Tổng thống Mỹ Joe Biden đọc Thông điệp Liên bang

Bài phát biểu Thông điệp Liên bang hằng năm của Tổng thống Biden, một sự kiện bắt nguồn từ yêu cầu của Hiến pháp Mỹ rằng tổng thống phải báo cáo trước Quốc hội “liên tục”, sẽ diễn ra lúc 21h (giờ Mỹ) trước Hạ viện, Thượng viện và khán giả truyền hình.

Ông Biden (81 tuổi) dự kiến sẽ không đề cập đích danh ông Trump (77 tuổi), nhưng những đoạn trích trong bài phát biểu được Nhà Trắng công bố trước cho thấy Tổng thống Mỹ đang đưa ra những lời chỉ trích rõ ràng nhằm vào người tiền nhiệm.

Ông Biden sẽ tập trung vào các mối đe dọa đối với nền dân chủ mà ông cho rằng ông Trump đã đặt ra khi cựu tổng thống lặp lại những tuyên bố sai lầm về thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020 và đề xuất bỏ tù những đối thủ chính trị.

“Cuộc đời tôi đã dạy tôi trân trọng tự do và dân chủ. Tôn trọng mọi người. Mang lại cơ hội công bằng cho mọi người. Không thù hận. Nhưng giờ đây, một số người ở độ tuổi của tôi lại nhìn thấy một câu chuyện khác: một câu chuyện về sự oán giận, trả thù và quả báo. Đó không phải là tôi”, trích bài phát biểu của ông Biden.

Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ông Biden và ông Trump đang bám đuổi sít sao trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Tuy nhiên hầu hết cử tri Mỹ không hào hứng với một trận tái đấu sau khi ông Biden đánh bại ông Trump bốn năm trước. Việc tổng thống nhắc tới “những người khác cùng tuổi với tôi” là một nỗ lực nhằm nhấn mạnh rằng cả hai người đều đã lớn tuổi.

Tổng thống Biden cũng cam kết sẽ đưa quyền phá thai thành luật sau quyết định của Tòa án Tối cao về việc hủy bỏ án lệ Roe v. Wade (vốn công nhận quyền phá thai) vào năm 2022. Ông Trump từng bổ nhiệm ba người trong số sáu thẩm phán bảo thủ của tòa án gồm chín thành viên, và đã ca ngợi vai trò của mình trong việc lật ngược phán quyết Roe v. Wade.

“Rõ ràng những người khoe khoang về việc lật ngược phán quyết Roe v. Wade không biết gì về quyền lực của phụ nữ ở Mỹ”, theo trích đoạn trong bài phát biểu của ông Biden. “Nếu người Mỹ gửi cho tôi một Quốc hội ủng hộ quyền lựa chọn, tôi hứa với bạn: Tôi sẽ khôi phục Roe v. Wade một lần nữa”.

Bài phát biểu có thể là sân khấu lớn nhất của tổng thống đảng Dân chủ nhằm tiếp cận hàng triệu cử tri đang cân nhắc xem nên bỏ phiếu cho ông, chọn ông Trump hay đứng ngoài cuộc bầu cử. Nikki Haley, đối thủ cuối cùng còn lại của ông Trump trong cuộc đua trở thành ứng viên đảng Cộng hoà, đã bỏ cuộc hôm 6/3.

Ông Biden sẽ làm nổi bật vai trò của mình trong việc phục hồi nền kinh tế Mỹ, nhấn mạnh quyết tâm buộc những người Mỹ và tập đoàn giàu có phải trả nhiều thuế hơn, công bố các đề xuất mới bao gồm thuế tối thiểu cao hơn đối với các công ty và người Mỹ có tài sản trên 100 triệu đô la.

"Tôi đến văn phòng với quyết tâm đưa chúng ta vượt qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử đất nước. Và chúng ta đã làm được. Nó không xuất hiện trên bảng tin, nhưng ở hàng nghìn thành phố và thị trấn, người dân Mỹ đang viết nên câu chuyện phục hồi vĩ đại nhất từng được biết đến", ông Biden, đề cập đến thành tích kinh tế của mình kể từ năm 2021.

Ông Biden cũng được cho là sẽ cố gắng xoa dịu sự tức giận của nhiều đảng viên Dân chủ vì ủng hộ cuộc tấn công của Israel ở Dải Gaza để đáp trả Hamas. Các quan chức Mỹ nói với phóng viên rằng ông Biden sẽ thông báo trong bài phát biểu về việc quân đội Mỹ sẽ xây dựng một cảng trên bờ biển Địa Trung Hải của Dải Gaza để nhận hỗ trợ nhân đạo bằng đường biển.

Theo Reuters, Tổng thống Biden có thể sẽ tận dụng bài phát biểu để thúc đẩy một lần nữa gói viện trợ trị giá 95 tỷ đô la nhằm cung cấp vũ khí cho Ukraine và viện trợ cho Israel, vốn đã bị Chủ tịch Hạ viện Đảng Cộng hòa Mike Johnson chặn lại.

Thủ tướng Thuỵ Điển Ulf Kristersson, hiện đang ở Washington khi Thụy Điển chính thức gia nhập NATO vào thứ Năm, sẽ có mặt khi ông Biden đọc Thông điệp Liên bang. Điều này cho thấy Tổng thống Mỹ sẽ phát biểu về sự ủng hộ của ông đối với liên minh an ninh, một sự tương phản khác với ông Trump .

Thượng nghị sĩ Katie Britt của bang Alabama sẽ là người đưa ra phản hồi chính thức của đảng Cộng hòa đối với bài phát biểu của Tổng thống đảng Dân chủ Biden. Trong khi đó, Donald Trump cho biết ông có kế hoạch trả lời trực tuyến trong thời gian ông Biden phát biểu.