Vừa qua, BS Nguyễn Duy Long, Giám đốc Trung tâm cấp cứu 115 TP HCM, cho biết điều phối viên tổng đài 115 của Trung tâm cấp cứu 115 vừa tiếp nhận, điều phối và kịp thời hướng dẫn sơ cứu qua điện thoại nạn nhân bị mắc nghẹn (dị vật đường thở), ngưng tim tại nhà ở quận 3, TP HCM, giúp cứu sống người bệnh.
Theo thông tin, vào khoảng 14h50 ngày 19/8, tổng đài 115 tiếp nhận cuộc gọi đề nghị cấp cứu cho một phụ nữ khoảng 60 tuổi, địa chỉ ở phường 4, quận 3 (TP HCM). Khi gọi 115, người con gái mất bình tĩnh, hoảng hốt vì mẹ đột nhiên tím tái khi đang ăn bánh tét.
Sau khi trấn an, hỏi bệnh sử, điều phối viên tổng đài 115 xác định ngay nạn nhân bị dị vật đường thở nghi là do thức ăn (bánh tét). Bằng nghiệp vụ đã khai thác, điều phối viên phát hiện người bệnh có dấu hiệu ngưng tim ngưng thở.
Ngay lập tức, qua điện thoại, điều phối viên hướng dẫn gia đình ép tim, đồng thời cử ekip cấp cứu đến hiện trường.
Trong lúc chờ xe cấp cứu đến, người nhà vẫn được kết nối, hướng dẫn ép tim liên tục. May mắn, nhờ được sơ cứu kịp thời đúng cách, sau 6 phút nạn nhân đã nôn dị vật ra.
Thời điểm ekip cấp cứu ngoại viện từ Trung tâm Cấp cứu 115 TP HCM đến hiện trường, nạn nhân đã tỉnh, hồng hào, vã mồ hôi, phát hiện nhiều mảnh vụn bánh tét dưới sàn bị nôn ra. Sau khi tiến hành sơ cấp cứu, các bác sĩ chuyển người phụ nữ vào điều trị tại Bệnh viện Nhân dân 115.
 |
| Ca bệnh ngưng tim được điều phối viên nhanh chóng phát hiện và hướng dẫn ép tim qua điện thoại. Ảnh : Trung tâm 115 |
Tại đây, các bác sĩ ghi nhận bệnh nhân có mạch 98 lần/phút, huyết áp 140/80 mmHg, chỉ số Sp02 (oxy trong máu) đạt 98%. Bệnh nhân được chẩn đoán hóc dị vật (thức ăn) vào đường hô hấp, sau đó xuất viện trong ngày.
Theo Trung tâm Cấp cứu 115, trung bình mỗi tháng đơn vị tiếp nhận khoảng 70 ca bệnh ngưng tim, ngưng thở ngoài hiện trường. Với tình huống nguy kịch như vậy, người bệnh cần được ép tim hiệu quả ngay lập tức nhằm duy trì tuần hoàn. Việc này cần thực hiện bởi người chứng kiến đầu tiên trước khi kíp cấp cứu chuyên nghiệp đến tiếp tục điều trị.
Để đáp ứng hiệu quả hơn trong hoạt động cấp cứu ngoài bệnh viện, từ năm 2023, Trung tâm Cấp cứu 115 TP HCM đã triển khai quy trình T-CPR (Telecommunicator cardiopulmonary resuscitation, còn gọi là Hồi sinh tim phổi qua thiết bị viễn thông) cho lực lượng điều phối viên cấp cứu.
Với quy trình này, hệ thống tiếp nhận và điều phối cấp cứu qua tổng đài 115 đảm nhận thêm nhiệm vụ duy trì kết nối với người bệnh, kịp thời tư vấn, hướng dẫn những việc nên làm và không nên làm, thực hiện sơ cứu qua phương tiện viễn thông trong một số trường hợp để nâng cao khả năng thành công của công tác cấp cứu.
Chương trình này giúp điều phối viên biến người gọi điện cấp cứu thành người sơ cứu ban đầu, trực tiếp tham gia, thực hiện các kỹ thuật sơ cứu cơ bản dưới sự hướng dẫn của điều phối viên, đặc biệt có ý nghĩa trong hoàn cảnh người bệnh ngưng tim ngưng thở, dị vật…
Thực tiễn trong thời gian qua, rất nhiều người bệnh ngưng tim ngưng thở ngoài cộng đồng được thực hiện T-CPR bởi điều phối viên, giúp kíp cấp cứu 115 đến thực hiện cấp cứu thành công và chuyển vào bệnh viện an toàn.
Trong thời gian tới, tổng đài 115 từng bước nâng cấp thành công tiếp nhận và điều phối cấp cứu 115 với lực lượng điều phối viên chuyên nghiệp (Dispatcher). Đơn vị sẽ sử dụng nhiều ứng dụng công nghệ như quy trình T-CPR, tiếp tục nâng cao năng lực cấp cứu ngoại viện, đáp ứng thêm nhu cầu chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân.