Tiết kiệm ngân sách 0.96%: Góc nhìn từ chuyên gia đấu thầu [Kỳ 3]

Dưới góc độ pháp lý, việc một nhà thầu liên tiếp trúng thầu với tỷ lệ tiết kiệm thấp, thể hiện qua con số trung bình giá trúng thầu bằng 99.04% giá dự toán, cần được giám sát chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả của vốn đầu tư công, theo quy định tại Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15.

Theo tài liệu thu thập của PV Báo Tri thức và Cuộc sống, chuỗi hoạt động đấu thầu của Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP với những con số thống kê ấn tượng nhưng cũng đầy băn khoăn, cần được soi chiếu kỹ lưỡng dưới góc nhìn pháp luật và chuyên môn.

Luật Đấu thầu 2023: Cạnh tranh là yêu cầu tiên quyết

Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, cùng các văn bản hướng dẫn như Nghị định 214/2025/NĐ-CP và Thông tư 79/2025/TT-BTC, đã đặt ra yêu cầu rất cao về việc đảm bảo cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Trao đổi với Báo Tri thức và Cuộc sống, Luật sư Nguyễn Văn Lập, Đoàn Luật sư TP HCM, cho biết: "Tỷ lệ trung bình giá trúng thầu lên đến 99.04% so với giá dự toán là một chỉ số rất đáng quan tâm. Về mặt quy trình, điều này không sai. Tuy nhiên, về bản chất của đấu thầu là cạnh tranh về giá để tìm ra nhà thầu tốt nhất với chi phí hiệu quả nhất, thì con số 0.96% tiết kiệm được là thấp. Nó cho thấy tính cạnh tranh trong các gói thầu này không được như kỳ vọng. Các cơ quan quản lý cần xem xét lại quá trình lập dự toán, lập hồ sơ mời thầu để đảm bảo không có các yếu tố làm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác".

Luật sư Lập cũng viện dẫn Khoản 2, Điều 16 của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 nghiêm cấm các hành vi thông thầu, dàn xếp. Ông cho rằng, dù chưa thể kết luận, nhưng các dấu hiệu như nhà thầu "quen", tư vấn "quen", chủ đầu tư "quen" kết hợp với tỷ lệ tiết kiệm siêu thấp là cơ sở để các cơ quan thanh tra, kiểm toán xem xét làm rõ.

Tỷ lệ tiết kiệm thấp: Dấu hỏi về hiệu quả đầu tư công

Tỷ lệ tiết kiệm trong đấu thầu là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công.

Phân tích về vấn đề này, chuyên gia đấu thầu Đỗ Phạm Giang chia sẻ: "Một tỷ lệ tiết kiệm trung bình dưới 1% là dấu hiệu bất thường và cần được báo động. Nó cho thấy hoặc là giá dự toán được lập quá sát với giá thị trường và năng lực của một nhà thầu duy nhất, hoặc là chưa có sự cạnh tranh thực sự. Khi có cạnh tranh, quy luật thị trường sẽ buộc các nhà thầu phải bỏ giá tốt hơn để thắng thầu, từ đó tạo ra tỷ lệ tiết kiệm có ý nghĩa cho ngân sách".

Ông Giang cho rằng, để nâng cao hiệu quả, cần tăng cường công tác hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra và giám sát hoạt động đấu thầu, đặc biệt là ở các dự án quy mô nhỏ tại cấp cơ sở. Sự minh bạch của dữ liệu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia chính là công cụ để cộng đồng và báo chí thực hiện vai trò giám sát, góp phần làm lành mạnh hóa môi trường đầu tư công.

Tổng hợp các vấn đề đã nêu, hoạt động đấu thầu của Công ty Minh Thành BP, dù đúng quy trình trên bề mặt, vẫn bộc lộ những dấu hiệu cần được các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai rà soát, làm rõ, nhằm đảm bảo mỗi đồng vốn của nhà nước được sử dụng một cách hiệu quả nhất.

Minh Thành BP trúng gói thầu 1,78 tỷ: "Một mình một ngựa" [Kỳ 1]

Là nhà thầu duy nhất tham gia, Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP vừa được công bố trúng gói thầu xây dựng tại xã Tân Hưng (Đồng Nai) với giá sát nút. Đây là một trong 7 gói thầu mà doanh nghiệp này đã trúng với tỷ lệ tiết kiệm ngân sách trung bình chỉ 0.96%.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, ngày 25/08/2025, ông Hoàng Văn Phương, Chủ tịch UBND xã Tân Hưng (huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước cũ), nay là tỉnh Đồng Nai đã ký Quyết định số 301/QĐ-UBND phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu qua mạng cho gói thầu Xây dựng thuộc dự án Xây dựng đường trung tâm Sóc Xoài lớn đi Sóc Tranh xã Quang Minh, xã Tân Hưng (Giai đoạn 2).

Đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP (MSDN: 3801288956), với giá trúng thầu là 1.785.000.000 đồng.

Minh Thành BP: Tỷ lệ tiết kiệm 0.96% và "hệ sinh thái" quen [Kỳ 2]

Dữ liệu cho thấy, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP là 99.04%. Doanh nghiệp này thường xuyên xuất hiện trong một "hệ sinh thái" gồm các chủ đầu tư, đối tác liên danh quen thuộc.

Quan sát của Báo Tri thức và Cuộc sống từ dữ liệu đấu thầu cho thấy, con số biết nói nhất trong hoạt động đấu thầu của Công ty TNHH xây dựng Minh Thành BP (Minh Thành BP) không chỉ là tỷ lệ trúng thầu cao (70%, trúng 7/10 gói đã tham gia), mà là tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách nhà nước ở mức rất thấp.

Cụ thể, tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán của nhà thầu này là 99.04%. Điều này có nghĩa, sau khi tổ chức đấu thầu, ngân sách nhà nước chỉ tiết kiệm được 0.96%. Tổng giá trị 7 gói thầu mà Minh Thành BP đã trúng (bao gồm cả vai trò độc lập và liên danh) là 50,8 tỷ đồng. Nếu áp dụng tỷ lệ tiết kiệm trung bình này, số tiền tiết kiệm được cho ngân sách là không đáng kể so với quy mô các gói thầu mà Báo Tri thức và Cuộc sống đã thể hiện qua bài viết: Minh Thành BP trúng gói thầu 1,78 tỷ: "Một mình một ngựa" [Kỳ 1].

Công ty Toàn Á: "Bá chủ" thị trường thiết bị giáo dục nghề nghiệp và những gói thầu "một mình một ngựa" [Kỳ 1]

Chỉ với một nhà thầu duy nhất tham gia, Công ty TNHH Toàn Á đã dễ dàng trúng gói thầu mua sắm thiết bị y tế trị giá gần 7 tỷ đồng tại Gia Lai.

Theo tìm hiểu của Báo Tri thức và Cuộc sống, ngày 16/09/2025, Trường Cao đẳng Y tế Gia Lai đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu cho gói thầu "Mua sắm trang thiết bị đào tạo ngành Điều dưỡng, Dược và Kỹ thuật Xét nghiệm Y học năm 2025" (Mã TBMT: IB2500358338). Đơn vị trúng thầu không ai khác ngoài một cái tên đã quá quen thuộc trong lĩnh vực cung cấp thiết bị giáo dục nghề nghiệp - Công ty TNHH Toàn Á.

Điều đáng nói, đây là một gói thầu có giá trị không hề nhỏ, lên tới 6.726.459.000 đồng, nhưng lại chỉ có duy nhất Công ty TNHH Toàn Á tham gia và trúng thầu với giá 6.626.668.000 đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 1,48%. "Kịch bản" một nhà thầu tham gia rồi trúng thầu này không phải là chuyện hiếm gặp đối với Công ty TNHH Toàn Á.

Đọc nhiều nhất

Xây dựng Thành Công và “cơn mưa” trúng thầu năm 2025: Dấu hỏi về năng lực thi công [Kỳ 2]

Xây dựng Thành Công và “cơn mưa” trúng thầu năm 2025: Dấu hỏi về năng lực thi công [Kỳ 2]

Chỉ tính riêng trong năm 2025, Công ty TNHH Xây dựng Thành Công đã liên tiếp trúng hàng chục gói thầu xây lắp tại nhiều tỉnh thành miền Tây như Cần Thơ, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cà Mau... Việc ôm đồm quá nhiều công trình cùng lúc đặt ra bài toán khó về khả năng huy động nhân sự và thiết bị để đảm bảo tiến độ cam kết.

Tin mới

Xây dựng Thành Công và “cơn mưa” trúng thầu năm 2025: Dấu hỏi về năng lực thi công [Kỳ 2]

Xây dựng Thành Công và “cơn mưa” trúng thầu năm 2025: Dấu hỏi về năng lực thi công [Kỳ 2]

Chỉ tính riêng trong năm 2025, Công ty TNHH Xây dựng Thành Công đã liên tiếp trúng hàng chục gói thầu xây lắp tại nhiều tỉnh thành miền Tây như Cần Thơ, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cà Mau... Việc ôm đồm quá nhiều công trình cùng lúc đặt ra bài toán khó về khả năng huy động nhân sự và thiết bị để đảm bảo tiến độ cam kết.

 Góc nhìn chuyên gia: Áp dụng chỉ định thầu gói 8,2 tỷ đồng tại Hà Tĩnh có đảm bảo hiệu quả? [Kỳ 4]

Góc nhìn chuyên gia: Áp dụng chỉ định thầu gói 8,2 tỷ đồng tại Hà Tĩnh có đảm bảo hiệu quả? [Kỳ 4]

Việc áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn theo Nghị định 24/2024/NĐ-CP cho gói thầu tư vấn hơn 8,2 tỷ đồng tại Hà Tĩnh, với kết quả tiết kiệm 0 đồng, đang được các chuyên gia pháp lý phân tích kỹ lưỡng. Đặc biệt, cái bắt tay giữa Ban QLDA chuyên ngành của tỉnh và doanh nghiệp tư nhân trong gói thầu này đặt ra nhiều vấn đề về tính cạnh tranh.