Theo truyền thuyết, vào thế kỷ 16, Đế chế Inca bị người châu Âu xâm lược. Đến năm 1531, tướng chỉ huy người Tây Ban Nha tên Francisco Pizarro đã dẫn đầu vài trăm binh sĩ tiến vào lãnh thổ của người Inca.
Vào thời điểm đó, vị hoàng đế Inca Atahualpa đã mắc sai lầm to lớn và gây hậu quả khôn lường. Cụ thể, khi biết thông tin về tướng Francisco Pizarro và binh sĩ Tây Ban Nha, vua Atahualpa đã mời viên tướng này đến Cajamarca tham gia một buổi tiệc. Ngoài ra còn có 80.000 quân sĩ được bố trí bên ngoài thành phố Cajamarca.
Khi tướng Francisco Pizarro cùng 168 binh sĩ của mình tiến vào thành phố Cajamarca thì phát hiện bên trong thành phố gần như trống rỗng.
Nhà vua Atahualpa của Đế chế Inca cho rằng, tướng Francisco Pizarro và những binh sĩ của Tây Ban Nhà không phải là mối đe dọa nên mời họ tham dự một bữa tiệc ở bên trong thành phố. Do đó, vua Atahualpa chỉ dắt theo đoàn tùy tùng gồm 80 nam giới và 6.000 binh sĩ được trang bị vũ khí nhẹ khi tham gia buổi tiệc.
 |
| Vua Atahualpa. |
Vua Atahualpa say khướt do uống nhiều rượu trong bữa tiệc đó suốt tối. Người Tây Ban Nha đã cố gắng thuyết phục nhà vua Inca sang Công giáo nhưng vua Atahualpa từ chối. Sau đó, hai bên xảy ra cãi vã và xung đột. Kết quả là hàng nghìn người theo hầu vua Atahualpa bị binh sĩ Tây Ban Nha phục kích và giết chết.
Thậm chí, vua Atahualpa còn bị tướng chỉ huy người Tây Ban Nha tên Francisco Pizarro bắt giữ. Tướng Pizarro hứa sẽ thả tự do cho vua Atahualpa nếu nhà vua chịu đưa cho ông ta một số vàng lớn.
Thần dân của vua Atahualpa đã thu thập tất cả vàng có trong tay để thỏa mãn yêu cầu của tướng Pizarro để người này giữ đúng lời hứa thả vua Inca. Các cận thần của vua Atahualpa chỉ giao trước 1/2 số vàng có được cho Pizarro và yêu cầu chỉ huy Pizarro thả vua Atahualpa trước khi giao số vàng còn lại. Nhiều tài liệu cho hay số kho báu trên được cận thần trung thành với vua Atahualpa chôn trong một hang núi. Cho đến nay, giới chuyên gia chưa tìm được kho báu Inca giá trị này.
Một số nguồn tin cho hay chỉ huy Pizarro lấy một nửa số vàng trên rồi hành hình nhà vua Inca. Số phận vua Atahualpa sau sự kiện trên chưa được làm sáng tỏ.