Như đã đưa tin, UBND phường Trần Phú, TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh đã lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực y tế với một số phụ huynh do không cho con em mình đi tiêm chủng vaccine phòng chống Covid-19 đầy đủ.
Sự việc đang gây nhiều ý kiến tranh cãi trong dư luận. Có ý kiến đồng tình vì việc tiêm phòng là cần thiết để phòng tránh dịch bệnh, nhưng cũng có nhiều người cho rằng vaccine Covid-19 không phải là loại bắt buộc tiêm chủng, việc tiêm phòng được thực hiện theo cơ chế khuyến khích, vận động người dân. Do đó, cơ quan nhà nước không thể ép buộc người dân phải tiêm phòng vaccine Covid-19.
Lập biên bản vi phạm hành chính đối với phụ huynh không cho con tiêm vaccine phòng Covid-19 (Ảnh: TP Móng Cái).
Áp dụng luật cứng nhắc, gò bó sẽ không nhận được sự đồng thuận của người dân!
Trao đổi về sự việc trên, Luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng Luật sư Đồng Đội, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội cho biết, hiện nay dịch Covid-19 đã dần ổn định, Chính phủ đã đề ra các chính sách để nhanh chóng đưa cả nước chuyển sang trạng thái bình thường mới. Trên thực tế, cơ quan chức năng vẫn khuyến khích người dân tiêm phòng vaccine Covid-19 để đảm bảo sức khỏe, đặc biệt là nhanh chóng triển khai việc tiêm chủng cho trẻ từ dưới 18 tuổi.
Trong thời điểm học sinh trở lại trường học để bắt đầu năm học mới như hiện nay, thì việc lo lắng cho tình hình sức khỏe cộng đồng của các cơ quan chức năng TP Móng Cái không phải là không có căn cứ. Tuy nhiên, vaccine chỉ là để phòng bệnh chứ không phải là biện pháp duy nhất, việc áp dụng các quy định để phòng chống Covid 19 phải thể hiện được sự linh hoạt, tùy từng trường hợp, địa phương cụ thể để đưa ra phương án phù hợp.
Bên cạnh đó, nhà nước luôn khuyến khích việc triển khai chỉ đạo của Chính phủ một cách sáng tạo nhưng không thể trái với pháp luật và trái chỉ đạo của Chính phủ. Việc áp dụng pháp luật một cách cứng nhắc, gò bó, không quy định rõ ràng sẽ dẫn tới nhiều quan điểm trái chiều, không nhận được sự đồng tình của người dân trên địa bàn nói riêng và dư luận nói chung.
Luật sư Tiền cho biết, theo quy định tại Khoản 1, Khoản 2 Điều 2 Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm 2007, bệnh truyền nhiễm là bệnh lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp từ người hoặc từ động vật sang người do tác nhân gây bệnh truyền nhiễm. Tác nhân gây bệnh truyền nhiễm là vi rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm có khả năng gây bệnh truyền nhiễm.
Bên cạnh đó, theo Quyết định số 219/QĐ-BYT ngày 29 tháng 01 năm 2020, bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (nCov) gây ra đã được bổ sung vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A theo quy định tại Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007.
Tuy nhiên, vaccine Covid-19 chưa được cập nhật vào Danh mục bệnh truyền nhiễm và các loại vaccine bắt buộc phải tiêm chủng theo Thông tư 38/2017/TT-BYT. Do đó, việc tiêm vaccine Covid-19 là không bắt buộc, mang yếu tố vận động kết hợp tự nguyện để bảo đảm an toàn sức khỏe, tính mạng của người dân.
Luật sư Trần Xuân Tiền cho rằng, việc lập biên bản xử phạt người dân đối với hành vi không đồng ý cho con tiêm chủng trong trường hợp cụ thể ở TP Móng Cái là không đúng.
Mặc dù vậy, chính sách tiêm vaccine Covid-19 có thể thay đổi tùy vào tình hình dịch bệnh tại từng địa phương. Theo quy định tại khoản 1 Điều 29 Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm 2007, người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm tại vùng có dịch và đến vùng có dịch bắt buộc phải sử dụng vaccine, sinh phẩm y tế đối với các bệnh có vaccine, sinh phẩm y tế phòng bệnh. Do đó, nếu địa phương đang được xác định là vùng có dịch thì người có nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm bắt buộc phải tiêm vaccine Covid-19.
Bên cạnh đó, nếu Thông tư 38/2017/TT-BYT bổ sung vaccine Covid-19 vào Chương trình tiêm chủng mở rộng thì việc từ chối tiêm vaccine có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm a khoản 1 Điều 9 Văn bản hợp nhất 01/2022/VNHN-BYT.
Trong vụ việc xảy ra tại TP. Móng Cái, được biết, trước tình hình số ca mắc mới từ đầu tháng 8 có chiều hướng gia tăng, Sở Y tế tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu các địa phương nhanh chóng phối hợp triển khai giải pháp phòng, chống dịch. Cụ thể là tăng tốc độ tiêm chủng cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi, tiêm mũi 3 cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi và phấn đấu hoàn thành trước khai giảng năm học mới (5/9). Cùng với đó, các địa phương hoàn thành sớm việc tiêm mũi 4 cho người dân từ 18 tuổi trở lên.
Luật sư Tiền nhấn mạnh, tính đến thời điểm hiện tại, TP Móng Cái chưa được xem là vùng dịch nên việc áp dụng quy định tại điểm a khoản 2 Điều 9 Văn bản hợp nhất 01/2022/VBHN -BYT lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực y tế để xử phạt người dân đối với hành vi không đồng ý cho con tiêm chủng trong trường hợp này là không đúng. Bởi loại vaccine này không phải là loại bắt buộc tiêm chủng, việc tiêm phòng được thực hiện theo cơ chế khuyến khích, vận động người dân. Do đó, cơ quan nhà nước không thể ép buộc người dân phải tiêm phòng vaccine Covid-19.
Như vậy, thay vì áp dụng pháp luật một cách cứng nhắc, hành chính hóa việc tiêm chủng một cách máy móc, cơ quan chức năng, chính quyền địa phương nên đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tiêm vaccine phòng chống dịch Covid 19. Trước là để bảo vệ sức khỏe, tính mạng cho bản thân, sau là để bảo đảm an toàn cho cả cộng đồng. Nếu việc người dân không tiêm vaccine phòng bệnh truyền nhiễm có thể sẽ dẫn đến hậu quả gia đình có người mắc Covid -19 hoặc làm lây lan dịch bệnh thì họ có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.
