Hai thợ lặn Vicente Fito và Iván Hernández tìm thấy bộ xương phụ nữ gần 10.000 tuổi dưới hang Chan Hol, gần thành phố Tulum, bán đảo Yucata, Mexico.
Các chuyên gia đặt tên cho bộ hài cốt là Chan Hol 3. Người này qua đời khoảng 9.900 đến hơn 10.000 năm trước. Sau khi kiểm tra hộp sọ, các chuyên gia nhận định Chan Hol 3 có đầu tròn, xương gò má rộng và trán phẳng.
Những đặc điểm này tương tự 3 hộp sọ khác từng được tìm thấy tại các hang động Tulum (Mexico). Theo đó, việc tìm thấy bộ hài cốt của Chan Hol 3 cho thấy nhiều tộc người cùng đến châu Mỹ trong khoảng thời gian trên.
 |
| Hộp sọ bị biến dạng của Chan Hol 3. |
Trên hộp sọ của Chan Hol 3 có những vết thương riêng biệt. Trong số này có dấu vết của một vật cứng đập vào hộp sọ gây gãy xương sọ.
Thêm nữa, nghiên cứu mới chỉ ra hộp sọ của người phụ nữ này bị biến dạng với nhiều chỗ bị rỗ giống như của người từng mắc căn bệnh giang mai. Những điều này cho thấy Chan Hol 3 dường như có cuộc sống khá khó khăn và qua đời trong đau đớn.
video: Tìm hài cốt đồng đội suốt gần nửa đời người (nguồn: VTC1)
Phỏng đoán này của các chuyên gia được đưa ra căn cứ vào hộp sọ bị biến dạng do bệnh lý của Chan Hol 3. Người này có thể bị nhóm của mình trục xuất và bị giết trong hang động hoặc bị bỏ lại trong hang để "tự sinh tự diệt".