Vào ngày 19/9/1991, trong khi đang tìm đường vượt qua dãy núi Otztal Alps, 2 nhà leo núi người Đức đã phát hiện ra một xác ướp được bảo quản nguyên vẹn trong băng – đây được xem là xác ướp băng giá có niên đại cổ nhất châu Âu.
Tên của xác ướp được các nhà khảo cổ đặt theo tên của thung lũng nơi nó được tìm thấy. Xác ướp băng giá nổi tiếng này đã được tìm thấy bởi một cặp vợ chồng người Đức, Helmut Simon và Erika. Ngoài xác ướp, người ta còn tìm thấy chiếc rìu, thanh dao găm và ống tên.
Cuộc khám nghiệm xác ướp gây tranh cãi sau đó được tiến hành tại Hauslabjoch, biên giới giữa Áo và Italy. Các nhà khoa học đã đưa ra hàng loạt giả thuyết về tuổi của xác ướp vào thời điểm tử vong, nguyên nhân tử vong, tình trạng sức khỏe… nhưng quan trọng nhất là câu hỏi: Anh ta đã làm gì giữa đỉnh núi Alps quanh năm tuyết phủ này?
 |
| Hình ảnh xác ướp vẫn còn nguyên vẹn. Ảnh: ANTĐ |
Các nhà khảo cổ đã xác định được đây từng là một người đàn ông và là xác ướp cổ nhất được bảo quản tự nhiên ở châu Âu. Ông này có chiều cao 160cm, trọng lượng 50kg và chết ở độ tuổi 30 - 45. Hiện xác ướp này đang được trưng bày tại Bảo tàng cổ South Tyrol (phía Bắc Italia).
Rất nhiều nghiên cứu đã được thực hiện trên xác ướp Otzi, và các nhà khảo cổ tin rằng có thể xác ướp Otzi đã sống trong thời kỳ chuyển tiếp giữa thời Đồ Đồng và Đồ Đá ở Trung Âu hơn 5.000 năm trước. Các nghiên cứu về mô cơ thể của Otzi bằng phương pháp phóng xạ carbon cho thấy cái chết của ông có lẽ xảy ra vào khoảng năm 3.200 trước Công nguyên.
Khi được phát hiện, xác của Otzi rất hoàn hảo và nguyên vẹn, kể cả quần áo và vật dụng. Chính vì vậy, một cuộc tranh cãi lớn đã nổ ra giữa các nhà khoa học về thân thế của xác ướp Otzi: liệu anh ta chỉ là một người chăn cừu bình thường hay là một pháp sư?
Một trong những phát hiện ngạc nhiên mới đây nhất vào năm 2015 của các nhà nghiên cứu đó là hình xăm trên xác ướp, với các hình ảnh đường thẳng song song và dấu chữ thập. Hình xăm được tạo ra từ những vết rạch nhỏ trên da, sau đó chà xát với than và thảo mộc.
Theo Live Science, nhóm chuyên gia tại Viện nghiên cứu xác ướp và người băng thuộc Học viện nghiên cứu châu Âu sử dụng một loại máy ảnh với ống kính chuyên dụng để kiểm tra xác ướp. Thiết bị số này có thể ghi lại các bước sóng ánh sáng từ tia cực tím đến tia hồng ngoại.
Họ phát hiện thấy nhiều hình xăm trước đó chưa từng được biết đến, gồm nhiều đường kẻ dưới lồng ngực phía bên phải của người băng Otzi, nâng tổng số hình xăm lên 61.
 |
| Hình xăm trên cơ thể xác ướp. Ảnh: VnExpress |
Nhiều người tin rằng hình xăm chỉ có tác dụng trang trí. Tuy nhiên, một nghiên cứu trên tạp chí Inflammopharmacology cho hay, hình xăm có thể có tác dụng chữa bệnh thấp khớp, viêm khớp hoặc chẩn đoán bệnh. Chúng cũng có thể phân định ranh giới giữa các vùng trên cơ thể để điều trị châm cứu.
Điều khiến xác ướp này trở nên nổi tiếng là những cái chết không lý giải được của những người liên quan tới công việc nghiên cứu và khai quật. Ngoài ra, thân thế của người đàn ông này cũng là một ẩn số khiến nhiều người còn tin rằng, Otzi không phải là một người từ thời đại đó mà có khả năng dịch chuyển không gian.
Sau khi xác ướp Otzi được khai quật, nó đã mang lại cái chết cho 7 người có liên quan. Đầu tiên là Rainer Henn, 64 tuổi, nhà nghiên cứu bệnh học pháp y đại học Innsbruck. Ông đã chết trong một tai nạn xe hơi khi đang trên đường đến một cuộc họp về công việc nghiên cứu của mình.
Tiếp theo là Kurt Fritz, 52 tuổi, hướng dẫn viên trên núi, người được cho là đã phát hiện ra khuôn mặt Otzi lần đầu tiên, bị chết trong một trận tuyết lở. Sau đó là Rainer Holz, 47 tuổi, người đã làm một phim tài liệu về việc khai quật Ötzi đã qua đời vì một khối u não.
Những nạn nhân tiếp theo lần lượt là Helmut Simon, 69 tuổi, nổi tiếng là cha đẻ của Otzi vì ông là một trong 2 nhà leo núi đã tìm thấy xác ướp. Ông chết do bị ngã thác. Tiếp đến là Dieter Warnecke, 45 tuổi, người đứng đầu đội cứu hộ đã tìm kiếm cơ thể của Simon, cũng qua đời vì đau tim ngay sau khi tang lễ của Simon.
Chưa dừng lại ở đó, người tử vong tiếp theo là Konrad Spindler, 66 tuổi, lãnh đạo của một nhóm nhà khoa học đã kiểm tra xác Otzi tại Innsbruck, Áo. Cuối cùng là ông Tom Loy, 63 tuổi, nhà khảo cổ học phân tử, người đã có nhứng khám phá đáng chú ý về quần áo và vũ khí của Ötzi, chết vì một căn bệnh máu di truyền. Lần lượt những người liên quan tới Otzi đều ra đi nhanh chóng