Ở các tỉnh Tây Bắc có một loại quả có vị chua gắt, chua hơn cả khế chua và chanh, đó chính là quả khế tàu.
Theo tìm hiểu, khế tàu còn có tên gọi khác là khế kiểng, tên khoa học là Averrhoa Bilimbi. Chúng thuộc họ Chua me đất (Oxalidaceae) và có họ hàng gần với cây khế. Loài cây này có nguồn gốc từ Đông Nam Á và mọc khắp vùng nhiệt đới, được trồng rộng rãi trên khắp Indonesia, Malaysia, Philippines, Myanmar, Sri Lanka, Maldives, Ấn Độ, Trung và Nam Mỹ.
Ở Việt Nam, khế tàu có ở các tỉnh Tây Bắc, mọc dại ở bờ ao, bìa rừng, hoặc được người dân trồng để làm đẹp vì đến mùa cây cho những chùm quả lúc lỉu đẹp mắt.
Về hình dáng bên ngoài, khế tàu có hình dáng khá giống với quả nhót, có màu xanh nhạt, khi chín sẽ hơi chuyển sang màu vàng. Điểm đặc biệt là quả khế tàu chỉ có những rãnh nhỏ trên thân chứ không chia thành từng múi riêng biệt như quả khế ta.
Những người từng thưởng thức khế tàu cho biết, khi còn xanh trái khế tàu rất chua, chua hơn cả chanh. Còn khi chín thì vị chua dịu hơn một chút.
Trước đây, quả khế tàu rụng đầy gốc nhưng không ai ngó ngàng, chỉ có người dân địa phương hái vào để kho cá hoặc sử dụng như một thứ gia vị để nấu canh chua. Vài năm gần đây, thứ quả lạ này thành đặc sản ở thành phố, được nâng tầm thành món ăn khoái khẩu của chị em văn phòng, đó là mứt khế tàu.
Trên chợ mạng, mứt khế tàu được bán với giá tới 150.000 đồng/kg, có vị chua chua ngọt ngọt hấp dẫn. Vào dịp Tết, nhiều người tìm mua mứt khế tàu về để giải ngán trong những ngày ăn quá nhiều thịt, cá.
"Quả khế tàu không còn xa lạ với người dân ở Hòa Bình như mình. Nhưng dịp Tết năm ngoái, thấy có người rao bán mứt khế tàu, mình vô cùng bất ngờ, không ngờ thứ quả này cũng có thể làm thành mứt. Tò mò mua về ăn thử, mình thấy mứt khế tàu vẫn có vị chua nhưng giòn và thơm. Đặc biệt, khi được làm thành mứt, quả khế tàu trông rất đẹp mắt.
Mình dự tính Tết năm nay về quê sẽ học cách tự làm mứt khế tàu để ăn giải ngán và đãi khách", bạn Ngọc Mai (ở TP Hòa Bình) chia sẻ.
Ngoài làm thành món đặc sản lạ miệng, quả khế tàu còn có những tác dụng đối với sức khỏe:
Hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường
Quả khế tàu có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu. Bạn có thể uống nước ép quả khế tàu hoặc đun sôi khế và nghiền nát nó với 1 cốc nước cho đến khi một nửa lượng nước bay hơi, sau đó lấy sắc bằng cách lọc lấy nước hầm và uống 2 lần trong ngày. Những bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường nên dùng cách này để thấy được hiệu quả không ngờ của nó.
Tốt với người bị béo phì
Ở Ấn Độ, quả khế tàu được sử dụng nhiều trong y học cổ truyền có tác dụng kiểm soát bệnh béo phì. Người bản xứ tin rằng quả khế tàu có chứa chất chống tăng lipid máu, vì vậy nó có thể ngăn ngừa tăng cân.
Điều trị sốt và cảm cúm
Các nghiên cứu cho thấy, vitamin C và các vitamin khác có trong quả khế tàu sẽ giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Nước sắc từ quả khế tàu đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ để điều trị sốt, cảm và ho.
Giúp làn da sáng mịn và giảm mụn
Axit oxalic và vitamin A có trong trái khế tàu giúp loại bỏ mụn nhọt và làm dịu các vết sưng tấy trên da. Ngoài ra, vitamin C có trong loại quả này còn giúp da sáng hơn, giảm các đốm đen và giữ cho da luôn căng bóng.
Điều trị dị ứng
Uống nước ép của quả khế tàu có thể hỗ trợ làm giảm các triệu chứng của người bị dị ứng như mắt đỏ, rối loạn nhịp thở, chảy nước mũi, ngứa trên da, thậm chí nghiêm trọng hơn như Steven - hội chứng johnson.