Những người ủng hộ phiên bản súng trường tấn công Kalashnikov có nguồn gốc từ Đức có hai lập luận chính: Sự giống nhau bên ngoài của các mẫu súng trường tự động Sturmgewehr 44 của Đức và AK-46 của Liên Xô cũng như thời gian lưu trú lâu dài của nhà thiết kế Sturmgewehr Hugo Schmeisser ở Liên Xô ngay tại thời điểm tạo ra súng máy nội địa huyền thoại. Tuy nhiên cũng có nhiều lập luận hợp lý bác bỏ giả định này.
Hugo Schmeisser, giống như đối thủ Liên Xô Mikhail Kalashnikov, không được đào tạo về kỹ thuật. Nhưng cha của Hugo là một trong những thợ làm súng nổi tiếng nhất châu Âu - Louis Schmeisser đã thiết kế và sản xuất súng máy ngay cả trước khi Thế chiến thứ nhất bắt đầu. Dưới sự hướng dẫn của cha, Hugo cũng đã bước những bước đầu tiên trong lĩnh vực thiết kế.
Hugo Schmeisser là nhà phát triển vũ khí bộ binh của thế kỷ 20 người Đức.
Hugo Schmeisser đã phát triển thiết kế nghiêm túc đầu tiên là súng tiểu liên MP-18, được sử dụng trong Thế chiến thứ nhất, từ một khẩu súng trường tự động của nhà thiết kế người Nga Vladimir Fedorov, được sản xuất vào năm 1915.
Kể từ tháng 6/1919, các tay súng người Đức theo Hiệp ước Versailles không có quyền sản xuất vũ khí tự động. Hugo Schmeisser cùng với anh trai Hans cố gắng kinh doanh một lĩnh vực khác, nhưng đồng thời vẫn bí mật tiếp tục phát triển một loại súng tiểu liên mới.
Năm 1928, ông tạo ra MP-28, một loại súng tiểu liên có băng đạn 32 viên gắn bên hông. Khẩu MP này sau đó đã được trang bị cho cảnh sát Đức, và vào cuối những năm 30, súng tiểu liên Schmeisser đã được sử dụng trong Nội chiến Tây Ban Nha.
Hugo Schmeisser bắt đầu phát triển mẫu súng trường nổi tiếng nhất là súng trường tấn công Sturmgewehr 44 lắp hộp đạn trung gian cỡ nòng 7.92 vào năm 1938. Sau đó, Sturmgewehr 44 ra mắt năm 1944.
Lên đường tới Izhevsk
Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, vài chục nguyên mẫu của Sturmgewehr 44 đã được đưa đến Liên Xô cùng với bản thiết kế vũ khí.
Bản thân Hugo Schmeisser đã đến Liên Xô vào năm 1946 với tư cách là thành viên của một nhóm chuyên gia chế tạo súng người Đức. Các nhà thiết kế người Đức đã đến Izhevsk (Cộng hòa Udmurt, Nga).
Sturmgewehr 44 hay Stg-44 có vẻ ngoài khá giống với súng AK-47. (Ảnh: Wikimedia)
Tuy nhiên, các tài liệu chính thức còn sót lại cho thấy, thời gian ở Izhevsk, Hugo Schmeisser và nhóm chuyên gia không đạt được thành tựu đáng kể. Vào mùa hè năm 1947, Schmeisser được gửi trở lại Đức.
Người Đức có tham khảo người Nga không về cách chế tạo súng không?
Đây là câu hỏi chính mà các nhà nghiên cứu về giả thuyết về ảnh hưởng của Sturmgewehr 44 (Đức) đối với thiết kế súng máy của Liên Xô luôn thắc mắc, bởi vì sau khi nghiên cứu thiết bị và nguyên lý hoạt động của cả hai loại vũ khí, rõ ràng là về cơ bản chúng giống nhau. Tuy nhiên, theo những ghi chép còn sót lại thì không có tài liệu nào nói rằng người Đức đã vay mượn công nghệ từ người Nga.
Được biết, mẫu súng trường tấn công Kalashnikov đầu tiên là AK-46 đã được giới thiệu vào năm 1946, ngay cả trước khi các nhà thiết kế người Đức đến Liên Xô. Và Mikhail Kalashnikov đã bắt đầu chế tạo súng máy từ 3 năm trước. Ông đã tạo ra một mẫu mới là AK-47 ở Kovrov và chỉ được chuyển đến Izhevsk vào năm 1948.
AK-47 có nhiều ưu điểm nổi trội, khiến nhiều người đánh giá nó là một khẩu súng trường mang tính cách mạng. (Ảnh: Wikimedia)
Có thể (mặc dù không được ai xác nhận một cách đáng tin cậy), Schmeisser đã tư vấn cho Kalashnikov về công nghệ dập nguội các bộ phận riêng lẻ của súng máy Liên Xô. Tuy nhiên, công nghệ như vậy đã được biết đến ở Liên Xô từ lâu và được sử dụng trong chiến tranh để sản xuất súng tiểu liên Shpagin.
Sự khác biệt giữa Sturmgewehr 44 và Kalashnikov là gì?
Nòng súng được khóa khác nhau, hoạt động của cơ chế kích hoạt khác nhau, cầu chì được bố trí khác nhau, thiết kế của Sturmgewehr 44 và Kalashnikov cũng khác nhau…
Cả hai loại súng trường tấn công đều có động cơ xả khí, do đó, tổ hợp “nòng súng - tầm nhìn phía trước - ống dẫn khí” cho các loại vũ khí này có bề ngoài rất giống nhau.
Nhưng Kalashnikov không cần phải mượn nguyên tắc này từ Schmeisser khi hệ thống xả khí ở vị trí phía trên nòng súng đã được sử dụng trong súng trường Simonov của Liên Xô và được Hồng quân thông qua vào năm 1936. Và động cơ xả khí trong thiết kế súng nội địa đã được sử dụng từ năm 1927 (súng máy Degtyaryov).