Gần đây, thông tin Công ty Cổ phần Kinh doanh Thực phẩm sạch Trí Đức (Công ty Trí Đức) được phê duyệt trúng gói thầu cung cấp thực phẩm trị giá hơn 1,3 tỷ đồng tại một trường mầm non ở TP.HCM với tỷ lệ tiết kiệm 0 đồng đang thu hút sự quan tâm của dư luận. Việc một nhà thầu liên tục trúng hàng loạt gói thầu với giá "sát nút" đặt ra nhiều câu hỏi về tính minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả kinh tế trong hoạt động mua sắm công, đặc biệt ở lĩnh vực liên quan trực tiếp đến bữa ăn của học sinh.

Trúng thầu với giá bằng dự toán

Theo các tài liệu phóng viên có được, ngày 25/08/2025, bà Lê Thị Ngọc Thiện, Hiệu trưởng Trường Mầm non Phú Hòa (phường Bảy Hiền) đã ký Quyết định số 61/QĐ-MNPH về việc phê duyệt kết quả chỉ định thầu gói thầu "Mua thực phẩm, hàng hóa các loại,..." (mã IB2500373277-00 ).

Đơn vị được chỉ định trúng thầu là Công ty Cổ phần Kinh doanh Thực phẩm sạch Trí Đức (MSDN: 0318374938; địa chỉ tại Phường Phú Thạnh, TP HCM ).

Điều đáng nói, giá trúng thầu của gói thầu này là 1.336.813.200 đồng, bằng chính xác với giá gói thầu được duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu (tại Quyết định số 60/QĐ-MNPH cùng ngày), đồng nghĩa với tỷ lệ tiết kiệm là 0%. Hình thức lựa chọn nhà thầu được ghi rõ trong quyết định là "Chỉ định thầu rút gọn", thực hiện theo hợp đồng có bảng giá cố định.

"Bảng vàng" thành tích với tỷ lệ trúng thầu 100%

Tìm hiểu sâu hơn về hoạt động của nhà thầu này, có thể thấy gói thầu tại Trường Mầm non Phú Hòa không phải là trường hợp cá biệt. Theo thống kê, chỉ riêng trong năm 2025, Công ty Cổ phần Kinh doanh Thực phẩm sạch Trí Đức đã tham gia 21 gói thầu và trúng toàn bộ 21 gói. Tổng giá trị trúng thầu trong năm 2025 lên đến hơn 13,7 tỷ đồng.

Điểm chung của các gói thầu này là đều cung cấp thực phẩm, suất ăn cho các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn TP.HCM. Một số gói thầu có giá trị lớn có thể kể đến như: gói cung cấp thực phẩm cho Trường Mầm non Bông Sen trị giá 1.830.400.000 đồng, gói cung cấp thịt cho Trường Mầm non 26 trị giá 1.620.000.000 đồng, hay gói thầu tại Trường Mầm non 2B trị giá 1.237.153.320 đồng.

Theo dữ liệu phân tích, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của nhà thầu này là 99,73%, tức tỷ lệ tiết kiệm trung bình chỉ 0,27%. Đây là một con số rất thấp, cho thấy các gói thầu dường như thiếu đi yếu tố cạnh tranh về giá, một trong những mục tiêu cốt lõi của công tác đấu thầu.

Góc nhìn từ các quy định pháp luật

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP đã quy định rất chặt chẽ các trường hợp được áp dụng hình thức chỉ định thầu, nhằm hạn chế việc lựa chọn nhà thầu một cách chủ quan, thiếu cạnh tranh. Việc một nhà thầu liên tục được chỉ định thầu, hoặc là nhà thầu duy nhất tham gia và trúng thầu tại nhiều đơn vị đặt ra vấn đề cần được xem xét cẩn trọng về quy trình lựa chọn nhà thầu của các chủ đầu tư.

Trao đổi với phóng viên Báo Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Võ Quang Vinh (Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long) cho biết: "Mục tiêu của đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Chỉ định thầu là một hình thức lựa chọn đặc biệt và chỉ nên được áp dụng trong những trường hợp thực sự cấp bách hoặc đặc thù theo quy định của pháp luật. Việc giá trúng thầu bằng giá gói thầu, đặc biệt trong các hợp đồng cung cấp hàng hóa thông dụng, phổ biến như thực phẩm, cho thấy quá trình khảo sát, xây dựng giá của chủ đầu tư và việc lựa chọn nhà thầu cần được xem xét lại để đảm bảo tính tối ưu về mặt chi phí".

Đồng quan điểm, chuyên gia đấu thầu Lê Tấn Việt phân tích thêm: "Theo quy định tại Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 và các Thông tư hướng dẫn như Thông tư 79/2025/TT-BTC, việc công khai, minh bạch thông tin là yêu cầu bắt buộc. Mặc dù chỉ định thầu được phép, nhưng chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về quyết định của mình, đảm bảo nhà thầu được chọn có đủ năng lực, kinh nghiệm và đặc biệt là đưa ra một mức giá hợp lý, tiết kiệm cho ngân sách. Tỷ lệ tiết kiệm 0% chắc chắn không phản ánh được mục tiêu hiệu quả kinh tế".

Thực tế cho thấy, hoạt động của Công ty Cổ phần Kinh doanh Thực phẩm sạch Trí Đức với tỷ lệ trúng thầu tuyệt đối và tỷ lệ tiết kiệm thấp đang là một hiện tượng đáng chú ý. Điều này không chỉ đặt ra câu hỏi về năng lực thực sự của nhà thầu, mà còn về vai trò và trách nhiệm của các chủ đầu tư trong việc sử dụng nguồn vốn một cách hiệu quả và minh bạch nhất.