov. Trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc, trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Mã Triều Húc, nhận xét rằng cuộc đàm phán đạt tiến triển rõ ràng, có lợi cho việc giải quyết bất đồng thông qua đối thoại.
Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon cũng bày tỏ hài lòng với kết quả cuộc gặp giữa Iran và Nhóm P5+1, đặc biệt trong việc các bên đạt được thỏa thuận về thời gian, địa điểm và nội dung cuộc gặp sắp tới. Ông Ban Ki-moon kêu gọi Iran nhanh chóng hành động để lấy lại lòng tin của cộng đồng quốc tế.
Ngày 27/2, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra tuyên bố về kết quả tích cực của vòng đàm phán mới. Phát biểu họp báo thường kỳ tại Thủ đô Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Patrick Ventrell cho biết, Iran đã rất "hứng thú" với đề xuất mới của các cường quốc và quả bóng giờ nằm hoàn toàn bên phía Iran. Dù bận rộn với chuyến công du đầu tiên tới châu Âu và Trung Đông, nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry cũng chúc mừng kết quả đàm phán và bày tỏ hy vọng các bên sẽ tiến tới một thỏa thuận lâu dài, toàn diện. Ông John Kerry cũng cho rằng, Washington sẵn sàng đàm phán song phương với Tehran.
TIN LIÊN QUAN:
ĐANG ĐỌC NHIỀU: