Nấm mối là loại nấm quý mọc dại trong các khu rừng phía Nam Trung Bộ, Nam Bộ được người dân đi hái về bán với giá từ 500.000-700.000 đồng/kg. Một điểm đặc biệt là nấm mối chỉ xuất hiện sau những cơn mưa đầu mùa, và chúng chỉ mọc ở những nơi có mối làm tổ, từ những dấu chân của mối thợ đi qua.
Chị Hạnh (ở xã Tân Lập, huyện Đồng Phú, Bình Phước) cho biết nấm mối chỉ kéo dài hơn 1 tháng và nhú lên khỏi mặt đất từ lúc khoảng 2-3 giờ sáng rồi héo tàn vào đầu giờ chiều. Vì thế, người đi săn nấm mối phải đi vào ban đêm, soi đèn pin để hái.
"Loại nấm này hình thành từ một loại chất tựa như nước bọt mà mối thợ để lại. Sau cơn mưa chất này mọc lên những cây nấm thơm lừng. Những người đi săn thường ngửi mùi thơm ngọt để xác định vị trí của nấm mối. Tuy nhiên, nhìn thấy nấm rồi nhưng cũng phải biết cách hái mới lấy được hết chân nấm và bán được giá cao", chị Hạnh chia sẻ.
Về cách hái nấm, chị Hạnh cho biết phải dùng que gỗ to bằng ngón tay, dài khoảng 30-50 cm để thọc xuống đất nâng toàn thân cây nấm còn đang nằm dưới đất lên. Đặc biệt không được dùng que sắt để hái nấm vì sẽ khiến nấm không mọc lại nữa. Loại nấm búp mới mọc lúc tinh mơ sáng là loại nấm có giá nhất.
Theo tìm hiểu, nấm mối có vị ngọt, thanh, thơm, giàu chất dinh dưỡng và dễ chế biến, có thể làm thành các món nhiều món ăn ngon như xào, kho, nấu cháo, hầm canh bò, nướng giấy bạc,... Chúng chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, vào khoảng tháng 5 đến tháng 6 âm lịch hàng năm. Thời điểm này là đầu mùa mưa. Cứ sau trận mưa, nấm sẽ mọc lên thành từng đám.
Anh Toàn (ở thị trấn Củng Sơn, huyện Sơn Hòa, Phú Yên) chia sẻ: "Muốn hái được nấm vừa nhú khỏi mặt đất chừng vài cm, gọi là nấm búp thì người dân phải đi tìm từ lúc 2 - 3h sáng. Ai chịu khó đi vào những khu rừng sâu thì có thể hái được 6 - 7 kg nấm mối một đêm là chuyện bình thường. Loại nấm này dai thơm như thịt gà nên "ăn một lần là ghiền". Cũng nhờ đó, người dân hái được bao nhiêu nấm thương lái đều thu mua sạch".
Trên thị trường, nấm mối đầu mùa có giá đắt nhất, có khi hơn 1 triệu đồng/kg, còn khi vào mùa chúng có giá khoảng 500.000-700.000 đồng/kg.
Là người bán nấm mối trên chợ mạng, chị Hoàng Trang cho biết nấm mối không những là món ăn ngon, được nhiều người ưa chuộng mà còn là một vị thuốc bổ dưỡng, rất tốt cho sức khỏe. Hơn nữa, nấm mối chỉ mọc một năm một lần vào mùa mưa nên thường khan hiếm.
"Tôi lấy nấm mối của bà con ở Phú Yên rồi đăng bán trên chợ mạng nhưng số lượng không có nhiều. Loại nấm này hiếm nên khách tranh nhau. Tôi ưu tiên cho khách đặt trước sau đó còn thừa bao nhiêu mới bán lẻ. Mỗi mùa nấm mối tôi phải huy động hết các mối quan hệ mới lấy được khoảng 50 kg nấm để bán cho khách ở các tỉnh thành", chị Hoàng Trang chia sẻ.
Theo y học, nấm giàu can xi, phốt pho, sắt, protein và các chất dinh dưỡng rất tốt cho việc bồi bổ sức khỏe, đặc biệt người mắc bệnh tiểu đường, người bệnh và người cao tuổi. Ăn nấm mối thường xuyên có thể cải thiện khả năng miễn dịch chống lại các tế bào ung thư, chống lão hóa...