Trong các năm qua, đề xuất gộp Tết Âm lịch vào Tết Dương lịch và đón Tết theo lịch Dương của GS Võ Tòng Xuân đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của dư luận. Nhiều ý kiến ủng hộ quan điểm này, thậm chí có ý kiến còn cho rằng nên bỏ hẳn Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, nhà văn Hoàng Anh Tú lại phản đối đề xuất này vì cho rằng Tết cổ truyền là nét văn hóa mang bản sắc của người Việt. Chúng tôi xin đăng nguyên văn quan điểm của nhà văn Hoàng Anh Tú:
Hôm 15/1, trong chương trình "Tết nay còn lại bao nhiêu?" của Diễn đàn văn học nghệ thuật (phát sóng vào 10h sáng mùng 2 Tết trên VTV1), tôi và 2 khách mời nữa cùng tranh luận và chia sẻ quan điểm của mình về Tết cổ truyền.
 |
| Tết cổ truyền mang ý nghĩa và bản sắc người Việt. |
Tôi thừa nhận rằng Tết nay đã khác Tết xưa, thừa nhận rằng nhiều thứ đã nhạt nhoà. Cổ xuý người ta chọn cách đi du lịch trốn Tết. Than thở về cái cách người lớn tạo ra "thuốc độc" lì xì trong đầu con trẻ.
Thậm chí đứng về phía những người "giảm thiêng liêng" của Tết bằng quan điểm: Cúng gì cho các cụ? Cúng những thứ mình sẽ ăn chứ không cúng theo quy ước cổ truyền kiểu mâm ngũ quả phải là 5 loại quả không có hạt.
Tôi cũng nói mình thậm ghét bánh chưng, ghét câu đối. Đặc biệt là ghét những thứ chữ Việt giả chữ Hán. Tôi thấy những thứ đó mới là thủ phạm khiến nhiều người trẻ trong đó có tôi: Ghét và sợ Tết.
Nhưng nếu bỏ Tết cổ truyền thì tôi phản đối. Nói như nghệ sỹ nhân dân Lan Hương: "Chừng nào người ta bỏ đi cái ban thờ gia tiên, thần linh thì khi đó có thể bỏ Tết. Chừng nào chúng ta còn Tết, chúng ta còn Việt".
 |
| Tết không chỉ là cuộc gặp gỡ giữa những người đang sống mà nó còn là cuộc gặp gỡ với những người đã khuất. |
Tết nhạt vì ai? Muôn năm hoa đào vẫn màu đó, vạn năm hoa mai vẫn rạng rỡ thế kia sao kêu Tết nhạt? Có những thứ biến tướng như tục lì xì, như rượu chè liên miên, như cờ bạc khắp lối, như lễ hội nối nhau dài dằng dặc là bởi chính ta đã nhìn nó móp méo đi bằng những định kiến của mình.
Cái đó là phải tự mình răn mình, tự mình từ chối sao lại đổ lỗi cho Tết? Như cái kiểu đổ lỗi cho mạng mẽo làm người ta sống ảo. Như cái kiểu kết tội Facebook làm người với người xa nhau vậy!
Văn hoá là thứ "sống", nó biến đổi dần theo thời gian, thời đại. Chẳng thể cứ ép nó nguyên mẫu 100 năm trước thế nào 100 năm sau phải vẫn vẹn nguyên như thế. Nhưng cái cốt lõi của Tết, giá trị của Tết thì còn nguyên giá trị. Xưa người ta có thể ăn Tết 15 ngày, cả tháng thì nay dù Tết chỉ còn 3 ngày cũng có sao? Miễn là 3 ngày ấy chúng ta có đủ lòng trọn vẹn hưởng Tết.
Ai kêu rằng Tết làm đình trệ sản xuất, làm cho xã hội toàn thụ hưởng thay vì lao động thì điều đó cũng chỉ là bởi đặc tính nông nhàn của tầng lớp lao động dưới quê.
Rồi cũng như mọi thứ khác nó sẽ phải thay đổi theo sức ép của xã hội chứ không phụ thuộc vào việc bỏ Tết cổ truyền. Nó giống như việc chúng ta suốt ngày mắng chính quyền rằng cứ cái nào không quản được là cấm. Vậy mà chính chúng ta lại như vậy đấy thôi trong việc muốn xoá bỏ Tết cổ truyền.
Thử hỏi một năm còn lại bao nhiêu ngày lễ mang ý nghĩa và bản sắc người Việt, của riêng người Việt? Hay rồi ta sẽ chỉ hân hoan với Valentine, với Halloween, với Noel, Black Friday, Ngày của Mẹ, Ngày của Cha...
Và cuối cùng, ai ghét Tết, muốn bỏ Tết thì cứ việc đưa nhau đi trốn Tết. Tôi vẫn cứ yêu đến tha thiết những ngày giáp Tết, đêm giao thừa và cả những ngày đầu năm mới.