Trả lời:
TS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội
Methanol là hóa chất rất độc, không được uống, tác dụng sát trùng cũng rất kém. Ở Việt Nam, do lượng hóa chất methanol nhiều, lại chưa được kiểm soát tốt, dẫn tới lượng lớn hóa chất methanol bị đưa ra ngoài và vào tay kẻ xấu hoặc nhiều nhà sản xuất không chính đáng.
Lượng methanol này thậm chí bị đóng chai thành các loại rượu giả, nhiều loại cồn sát trùng, cồn y tế kém chất lượng và có thể nhiều sản phẩm khác bị làm giả. Trên thực tế, các sản phẩm này từng gây tử vong, ngộ độc và di chứng nặng nề cho nhiều người.
Về cách thức methanol xâm nhập vào cơ thể, hóa chất này ở dạng lỏng, được hấp thu và gây ngộ độc dễ dàng qua đường tiêu hóa (chủ yếu do uống phải rượu giả, cồn sát trùng giả), qua da (tiếp xúc trực tiếp với dung dịch cồn sát trùng trên da hoặc dùng cồn giả chứa methanol để sát trùng trên diện da rộng hoặc nhiều lần) hoặc qua đường hô hấp (hít phải hơi, không khí chứa cồn methanol với nồng độ vượt ngưỡng cho phép).
Do methanol được cơ thể chuyển hóa và thải trừ chậm, gây ngộ độc cũng chậm nên khi tiếp xúc mức độ ít nhưng kéo dài hoặc lặp lại (hay gặp trong lao động) sẽ tích lũy dần và gây ngộ độc nhiều ngày sau. Một số trường hợp có thể tiếp xúc với methanol liều cao một lần nhưng không biết và khoảng 1-2 ngày sau mới biểu hiện nhiễm độc.
Bệnh nhân nhiễm độc methanol cấp tính có thể xuất hiện các triệu chứng như mờ mắt, giảm thị lực, mù, đau đầu, buồn nôn, nôn, rối loạn ý thức, hôn mê, co giật, tổn thương não, nhiễm toan chuyển hóa, sốc, tổn thương đa tạng, tử vong hoặc di chứng mù mắt, giảm thị lực, hôn mê, rối loạn vận động…
Với trường hợp ngộ độc, nhiễm độc mạn tính, bệnh nhân có thể biểu hiện đau đầu, chóng mặt, choáng váng, mất ngủ, viêm kết mạc, nhìn mờ, mù.
Trên thai nhi, các nghiên cứu trên động vật cho thấy methanol có thể gây dị tật trên xương, tim mạch, tiết niệu và thần kinh trung ương.
Các biểu hiện ngộ độc methanol thường khá muộn nên người dân cần chủ động đi khám ngay khi có nghi ngờ. Nhóm người lao động tiếp xúc với methanol cần được khám sức khỏe thường xuyên, trong đó bắt buộc khám đánh giá kỹ về mắt và thần kinh trung ương.