Khẩu phần thiếu protein không chỉ làm tăng lượng mỡ tích lũy trong gan mà còn gây xơ gan.
- Khẩu phần thiếu protein không chỉ làm tăng lượng mỡ tích lũy trong gan mà còn gây xơ gan. Tuy nhiên, gan có thể tái sinh trong vòng 50 ngày nên việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng.
 |
| Ảnh minh họa. |
Gan chiếm vị trí quan trọng trong chuyển hóa, không chỉ hấp thu chất dinh dưỡng mà còn thải trừ chất độc. Các tuyến nội tiết, hệ thống thần kinh, quá trình động lực tế bào đều tham gia tác động kích thích vào điều hòa sự chuyển hóa trong gan, loại độc và tái phân phối các chất tới máu ngoại vi.
Sự hoạt động không bình thường của gan do khẩu phần ăn không đủ lượng protein, gluxit, lipit, vitamin, vi khoáng hoặc do cơ thể kém hấp thu. Ngược lại, nếu gan bị suy yếu sẽ gây rối loạn sự chuyển hóa bình thường các chất dinh dưỡng.
Triệu chứng suy gan có thể ở dạng cấp hoặc mạn tính. Đặc biệt, có một số bệnh nhân mắc cả hai thể. Thể suy gan kịch phát thường do virus hoặc gan bị nhiễm độc ở các đối tượng bệnh nhân, trước đó chế độ ăn đã đảm bảo mức dinh dưỡng bình thường và chức phận gan hoạt động tốt. Thể suy gan mạn tính như viêm gan do rượu hoặc nhiễm khuẩn suy gan cấp hoặc mạn, đòi hỏi phải hỗ trợ dinh dưỡng kéo dài để kéo dài sự sống.
Đặc biệt, với trẻ em, sự thiếu protein trong thời gian phát triển đã gây bệnh gan mỡ và xơ gan. Kết quả giảm chiều cao, cân nặng và lớp mỡ dưới da, người mệt mỏi, thường có cảm giác ngủ lịm, thiếu máu, gan to, giảm albumim huyết và dẫn tới chứng phù phụ thuộc. Các triệu chứng bệnh lý trên sẽ dẫn đến tăng lượng mỡ trong gan và teo các cơ xơ.
Gan là tổ chức duy nhất trong hệ thống tiêu hóa có khả năng tái sinh toàn bộ khối lượng tế bào trong vòng 50 ngày. Do đó, các biện pháp phòng và điều trị bệnh gan đều nhằm khôi phục khả năng tái sinh các yếu tố tác động tới tế bào gan như steroid, sự sinh trưởng nội tiết và sự bổ trợ, bổ sung các dinh dưỡng hợp lý để giữ được quá trình hoạt động bình thường, sinh bệnh lý, quá trình chuyển hóa chất và khắc phục các rối loạn cần thiết.
Yếu tố quan trọng nhất đối với các bệnh lý về gan là bổ sung hợp lý protein và axit amin theo lứa tuổi và sức lao động. Sau khi được tăng cường lượng protein thỏa đáng, đủ năng lượng các triệu chứng về gan sẽ giảm nhanh chóng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý khẩu phần dư thừa protein, lipit có nhiều axit béo no đã làm tăng thêm các bệnh lý về gan.
GS.TS Bùi Minh Đức (Viện Dinh dưỡng Quốc gia)
Bài đọc nhiều: