RT cho hay, phòng thí nghiệm Porton Down từng là trung tâm thử nghiệm các loại vũ khí sinh học của Anh trong giai đoạn từ năm 1939 - 1989. Theo đó, các nhà khoa học của Bộ Quốc phòng Anh đã tiến hành thử nghiệm hóa học trên ít nhất 20.000 quân nhân và hơn 100 cuộc thử nghiệm bí mật vi trùng trên cơ thể người để chuẩn bị phương án đối phó trước nguy cơ tấn công hóa học từ Liên Xô cũ.
 |
| Phòng thí nghiệm Porton Down của Anh từng là nơi tiến hành hàng loạt vụ thử nghiệm bí mật trên cơ thể người. |
Còn trong năm nay, phòng thí nghiệm Porton Down nhận được sự quan tâm lớn từ dư luận khi chịu trách nhiệm xác định loại hóa chất được dùng để hạ độc cha con cựu điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal và Yulia tại thành phố Salisbury của Anh hôm 4/3.
Trước đó, chính phủ Anh cáo buộc Nga sử dụng chất độc thần kinh "Novichok" được chế tạo từ thời Liên Xô cũ để tấn công cha con ông Skripal. Nhưng hôm 3/4, người đứng đầu phòng thí nghiệm Porton Dow xác nhận không thể tìm ra “bằng chứng xác đáng” để khẳng định Nga có liên quan tới vụ hạ độc cựu điệp viên Skripal.
Bộ Ngoại giao Anh cũng phủ nhận các cáo buộc cho rằng Nga là thủ phạm hạ độc cha con ông Skripal, dù Bộ trưởng Ngoại giao Anh Boris Johnson vẫn khăng khăng khẳng định thủ phạm không ai khác ngoài Nga.
Theo một báo cáo chính thức được công bố năm 2006, các cuộc thử nghiệm do chính phủ Anh tiến hành trên cơ thể quân nhân đã vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực đạo đức. Bởi nhiều năm trước đó, không ít cựu binh Anh cho biết họ phải chịu những tổn hại kéo dài về sức khỏe sau khi tham gia các cuộc thử nghiệm trên cơ thể.
Cụ thể, các nhà khoa học tại phòng thí nghiệm Porton Down từng bôi khí độc thần kinh hóa lỏng lên cánh tay trần của 440 người. Ngoài ra, các nhà khoa học còn thử nghiệm loại khí này trên cơ thể 8 người khác trong khi họ không hề hay biết đây là chất hóa học gì. Trong một cuộc thử nghiệm khác, 6 người đã tiếp xúc với khí mù tạt trong 5 ngày liên tiếp và 3 trong số này đã bị bỏng. Ngoài ra, khoảng 450 người đã để mắt tiếp xúc với khí độc thần kinh sarin trong các cuộc thử nghiệm của phòng thí nghiệm Porton Down.
Trong bản báo cáo dài 60 trang được chính phủ Anh công bố năm 2002, những thông tin chi tiết về việc hàng triệu người từng tiếp xúc với các loại hóa chất nguy hiểm cũng đã được hé lộ.
Thậm chí, không ít cuộc thí nghiệm liên quan tới việc rải các chất hóa học và vi sinh vật nguy hiểm xuống những khu vực rộng lớn tại Anh trong khi người dân địa phương không hay biết. Bên cạnh đó, các quân nhân được yêu cầu nói với thanh tra rằng, đây chỉ là một phần trong dự án nghiên cứu về ô nhiễm không khí và thời tiết.
Nhằm tính toán khả năng ứng phó trước nguy cơ bị tấn công bằng vũ khí sinh học, trong các cuộc thử nghiệm, các nhà khoa học Anh sử dụng những chất thay cho vũ khí sinh học như vi khuẩn serratia marcescens hay cadmium sulphide kẽm. Để giả định cho một cuộc chiến tranh hóa sinh học, các chất này được rải rác với số lượng lớn.
Trong khi chính phủ Anh khẳng định các chất hóa học được đem ra thử nghiệm là hoàn toàn an toàn thì chất cadmium từng được công nhận là nguyên nhân gây ra ung thư phổi và bị liệt vào danh sách vũ khí hóa học trong Thế chiến thứ Hai. Ngay cả các gia đình sinh sống trong khu vực chính phủ Anh thử nghiệm hóa chất không may sinh con bị khuyết tật cũng đã yêu cầu chính phủ tiến hành điều tra công khai.
 |
| Nhiều cựu binh đã bị ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng vì từng tham gia các cuộc thử nghiệm tại Porton Down. |
Trong một cuộc thử nghiệm khác được tiến hành từ năm 1961 - 1968, một chiếc tàu quân sự của Anh đã phun các loại vi khuẩn như e.coli và bacillus globigii để giả định là vi khuẩn bệnh than tại khu vực dọc bờ biển phía nam nước, làm hơn 1 triệu người tiếp xúc với loại vi khuẩn này. Để chứng minh mức độ phơi nhiễm tại các tòa nhà chính phủ và phương tiện giao thông công cộng, vi khuẩn cũng được thả xuống hệ thống tàu điện ngầm ở London với chiều dài hơn 16 km.
Bản báo cáo năm 2002 cũng xác nhận trong giai đoạn Thế chiến Thứ Hai, phòng thí nghiệm Porton Down đã sản xuất hàng triệu chiếc bánh cho gia súc chứa vi khuẩn bệnh than. Những chiếc bánh này có thể đã được thả xuống Đức và giết hại số lượng lớn gia súc.
Trong cuốn sách “Khoa học Bí mật” được xuất bản năm 2015, Giáo sư Ulf Schmidt tại Đại học Kent ước tính, hơn 30.000 cuộc thử nghiệm hóa học bí mật được tiến hành trong giai đoạn Thế chiến Hai tại phòng thí nghiệm Porton Down. Trong hầu hết các cuộc thử nghiệm, những quân nhân tham gia thử nghiệm đều không được cung cấp thông tin đầy đủ về loại chất thử nghiệm cũng như tác động tới sức khỏe.
Phòng thí nghiệm Porton Down có tuổi đời 100 năm tuổi đã nhận được khoản ngân sách hàng năm lên tới 500 triệu bảng với 3.000 nhà khoa học. Vào năm 2008, Bộ Quốc phòng Anh đã chi 3 triệu bảng để bồi thường cho 360 cựu binh từng tham gia các cuộc thử nghiệm song không chịu thừa nhận trách nhiệm.