Thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu Dương Ngọc Hải (đoàn TP HCM) bày tỏ lo ngại trước tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng cấm đang có xu hướng gia tăng dù Chính phủ và các cơ quan chức năng đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng, chống trong suốt 5 năm qua.
Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, trong 6 tháng đầu năm, số vụ buôn lậu, vận chuyển hàng cấm tăng tới 79,34%, còn hàng giả, vi phạm sở hữu công nghiệp tăng 8,64% so với cùng kỳ. Đại biểu nhận định, đây là dấu hiệu đáng báo động, cho thấy cần có giải pháp mạnh mẽ và thực chất hơn để ngăn chặn xu hướng này.
Theo đại biểu, thời gian qua đã có nhiều vụ án lớn bị phát hiện và xử lý, như vụ “Hằng Du mục” hay vụ Ngân 98, với hành vi lừa dối khách hàng, sản xuất và buôn bán hàng giả, thậm chí có dấu hiệu buôn bán hàng cấm do chứa chất bị cấm trong sản phẩm, thu lợi bất chính số tiền rất lớn. Tuy nhiên, các vụ việc này đều tồn tại, gây bức xúc trên mạng xã hội suốt thời gian dài trước khi bị phát hiện, cho thấy công tác kiểm tra, đặc biệt là hậu kiểm còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Đại biểu Dương Ngọc Hải nêu thực trạng hàng thật – hàng giả lẫn lộn trên thị trường khiến người tiêu dùng có tâm lý lo ngại: “Tôi đi khám bệnh, bác sĩ cũng khuyên nên mua thuốc trong bệnh viện, đừng mua ngoài, coi chừng thuốc giả. Thực trạng này rất đáng lo”.
Theo ông, hiện nay, cơ quan hải quan đang thực hiện kiểm soát rủi ro qua các luồng kiểm soát: đỏ, vàng, xanh. Trong đó, luồng đỏ kiểm hóa 100%, luồng vàng kiểm một phần, còn luồng xanh gần như không kiểm.
“Nếu doanh nghiệp lợi dụng luồng xanh để buôn lậu, cơ quan chức năng rất khó phát hiện. Thực tế, đã có những vụ buôn bán ma túy tinh vi đi qua luồng xanh mà không bị kiểm soát,” đại biểu nêu ý kiến.
Ông cho rằng tạo sự thông thoáng là đúng, nhưng cần có cơ chế hậu kiểm hiệu quả, vừa đảm bảo thông thoáng cho hoạt động xuất nhập khẩu, vừa ngăn chặn hành vi buôn lậu, gian lận thương mại.
“Việc làm này không chỉ giúp chống thất thu ngân sách Nhà nước, mà còn bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, giữ uy tín giữ uy tín quốc gia với các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, các tổ chức quốc tế,” ông Hải nhấn mạnh.
Từ đó, đại biểu đoàn TP HCM đề nghị Chính phủ cần quan tâm, chỉ đạo quyết liệt hơn để có giải pháp toàn diện, đồng bộ và thực thi hiệu quả trong phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, qua đó bảo vệ người tiêu dùng, chống thất thu ngân sách và thực hiện đúng các cam kết quốc tế của Việt Nam.
