Đến với vùng đất Tây Nguyên, bên cạnh những địa điểm tham quan hấp dẫn, du khách còn có cơ hội được thưởng thức các món ăn đặc sản độc đáo, đặc biệt là những món có vị đắng đặc trưng như đọt mây gai, cà đắng, măng le...
Cây mây mọc hoang dại ở bờ bụi, trong rừng sâu, từ xưa bà con địa phương đã sử dụng thân cây mây để đan lát, làm thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Ít ai biết được rằng đọt non của cây này có thể ăn được, chúng có vị nhẩn đắng, nhưng ăn quen sẽ thấy ngọt hậu, giòn ngon hấp dẫn.
Nhiều người bất ngờ khi đọt của cây mây có thể làm thành món ăn độc đáo
Chị Huyền (trú tại Buôn Hồ, Đắk Lắk) cho biết mây rừng là cây dây leo mọc um tùm khắp rừng. Đọt mây được bà con hái về để làm thành món ăn. Nhưng gần đây, diện tích rừng ngày càng hẹp lại, muốn ăn đọt mây, đồng bào phải đi rất xa, sâu trong rừng, tốn nhiều công sức. Nếu không đúng mùa, muốn ăn đọt mây phải đặt trước mới mua được.
"Khi chế biến món ăn, người ta chọn những đọt mây non tơ, bụ bẫm dài khoảng 3-4 gang tay, mang về tước bỏ phần vỏ lá bên ngoài. Từ những lõi đọt mây trắng ngần có vị ngọt và đăng đắng có thể làm thành món ăn dân dã nhưng không kém phần hấp dẫn", chị Huyền chia sẻ.
Theo chị Huyền, đến các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông… gặp người dân tộc Cơ Tu thì mới thưởng thức món ăn này “đúng điệu”. Đọt mây nướng trên than hoa là ngon nhất. Khi nướng, than càng đượm hồng thì nước trong thân mây càng đượm thấm. Món nướng ăn có vị đắng hơn món xào, nhưng chính vì đắng mới cảm nhận được độ ngọt của đọt mây.
Rao bán đọt mây gai trên chợ mạng, chị Ngọc Anh cho hay, mây có nhiều loại nhưng mây voi chế biến thành món ăn ngon nhất. Từ đọt mây có thể xào, hấp cơm, nướng chín với lửa than hoặc giã nát nấu với thịt khô hoặc cá khô trong ống tre...
Cách chế biến đọt mây khá phức tạp, người ta lựa đoạn mây dài tầm 60cm, bóc lớp vỏ ở đọt mây ra, lấy nõn non thái và ngâm qua nhiều nước cho hết nhựa đỏ, đến nước cuối cùng thì thêm chút muối cho bớt đi vị chát trước khi chế biến các món ăn.
Ở các chợ địa phương hoặc trên chợ mạng, đọt mây được bán theo cân hoặc theo bó, tính ra mỗi bó có giá khoảng 120.000 đồng/kg.
Ngoài làm thực phẩm, theo kinh nghiệm của đồng bào Ê đê, đọt mây còn được dùng để giải độc rượu, trị đầy hơi, chướng bụng… vì thế nó không còn là món ăn riêng của đồng bào nơi đây mà trở thành đặc sản được nhiều người săn lùng.
Một lần được thưởng thức đọt mây rừng trong chuyến du lịch tới Tây Nguyên, anh Thắng chia sẻ: "Quê mình ở Nghệ An trước đây cũng có đầy cây mây, chúng mọc khắp bờ bụi nhưng vào đây mới biết đọt mây có thể ăn được. Đọt mây trắng ngần có vị ngọt và đăng đắng, ăn giòn ngon. Mình nhớ nhất món đọt mây nướng, mùi thơm phức, chấm với muối ớt làm thành món nhậu vô cùng tuyệt vời".