Sau khi nghe lỏm được câu chuyện của vài người dân bán chuối bên đường, chúng tôi đã tìm về nhà ông Ngô Văn Đám, Trưởng thôn Năm Mẫu, xã Tứ Dân, huyện Khoái Châu, Hưng Yên. Ông Đám khẳng định: “Anh Nguyễn Huy Tuân là một trong số các hộ dân của địa phương, thường xuyên đi thuê đất ở ngoài tỉnh để trồng chuối tiêu hồng, thu nhập mỗi năm có thể đạt hơn 10 tỷ đồng. Nhờ vậy anh Tuân đã mua được xe hơi sang trọng, tiện lợi cho việc đi làm vườn ở tỉnh xa”.
 |
| Nhờ trồng chuối, anh Nguyễn Huy Tuân thu về mỗi năm 10 tỉ đồng. |
Lần theo thông tin chỉ dẫn của ông Đám, chúng tôi đã gặp được anh Tuân đang hối hả cùng người thân, thu hoạch chuối tiêu hồng trên cánh đồng xã Hương Nộn, huyện Tam Nông, Phú Thọ. Và được tận mắt chứng kiến, một nông trại chuối tiêu dài tới gần 1km, được giâm trồng rất ngăn nắp, ngang dọc thẳng hàng, cây nào buồng quả cũng to đẹp nuột nà, không tì vết sâu bệnh.
Vừa gặp chúng tôi, anh Tuân đã hồ hởi khoe ngay: “Gia đình tôi mới bán được hơn 8 tỷ đồng tiền chuối tiêu hồng. Đang còn trên 100 tấn cam đường Canh nữa, trị giá khoảng 3 tỷ đồng, đã có thương lái đặt hàng bao tiêu toàn bộ. Có được nguồn thu lớn như vậy, là do hầu hết sản lượng chuối của gia đình tôi đều thu hoạch trùng dịp tết Nguyên đán Kỷ Hợi. Sản phẩm rất dễ bán và bán được giá rất cao. Trước đó (năm 2017) gia đình cũng đã thu được hơn 10 tỷ đồng, từ thâm canh chuối tiêu hồng trên các thửa ruộng thuê mượn này.”
Tìm hiểu thực tế chúng tôi thấy: Cánh đồng này rộng 27ha. Thuộc khu vực đất bãi ven sông Thao. Trước đây chủ yếu gieo trồng ngô, đỗ hoặc lạc. Do canh tác không chủ động tưới tiêu, nên các loại cây trồng ở đây đều cho năng suất rất thấp. Thu nhập sau khi trừ mọi chi phí vật tư chỉ còn được 25 - 27 triệu đồng/ha. Từ năm 2016, thông qua chính quyền địa phương, anh Tuân đã thuê lại toàn bộ diện tích canh tác nói trên.
Kết quả, chỉ sau 1 năm chuyển đổi sang trồng chuối tiêu hồng, gia đình anh Tuân đã thu hồi đủ vốn đầu tư, thuê ruộng, xây dựng hệ thống điện nước tưới tiêu, mua sắm nhiều phương tiện cơ giới và các loại vật tư phục vụ sản xuất.
Kế hoạch từ năm 2019, gia đình anh Tuân sẽ ổn định cơ cấu 50% (13,5ha) diện tích trồng chuối tiêu hồng và 50% diện tích trồng cam đường canh. Sản lượng thu hoạch hàng năm ước đạt 300 - 400 tấn cam đường, 750 - 800 tấn chuối tiêu. Doanh thu khoảng 15 tỷ đồng, lợi nhuận trên dưới 10 tỷ đồng.
Được biết, để vườn cam sớm cho sản lượng quả cao, gia đình anh Tuân chỉ mua cây giống có từ 2 - 3 năm tuổi về trồng, giá giống sẽ đắt hơn rất nhiều, nhưng sẽ cho thu hồi vốn và sinh lợi rất nhanh.
Bà Nguyễn Thị Nga (chủ hộ dân xã Hương Nội) cho biết: Khi anh Tuân chưa đến thuê ruộng, cũng có một vài hộ gia đình sở tại, chuyển đổi cây ngô sang trồng chuối tiêu hồng. Nhưng do sản xuất nhỏ lẻ, không kết nối được với thương lái bao tiêu sản phẩm, nên canh tác không hiệu quả.
Vì vậy, sau khi anh Tuân đặt vấn đề thuê ruộng, các hộ dân ở đây đều đồng tình ủng hộ. Bởi không phải chăm bón, gieo trồng, không lo rủi ro thiên tai, dịch bệnh, mà vẫn có tiền cho thuê ruộng gần 30 triệu đồng/ha/năm, tương đương với thu nhập trên cùng diện tích (đã trừ các khoản chi phí vật tư sản xuất), lại có thời gian để mở ra các ngành nghề dịch vụ sản xuất khác, giúp gia tăng thu nhập. Ngoài ra, còn có khá nhiều người dân sau khi cho thuê ruộng, đã được anh Tuân thuê lại, làm các công việc mang tính thời vụ, thu nhập cũng đạt 120 - 150 nghìn đồng/người/ngày.
Bí quyết thâm canh chuối tiêu hồng đạt hiệu quả cao của anh Tuân là: Qui hoạch trồng chuối trên các chân đất phù sa ven sông. Trồng bằng giống nuôi cấy mô. Thời vụ trồng cuối tháng 1, đầu tháng 2 (âm lịch).
Mật độ trồng 2400 - 2500 cây/ha. Phân bón/1ha là: Bón lót 800 -1000kg lân supe. Bón thúc 1200-1300kg NPK 13-13-13+TE (chia đều lượng phân, bón định kỳ cho cây vào đầu các tháng 3, 4, 6, 8 và 9).
Ngoài ra, đợt bón NPK trong tháng 8 cần phun thêm 2 lần phân bón lá (cách nhau 20 ngày), kết hợp với 900 - 1000kg lân supe. Các loại phân chỉ được bón rải đều trên mặt luống dưới tán cây, sau đó vét đất rãnh luống phủ kin phân. Không dùng dầm, cuốc xới xáo làm cỏ quanh gốc cây, nhằm tránh làm đứt rễ chuối, nấm bệnh sẽ xâm nhiễm gây hại.
"Lưu ý, cây chuối nuôi cấy mô mới trồng sẽ sinh trưởng chậm hơn so với cây giống tách chồi, nhưng khi đã bén rễ hồi xanh thì cây nuôi cấy mô sinh trưởng rất nhanh, ít sâu bệnh hại. Muốn cây chuối phát hoa, đậu buồng qủa dài, nhiều nải, người làm vườn phải chăm sóc sao cho, đến khi cây ra hoa trổ buồng vẫn còn giữ được 10 tàu lá chuối khỏe trên cây, trước khi thu hoạch quả còn 7 tàu lá khỏe.
Cần nắm vững dự báo thời tiết trong năm, kết hợp với nhìn trời, nhìn đất, nhìn cây, để điều chỉnh chế độ chăm bón, sao cho chuối thu hoạch trùng vào dịp tết Nguyên đán, sẽ bán được giá cao hơn gấp bội ngày thường, đây là yếu tố quyết định nhà đầu tư trồng chuối được lãi cao hay thấp" – anh Tuân bật mí.
Có thể nói chuối tiêu hồng là cây dễ trồng, dễ chăm sóc, dễ làm giàu, tốn ít công lao động, nhưng cũng không thể không có rủi ro. Bởi nước ta có khá nhiều mưa bão. Vườn chuối sẽ bị đổ gãy, thất thu khi gặp gió lốc lớn. Nếu là năm mưa thuận gió hòa, thì người trồng chuối sẽ thắng lớn. Phải những năm có nhiều mưa bão, nhà vườn chuối có thễ bị thua lỗ. Cho nên, trong sản xuất chuối qui mô lớn, nhà đầu tư không nên “đổ cả trứng vào một giỏ”.
Mặt khác, cây trồng nào cũng vậy, khi thâm canh cao một loại cây liên tục nhiều năm trên cùng chân đất, sẽ phát sinh rất nhiều nấm bệnh hại, tồn dư trong đất, lưu chuyển từ vụ này sang vụ khác, rất khó phòng trừ hiệu quả, trong đó cây chuối là một ví dụ điển hình.
Đây là bài toán cho thu nhập bền vững, anh Tuân đã rút ra sau gần 10 năm chuyên trồng kinh doanh chuối tiêu hồng. Và cũng chính là lý do, sau chuyên canh chuối 1 năm trên cánh đồng Hương Nội, anh Tuân đã quyết định chuyển một phần diện tích chuối sang trồng cam đường Canh.