Những ngày đầu thu là thời điểm quả chanh đào rừng vào mùa. Dạo quanh chợ mạng những ngày này sẽ bắt gặp nhiều địa chỉ bán chanh đào rừng Sơn La với giá khoảng 60.000-70.0000 đồng/kg.
Người bán giới thiệu quả chanh đào rừng mọc tự nhiên ở trong rừng hoặc được người dân trồng ở trên đồi cao. Nếu như quả chanh thường có quanh năm thì chanh đào rừng chỉ kéo dài trong 1-2 tháng, từ tháng 8 đến tháng 10 âm lịch hàng năm.
Quả chanh đào rừng đang vào mùa, có màu đỏ hồng đẹp mắt
Quả chanh đào rừng có vỏ xù xì, màu đỏ hồng khi chín, ruột bên trong cũng có màu hồng, khác với quả chanh đào trồng bình thường. Theo tìm hiểu, chanh đào rừng phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hòa Bình, Sơn La, Lạng Sơn... Do điều kiện đặc thù về khí hậu, thổ nhưỡng, chanh đào rừng ở đây ngon, mọng nước và rất thơm.
Rao bán chanh đào rừng trên chợ mạng, bạn Thành Giang (ở Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết quả chanh đào chỉ có một mùa trong năm nên các chị em đặt mua rất nhiều về để ăn hoặc ngâm đường phèn để trị ho, đau họng.
"Chanh đào rừng mình lấy của người dân ở huyện Yên Châu, Sơn La. Ai cũng thích bởi chanh sạch, rõ nguồn gốc nên yên tâm. Thông thường 1kg chanh đào được 12-20 quả, quả chín đỏ hồng bắt mắt. Chỉ có điều chanh đào vỏ mỏng nên khó vận chuyển và khó bảo quản. Sau khi mua về, khách nên ngâm sớm để giữ được mùi thơm và vị tươi ngon", chị Giang nói thêm.
Chanh đào rừng mỗi năm chỉ có một mùa
Theo kinh nghiệm của nhiều người, nếu chọn chanh đào rừng để ngâm mật ong thì nên chọn vỏ dày một chút, kích thước vừa phải, không nên chọn quả to bởi khi dùng chanh ngâm chữa ho quý nhất ở tinh dầu ngoài vỏ và hạt của quả. Những quả to nên dùng để pha nước giải khát.
Là người trồng chanh đào rừng ở Sơn La, chị Bình (46 tuổi) cho biết trước đây cây chanh đào mọc ở trong rừng, cũng giống như chanh rừng Mẫu Sơn. Đến mùa, người dân vào rừng hái chanh đào về để ngâm hoặc làm gia vị cho món ăn.
Những năm gần đây, quả chanh đào rừng được nhiều người ưa chuộng, thương lái và khách thành phố đặt mua tới tấp nên nhiều hộ dân còn mở rộng mô hình trồng chanh đào ở trên đồi để bán. Cây chanh rừng vốn là cây trong tự nhiên, sức sống bền, không cần chăm sóc cây vẫn phát triển xanh tốt và cho quả sai trĩu mỗi khi đến mùa.
Chanh đào rừng có thể ngâm đường để trị ho, ngứa họng
"Năm nay, chanh đào rừng nhà tôi đã cho thu hoạch sớm từ đầu tháng 8 âm lịch. Ngày nào tôi cũng hái cả tạ chanh để gửi đi cho khách ở các tỉnh. Đây là loại chanh quý, có nhiều tác dụng với sức khỏe nên nhiều người yêu thích. Ngoài ngâm đường, các gia đình còn sử dụng để pha chế nước chấm hay ngâm măng ớt làm ra món gia vị khoái khẩu cho bữa ăn của gia đình", chị Bình chia sẻ.
Vỏ và lá chanh đào chứa nhiều tinh dầu, được dùng trị ho, cảm cúm, hạ sốt… nên thường có trong thành phần của nồi nước lá xông. Ruột quả chứa nhiều vitamin A, B1, B2, đặc biệt là vitamin C, có tác dụng giải nhiệt, lợi tiểu, kháng viêm, tiêu độc…