Da cá trê nhuộm vàng óng, thịt gà vàng ngon bắt mắt nhờ chất vàng ô, hay măng tươi, dưa muối cũng bị nhuộm bởi thứ bột "chết người” cho màu đẹp... Nhiều người chua xót ví von rằng, mỗi ngày họ đang được ăn những “bữa cơm vàng” bởi món chính, món phụ, tất cả đều được nhuộm màu vàng óng, bóng đẹp.
Sau bi kịch mâm cơm hóa chất, nay người Việt phát hiện ra mình lại “được ăn” những bữa cơm “độn” thêm màu vàng. Màu vàng xuất hiện trong đủ các món ăn, từ món đặc sản, đồng quê cho đến món dân dã...
Cuối tháng 10/2015, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ NN-PTNN, ông Phạm Tiến Dũng - Trưởng phòng Thanh tra Bộ, lần đầu tiên công bố thông tin phát hiện ra chất cấm mới có tên Vàng ô được trộn vào thức ăn chăn nuôi, giúp thịt gà trở nên vàng đẹp.
Điều kinh hãi là vàng ô vốn là chất độc sử dụng trong công nghiệp nhuộm vàng sợi vải hay để làm nguyên liệu làm ve quét tường trong xây dựng, tuyệt đối không được phép sử dụng trong thực phẩm.
 |
| Măng cũng bị nhuộm màu nhờ vàng ô |
Sau phát hiện chấn động trên, Bộ NN-PTNT đã mở đợt thanh tra cao điểm. Kết quả thật bất ngờ, hàng loạt công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi bị bắt quả tang đang sử dụng độc chất vàng ô để trộn vào thức ăn chăn nuôi cho gà.
Lúc đó, người dân mới vỡ lẽ, hóa ra những miếng thịt gà vàng ươm mình ăn hàng ngày không phải là màu vàng tự nhiên, mà đó là độc chất vàng ô được cảnh báo có thể gây ung thư. Cay đắng thay, cơ quan chức năng sau đó còn phát hiện hàng loạt thực phẩm khác cũng được nhuộm vàng.
Đầu tháng 4/2016, cơ quan chức năng TP. Đà Nẵng công bố 7/9 mẫu măng tươi lấy ở các chợ và cơ sở chế biến thực phẩm trên địa bàn TP có tồn dư chất vàng ô. Một tuần sau, phát hiện măng ở chợ Phú Hậu (TP. Huế, Thừa Thiên - Huế) cũng có chất này. Và mới đây nhất là măng tươi ở Hà Nội.
Ngoài măng, dưa chua - món ăn dân dã lâu nay, cũng bị trộn chất vàng ô để tăng màu vàng đẹp.
Gần đây nhất, tại Thạnh Hóa (Long An), xuất hiện tình trạng người dân cho cá ăn một loại hóa chất lạ “tạo màu”, để da cá vàng ươm giống cá trê đồng.
Chưa biết loại hóa chất thần kỳ đó độc hại đến mức nào, nhưng chính người nuôi, người dân trong vùng này chưa bao giờ dám ăn thử một miếng cá trê có màu vàng ươm bắt mắt do chính mình nuôi này.
 |
| Do thị hiếu của người tiêu dùng thích mua những loại thực phẩm bắt mắt nên người ta thi nhau nhuộm vàng thực phẩm |
Lòng tham và sự vô cảm
Chia sẻ về câu chuyện thực phẩm bẩn đang bủa vây bữa ăn gia đình, bà Thái Hương, Chủ tịch tập đoàn TH, cho rằng, thực phẩm bẩn là nguồn gốc của mọi vấn đề trong xã hội. Đó là khởi nguồn cho sự tệ hại nhất của con người và chính đồng tiền đẻ ra lòng tham, sự vô cảm đó.
Thừa nhận chuyện trên, nhiều chuyên gia trong ngành cũng nhận định, do đồng tiền, vì lòng tham, muốn tăng lợi nhuận lên cao nên một bộ phận người sản xuất thực phẩm sẵn sàng làm ăn gian dối. Họ tẩm ướp đủ các loại hóa chất vào thực phẩm, biến thịt thối thành tươi ngon, biến thực phẩm màu trắng thành màu vàng,... Họ bất chấp tất cả, kể cả khi cách làm đó đang giết chính giống nòi của mình.
Ông Vũ Vinh Phú, nguyên Phó Ban An toàn thực phẩm thành phố Hà Nội, chia sẻ, giờ nhìn đâu cũng ra đồ độc hại.
Theo ông Phú, để xảy ra tình trạng trên, trách nhiệm lớn nhất thuộc về các cơ quan quản lý. Cụ thể, vấn đề an toàn thực phẩm chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức, hệ thống phân phối hàng hóa không theo khoa học, quản lý vùng biên giới lỏng lẻo tạo điều kiện cho nhập lậu các hóa chất độc hại vào Việt Nam.
Tuy nhiên, một vị lãnh đạo trong ngành nông nghiệp trước đó lại cho rằng, do chính thị hiếu của người tiêu dùng, ham đồ đẹp, giá rẻ nên mới xảy ra tình trạng trên.
Ông này lý giải, tâm lý người tiêu dùng hiện nay đi chợ lúc nào cũng thích chọn những con gà có màu da vàng đẹp vì tin rằng gà đó là ngon, chọn loại dưa muối cũng phải vàng óng... Vì thế, người sản xuất mới tìm đủ cách để “chiều lòng” người mua, tìm đủ cách cho ra các loại thực phẩm đẹp nhất, bắt mắt nhất.
“Song, nói vậy không có nghĩa phủi hết trách nhiệm cho người tiêu dùng. Vấn đề thực phẩm bẩn tràn lan như hiện nay cũng một phần do cơ quan quản lý yếu kém, chưa làm quyết liệt”, ông thừa nhận.
Theo vị lãnh đạo này, phía Bộ NN-PTNT đã và đang làm mạnh, xử lý dứt điểm tình trạng sử dụng chất cấm, chất kháng sinh trong chăn nuôi, thuốc bảo vệ thực vật trong trồng trọt để hạn chế tối đa thực phẩm không an toàn.
Nhưng, trước hết, ông kêu gọi người dân hãy là những người tiêu dùng thông thái, từ bỏ thói quen chọn mua những loại thực phẩm bắt mắt, có màu vàng đẹp bởi chúng chưa chắc đã ngon và an toàn; đồng thời để những người làm ăn bất chính hết “đất sống”, buộc phải sản xuất đồ sạch.