Thế giới chưa thể thoát khỏi khủng hoảng

- Hội nghị toàn thể thường niên lần thứ 67 của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng thế giới (WB) diễn ra tại Tokyo (Nhật Bản) trong 2 ngày 12 - 13/10 với sự tham gia của gần 20.000 quan chức chính phủ, giới chủ doanh nghiệp và các thống đốc ngân hàng trung ương để thảo luận và đề xuất các giải pháp cùng phối hợp nỗ lực toàn cầu để vượt qua khủng hoảng.     

Bức tranh ảm đạm

Trước thềm Hội nghị, Tổng thư ký Diễn đàn Thương mại và Phát triển Liên Hợp Quốc (UNCTAD) cho công bố báo cáo thường niên, trong đó đưa ra nhận định, kinh tế thế giới vẫn chưa thể khôi phục các điều kiện tăng trưởng như trước đó. Những tiến bộ về kinh tế và xã hội ở các nước đang phát triển, trước hết ở những nước có nền kinh tế mới nổi đã từng giúp khôi phục nền kinh tế toàn cầu, đã bị chững lại.

Ở Mỹ, sự phục hồi chậm chạp vẫn dễ bị tổn thương trước những diễn biến trong hệ thống tài chính của khu vực đồng euro (Eurozone). Châu Âu nhìn chung vẫn đang trên bờ vực suy thoái sâu. Những nỗ lực vượt qua cuộc khủng hoảng hiện nay bằng chính sách tài chính khắc khổ cùng với các thị trường lao động linh hoạt trên thực tế đang làm yếu đi động lực tăng trưởng và làm gia tăng tỷ lệ thất nghiệp. Các chính sách cải cách cơ cấu ở các nước đang phát triển trong những năm qua sẽ làm gia tăng xu hướng mất cân bằng, đe dọa quá trình toàn cầu hóa trong lĩnh vực tài chính.

Trong khi đó, tiến trình toàn cầu hóa và những thay đổi về mặt công nghệ tạo ra những "kẻ thắng" và "người thua", sự mất cân đối trong phân phối thu nhập ở nhiều nước. Những tác động tiêu cực này cần phải được nghiên cứu kỹ trước khi đưa ra các chính sách về kinh tế vĩ mô, tài chính và thị trường lao động vì những chính sách này có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp vẫn tăng và đứng ở mức cao.

 

Tốc độ tăng thu nhập không theo kịp tốc độ tăng năng suất lao động, sự phân phối thu nhập chỉ có lợi cho những người rất giàu trong khi tước đoạt phương tiện cải thiện mức sống của người nghèo và tầng lớp trung lưu.

Người biểu tình phản đối IMF/WB tuần hành ở Tokyo ngày 13/10. Ảnh : Reuters

Nỗ lực toàn cầu hướng tới tăng trưởng

Do đó, chủ đề bao trùm Hội nghị toàn thể thường niên lần thứ 67 của IMF và WB năm 2012 là phối hợp nỗ lực toàn cầu hướng tới tăng trưởng. Phát biểu tại Hội nghị, Tổng Giám đốc IMF Christine Lagarde nhận định, thế giới đang đứng trước sự thay đổi căn bản kể từ Hội nghị toàn thể thường niên của IMF và WB năm 1964. Đó là sự thay đổi về mô hình phát triển, dân số, kinh tế, khoa học công nghệ và chính trị trên phạm vi toàn cầu. Trước mắt, để tiến về phía trước, các nước cần phải có một hệ thống tài chính tốt hơn thông qua cải cách, cùng phối hợp nỗ lực vượt qua khủng hoảng và khôi phục tăng trưởng.

Theo ông Jim Yong Kim, Chủ tịch WB, hiện nay bất ổn kinh tế và tài chính ở châu Âu tiếp tục đe dọa tăng trưởng và việc làm ở các nước đang phát triển, đẩy giá lương thực tăng cao, tạo sức ép đối với ngân sách của những nước nghèo. Chủ tịch WB lo ngại rằng sự hỗ trợ cho phát triển có thể bị lu mờ trước những ưu tiên khác.

 

Tuy nhiên, với hơn 1 tỷ người đang sống ở mức nghèo khổ và 200 triệu người thất nghiệp, giờ đây không phải lúc để các nước hay các tổ chức chỉ đi theo con đường của riêng mình hoặc tập trung vào các lợi ích hẹp của riêng họ. Do đó, WB cần đổi mới tư duy để hỗ trợ các khách hàng bằng cách áp dụng các giải pháp thực tế để đối phó với những thách thức phát triển.

Tại Hội nghị lần này của IMF và WB, đa số tham luận đều nhấn mạnh, chính sách kinh tế của các nước cần kết hợp nỗ lực "thắt lưng buộc bụng" với tăng trưởng nếu muốn sớm vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất kể từ cuộc đại suy thoái những năm 1930.

Thông cáo của Ủy ban Tài chính và Tiền tệ quốc tế công bố ngày 13/10/2012 kêu gọi các nền kinh tế phát triển nên thực hiện cải cách cơ cấu cần thiết và các kế hoạch tài khóa đáng tin cậy. Các nền kinh tế mới nổi nên duy trì hoặc sử dụng các chính sách linh hoạt nhằm đối phó với những cú sốc bất lợi và thúc đẩy tăng trưởng.

Ngô Quyền
[links()]