Theo tiết lộ của một người bạn đã có nhiều năm trong nghề giết mổ gia súc, gia cầm ở Hà Nội về việc không ít các cơ sở giết mổ gia cầm trên địa bàn thành phố sử dụng các chiêu trò để biến gà đông lạnh thành ruốc gà thượng hạng, lừa miệng cả hàng triệu khách hàng hằng ngày, PV đã có hành trình thâm nhập vào các cơ sở chế biến món “ruốc bẩn” này để có cái nhìn của người trong cuộc.
Trước khi đi đến các cơ sở chế biến ruốc thịt, chúng tôi nhận được không ít lời căn dặn của những người trong nghề rằng, khi đụng đến “cần câu cơm” những đối tượng đang kiếm thu nhập từ những mặt hàng này sẽ không dễ dàng để lộ thông tin và khi biết có người đang tìm hiểu về các chiều trò lừa đảo, chúng sẽ rất manh động.
Tuy nhiên, bởi vấn đề mà chúng tôi đang tìm hiểu thực sự rất bức thiết vì đang có rất nhiều người hằng ngày phải sử dụng món ruốc thịt bẩn do những kẻ bất chấp mọi thủ đoạn vì lợi nhuận cá nhân. PV đã quyết định chuẩn bị tư trang để thâm nhập vào những cơ sở chế biến ruốc bẩn này.
Ruốc (hay còn gọi là chà bông) là một loại thức ăn khô được chế biến từ thịt lợn nạc, thịt gà bỏ da, cá rút xương, tôm to bóc vỏ... Tùy theo loại nguyên liệu đem chế biến mà có các tên gọi tương ứng như ruốc lợn, ruốc gà, ruốc cá, ruốc tôm,... Món ăn đó từ lâu được coi là tiện lợi và ngon lành nhưng hiện nay trên thị trường đang tràn lan ruốc bẩn, ruốc giả nhưng giá cả lại rất rẻ khiến nhiều người tiêu dùng bị che mắt.
Tại chợ đầu mối phía Nam Hà Nội, chúng tôi không khỏi giật mình khi ruốc được bán buôn cực rẻ, thấp nhất chỉ 100 nghìn đồng/kg, rẻ hơn một cân thịt sống. Nhỉnh hơn thì có loại giá 120-150 nghìn đồng/kg, cao nhất cũng chỉ 250 nghìn đồng/kg. Trong khi đó, theo những chia sẻ của các bà nội trợ, để làm được một ki- lô-gam ruốc phải cần 3kg thịt. Với giá thịt lợn như hiện nay thì phải mất ít nhất 270 nghìn đồng nguyên liệu để cho ra 1kg ruốc và phải bán với giá 300-350 nghìn đồng/kg mới có lợi nhuận.
 |
| Ruốc thịt giá rẻ có vị ngọt, mặn đến gắt lưỡi. |
Trong vai người đang có nhu cầu mua ruốc bông số lượng lớn để về kinh doanh hàng bánh mỳ, chúng tôi liên hệ và tìm đến một cơ sở sản xuất ruốc bông tại Hà Nội, chuyên cung cấp ruốc bông số lượng lớn tại chợ đầu mối phía Nam. Chị N., chủ cơ sở chia sẻ: “Nhà chị loại nào cũng có nhưng nếu em kinh doanh thì dại gì mà lấy loại đắt tiền. Tất cả các nhà hàng lớn nhất người ta cũng lấy hàng này. Nếu em lấy, chị để em giá 8 (80 nghìn đồng/kg - PV), ở đây chị chuyên đổ mối cho các chợ lớn, giá đã 95 nghìn đồng/kg. Ngày nhiều chị bán cả tạ ruốc”.
Thấy chúng tôi hỏi mua ruốc bông, câu đầu tiên của một người bán là: “Em mua về bán hay ăn? Nếu mà ăn thì mua loại 250 nghìn đồng/kg, còn làm hàng thì loại 100 - 150 nghìn đồng/kg đây. Chúng tôi thắc mắc ruốc bằng thịt gì mà rẻ thế, chủ quầy hàng quả quyết: “Thịt lợn hết chứ thịt gì, yên tâm đi, ở cái chợ này bán đắt thì không có người mua. Các em mua nhiều không? Nhà hàng họ toàn lấy của chị 5kg lần. Nói thật là ở nhà chị còn bán 350 nghìn đồng một cân đấy. Vì bán ở chợ đầu mối, đổ buôn mới bán giá rẻ thế”.
Mục sở thị quy trình chế biến ruốc thịt bẩn
Khi chúng tôi đưa ra một hợp đồng có thể nói là khá hời với bà chủ N. rằng sẽ mua số lượng hàng lớn, mỗi tuần sẽ lấy khoảng 100kg ruốc từ cửa hàng của bà chủ này nên khi đưa ra yêu cầu muốn được tận mắt chứng kiến quy trình chế biến ruốc, bà N. đã không ngần ngại mà đồng ý sẽ đưa tôi đi tham quan trực tiếp cơ sở chế biến ruốc gà của mình.Vừa bước chân vào xưởng, mùi nước mắm chưng ruốc bay quanh đã xộc vào mũi. Thời điểm PV đến cũng là lúc xưởng sản xuất đang hoàn thành công đoạn cuối cùng là sao (rang) ruốc.
 |
| Chị N. đang cho chúng tôi thử những loại ruốc mà chị ta bán. |
Bà D., một công nhân trong xưởng chế biến ruốc có thâm niên làm nghề đã hơn 5 năm. Vừa nhìn thấy khách, bà D. đã đon đả trò chuyện, khi thấy chúng tôi tỏ vẻ khó chịu bởi mùi xộc lên mũi, bà D. đã tìm mọi cách khiến chúng tôi cảm thấy thoải mái hơn.
Vừa dẫn chúng tôi đi dạo quanh xưởng để tận mắt nhìn thấy quy trình chế biến, bà D. vừa nói: “Từ gà tươi được lọc chỉ lấy phần lườn gà được chủ cơ sở chế biến ruốc cho vào nồi đun với lượng nước vừa đủ để khi nước gà gần cạn hết, chỉ còn một ít sẽ dùng số lượng nước đó tưới vào thịt để khi làm thành ruốc sẽ ngọt hơn”. Để cho ruốc tăng thêm cân nặng, những người sản xuất ruốc thường chế biến thêm nhiều gia vị hơn những loại ruốc thông thường khác.
Như vậy, ruốc mặn đồng nghĩa với việc trọng lượng của ruốc sẽ được nâng lên. “Vì cho thêm mắm, đường, nên ruốc sẽ thêm cân”, bà D. chia sẻ. Khi chúng tôi hỏi là nếu mua với số lượng lớn thì liệu có bảo quản lâu dài được hay không, bà D. quả quyết: “Yên tâm, có thể để được mãi, không sợ hỏng nếu bỏ ngoài nhiệt độ thường. Có người còn mua trước Tết rồi sau tết mới bán mà...”.
Ngoài ra, bà D. còn tiết lộ cho chúng tôi nghe về bí quyết kinh doanh, để tăng thêm lợi nhuận, một số hộ kinh doanh ruốc trong làng thường trộn thêm những loại thịt rẻ tiền.
Chiêu đơn giản là trộn thêm ruốc gà (giá rẻ) vào ruốc lợn nhưng vẫn quảng cáo là “ruốc lợn nguyên chất” 100%, với giá bán 130 nghìn đồng/kg, mỗi yến lãi được thêm 200 nghìn đồng. Loại gà 80 nghìn đồng thì ra ruốc có giá bán 200 nghìn đồng/kg nhưng loại ruốc này có lẫn cả thịt lợn với tỉ lệ pha chế 1:1, tức có nghĩa là một nửa là từ gà đông lạnh, một nửa là thịt lợn.
Theo một số người chế biến ruốc tiết lộ, riêng ruốc gà có thể làm từ thịt kém chất lượng được vì ruốc gà khó thành sợi nên người mua khó phát hiện. Độ chênh sẽ là 3kg thịt/kg ruốc. Còn ruốc khi chế biến khô thì vẫn phải sử dụng thêm chất bảo quản, theo chia sẻ của bà D. thì lượng chất phụ gia bảo quản này sử dụng theo tỉ lệ cho phép của sở Y tế.
Khi chúng tôi thắc mắc cách phân biệt giữa loại ruốc gà, lợn thượng hàng và loại ruốc có pha tỉ lệ ½ thịt lợn, ½ thịt gà đông lạnh thì chị N., chủ cơ sở giải thích: Việc ăn ruốc có pha gà đông lạnh thì mức độ thơm ngon vẫn như nhau, người ăn không thể phát hiện ra được ruốc nào bị pha lẫn gà hay không vì theo tâm lý, họ chỉ cần món ruốc đó thơm ngon và đã được nấu chín kỹ lưỡng.
Loại gà đông lạnh thường được sử dụng là loại gà công nghiệp có xuất xứ từ Trung Quốc vẫn thường được bán tràn lan ngoài thị trường. Một người bạn trong nghề giết mổ gia cầm chia sẻ, loại gà mà một số cơ sở sử dụng để chế biến thành ruốc gà hay ruốc gà pha lẫn ruốc thịt lợn không chỉ từ gà đông lạnh có xuất xứ Trung Quốc mà có cả số gà ở các trang trại nuôi gà ở Việt Nam.
![[INFOGRAPHIC] Top 10 đường bay bận rộn nhất thế giới 2025](https://cdn.kienthuc.net.vn/images/fa6fa22794e1049e63e79fd6d1d3f0512e9059bb44c3fb66de49a1645522736a4748a72beb4d803bb73b501049a8e1bebb4c60a346aee0dd5e960a57a05571ac/thumb-top-10-duong-bay.jpg.webp)
