Cục điều tra liên bang (FBI) có nhiệm vụ tiến hành các cuộc điều tra cho Bộ Tư pháp Mỹ vốn chịu trách nhiệm về thực thi pháp luật. Một số vụ điều tra của FBI có liên quan đến các cơ quan chính phủ và các quan chức, trong đó có cả tổng thống Mỹ.
Sau đây là một số vụ FBI điều tra những vụ phạm pháp có khả năng liên quan đến tổng thống Mỹ đương nhiệm.
Tổng thống Nixon và vụ bê bối Watergate
Một trong những vụ điều tra nổi tiếng nhất của FBI là vụ bê bối Watergate, dẫn đến sự từ chức của Tổng thống Richard Nixon trong năm 1974. Hai năm trước đó, 5 người đã bị bắt vì tội đột nhập vào các văn phòng của Đảng Dân chủ tại tòa nhà Watergate ở thủ đô Washington.
 |
| Vụ bê bối Watergate đã khiến Tổng thống Mỹ Richard Nixon từ chức trong năm 1974. Ảnh: AP |
Trong quá trình điều tra, các nghị sĩ Mỹ đã được biết Tổng thống Nixon đã cho lắp đặt thiết bị ghi âm tại Nhà Trắng và phát hiện ra băng ghi âm các cuộc nói chuyện giữa Nixon và các cộng sự của ông.
Trong các cuộn băng ghi âm này, Tổng thống Nixon đã ra lệnh cho các quan chức yêu cầu Cục tình báo Trung ương Mỹ (CIA) nói dối FBI nhằm ngăn cản quá trình điều tra. Nhiều cộng sự của Nixon đã phải vào tù vì vụ bê bối Watergate.
Bản thân Tổng thống Nixon cũng đối mặt với một số cáo buộc và có nguy cơ bị bãi chức. Ngày 8/8/1974, Tổng thống Nixon đã thông báo trên truyền hình về việc từ chức vào ngày hôm sau.
Tổng thống Ronald Reagan và vụ Iran-Contra
Vụ bê bối này liên quan đến việc Mỹ bí mật bán vũ khí cho Iran trong những năm 1980. Chính quyền của Tổng thống Ronald Reagan đã dùng số tiền bán vũ khí này để giúp phiến quân Contra mưu toan lật đổ chính phủ Nicaragua. Vào thời điểm đó, việc bán vũ khí Mỹ cho Iran bị cấm.
FBI đã điều tra nhiều thành viên trong nội các của Tổng thống Reagan và bản thân ông này đã nói rằng ông không hề biết chuyện số tiền đó được chuyển cho phiến quân Contra ở Nicaragua. Nhiều quan chức trong chính quyền Reagan bị cáo buộc phạm tội, trong đó có Phó Cố vấn An ninh Quốc gia John Poindexter và trợ lý của ông là Oliver North.
Tổng thống Bill Clinton và vụ Whitewater
Khi Bill Clinton đang ở trên cương vị tổng thống Mỹ, ông và vợ là Hillary Clinton đã bị điều tra về hành động sai trái liên quan đến một vụ đầu tư bất động sản ở bang Arkansas. Dự án bất động sản này có tên là Whitewater, một dự án cuối cùng đã bị đổ vỡ và nhiều đối tác tham gia giao dịch đã bị cáo buộc tội gian lận, phạm pháp.
 |
| Tổng thống Bill Clinton và bà vợ Hillary trong vụ Whitewater . Ảnh: Getty Images |
Các ủy ban của Hạ viện và Thượng viện Mỹ đã nghe điều trần về Whitewater trong năm 1994, và phán quyết tất cả các thành viên bị điều tra của chính quyền Clinton là vô tội.
Tổng thống Bill Clinton và Paula Jones & Monica Lewinsky
Trong năm 1994, Paula Jones – một cựu công chức ở bang Arkansas – cáo buộc Tổng thống Bill Clinton xâm hại tình dục. Một công tố viên đặc biệt đã tiến hành điều tra những cáo buộc của Paula Jones. Cuối cùng, vụ kiện đã được dàn xếp bên ngoài tòa án với khoản tiền bồi thường 850.000 USD. Chỉ có điều Tổng thống Bill Clinton không thừa nhận đã phạm phải hành vi sai trái và không xin lỗi nữ công chức Paula Jones.
 |
| Tổng thống Bill Clinton suýt bị bãi nhiệm vì quan hệ ngoài luồng với nữ thực tập sinh Monica Lewinsky. Ảnh: Daily Stormer |
Trong quá trình điều tra cáo buộc Paula Jones, công tố viên đặc biệt nói trên đã phát hiện ra quan hệ ngoài luồng của Tổng thống Bill Clinton với nữ thực tập sinh ở Nhà Trắng Monica Lewinsky. Tổng thống Clinton công khai chối bỏ “quan hệ” với Lewinsky, nhưng sau này ông đã bị Hạ viện luận tội. Đến năm 1999, Thượng viện Mỹ xóa tội cho Bill Clinton và ông tiếp tục giữ cương vị tổng thống Mỹ đến hết nhiệm kỳ.
Tổng thống George W. Bush và vụ làm lộ bí mật của CIA
Dưới thời Tổng thống George W. Bush, nhiều thành viên trong chính quyền của ông đã bị cáo buộc tiết lộ bí mật của nữ điệp viên CIA Valerie Plame. Sau khi bị một phóng viên tiết lộ thân phận, nữ điệp viên Plame nói cô bị nguy hiểm đến tính mạng và tiêu tan sự nghiệp.
Chồng của nữ điệp viên Valerie Plame đã công khai chỉ trích chính sách Iraq của Tổng thống Bush, có tin nói chính vì vậy mà Nhà Trắng đã tiết lộ thân phận của nữ điệp viên này. Rốt cuộc, cộng sự của Phó tổng thống Dick Cheney là Lewis “Scooter” Libby đã bị cáo buộc lừa dối các nhân viên FBI điều tra vụ này.
Đôi nét về giám đốc FBI kỳ cựu J. Edgar Hoover
Giám đốc J. Edgar Hoover lãnh đạo FBI suốt 48 năm (từ năm 1924 đến khi qua đời trong năm 1972), dưới thời 8 vị tổng thống Mỹ. Ông này được cho là nắm giữ nhiều bí mật về các vị tổng thống và cộng sự thân tín của họ.
 |
| Giám đốc J. Edgar Hoover lãnh đạo FBI suốt 48 năm (từ năm 1924 đến khi qua đời trong năm 1972), dưới thời 8 vị tổng thống Mỹ. Ảnh: DailyBeast |
Edgar Hoover đã biến FBI từ một tổ chức điều tra nhỏ bé thành một cơ quan có thế lực hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thực thi pháp luật và an ninh. Nhưng ông này cũng bị chỉ trích là lạm dụng công tác điều tra để thu thập thông tin cá nhân của công dân và các quan chức chính quyền. Trong một số trường hợp, giám đốc FBI Edgar Hoover đã cung cấp cho tổng thống Mỹ những thông tin cá nhân của các đối thủ chính trị. Ông này không hề đếm xỉa đến việc bảo vệ quyền công dân. Trong những năm 1960 và 1970, FBI đã tiến hành nhiều cuộc điều tra chống lại những người Mỹ phản đối Chiến tranh Việt Nam. Đến năm 1975, một ủy ban của Thượng viện Mỹ đã kết luận các nhân viên FBI đã có nhiều hành vi sai trái trong khoảng thời gian này.
Bốn năm sau khi Edgar Hoover rời cương vị, Quốc hội Mỹ đã thông qua một dự luật qui định giám đốc FBI chỉ có một nhiệm kỳ duy nhất 10 năm và Tổng thống Mỹ có quyền chọn cũng như sa thải.