Cách bỏ thuốc lá có một không hai này đang diễn ra ở thôn Trung, xã Cao Viên, huyện Thanh Oai nơi chỉ cách trung tâm Hà Nội chừng 20km.
Cao Viên, cũng như bao làng quê khác ở Hà Tây cũ, nghề ruộng là chủ yếu, nằm kề bên dòng sông Đáy, được phù sa bồi đắp. Mảnh đất trăm nghề, với những người nông dân chân chất, thật thà cùng với cơ chế thị trường mở cửa, nhiều nhà mở xưởng may tư nhân, buôn bán quần áo, nuôi trồng thủy sản…đời sống người dân ngày càng nâng cao.
 |
Anh Nguyễn Đình Vị (trái) là một trong những người ở thôn Trung - Cao Viên
chọn cách ăn trầu để bỏ thuốc lá. |
Nhiều người dân nơi đây coi thói quen ăn trầu như nét đẹp văn hóa của người Việt từ xa xưa. Vậy nên, khi đặt chân đến nơi này, khách phương xa sẽ được tiếp đón nhiệt tình, với đúng thủ tục “miếng trầu là đầu câu chuyện” cùng ấm trà nóng, nếu khách rảnh rỗi thì được chủ nhà mời đánh cờ tướng. Tuyệt nhiên không có chuyện người Cao Viên đem bao thuốc ra mời khách. Điều bất ngờ hơn, không phải những người có tuổi mới ăn trầu, mà nhiều thanh niên thuộc thế hệ 8x cũng “bỏm bẻm” nhai trầu.
Về Cao Viên, chúng tôi gặp anh Nguyễn Đình Vị (24 tuổi) anh kể, cũng không hẳn là tục lệ, nhưng nhiều gia đình trong thôn, hễ có hội họp, giỗ tết gì thì buộc phải có miếng trầu để đưa đẩy câu chuyện. Cũng có lúc, hàng xóm sang chơi cũng mời nhau miếng trầu. Có hôm bạn bè trong xóm đến chuyện trò, nhà anh hết đến nửa buồng cau. Tủ lạnh nhà anh là nơi dự trữ trầu. Như để chứng minh cho sự “lạ” ấy, anh Vị dẫn tôi sang nhà hàng xóm phía đối diện, mấy thanh niên miệng “bỏm bẻm” nhai trầu, trò chuyện rôm rả, thấy khách lạ họ luống cuống đứng lên chào rồi cũng mời tôi ăn thử miếng trầu cho…vui.
Chị Lê Ngọc Bích, vợ anh Vị kể lại, ngày mới lấy nhau suốt ngày chị bị tra tấn bởi khói thuốc lá của anh, đến lúc có con nhỏ anh vẫn không bỏ thuốc, chỉ vì khói thuốc mà hai vợ chồng hay cãi vã. Lo sức khỏe của con cái, và cả chồng, chị nhiều lần khuyên anh bỏ thuốc, khuyên răn thế nào cũng không xong. Thế rồi tình cờ, khoảng hơn 4 năm trờ lại đây, cả thôn bỗng có phong trào bỏ thuốc lá ăn trầu, anh cũng học theo. Anh Vị cho biết: Cũng không biết ăn trầu có phải biện pháp tốt không, có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không, nhưng bản thân anh thấy, từ ngày ăn trầu sức khỏe anh tốt hơn trước, tăng tới 6kg.
Anh Thanh (38 tuổi) cũng là người từng nghiện thuốc lá và cai nghiện thuốc bằng cách ăn trầu chia sẻ, anh thấy ăn trầu là truyền thống của các cụ từ xưa, anh cũng ăn thường xuyên, từ ngày có thói quen ăn trầu, anh không còn nghĩ đến chuyện hút thuốc nữa. Còn cụ Nguyễn Thị Tý, 79 tuổi cho hay: “thấy con cháu ăn trầu mà không hút thuốc lá, sức khỏe tốt hơn, mình cũng mừng thay”.
Để rõ hơn chuyện bỏ thuốc lá ăn trầu ở xã Cao Viên, chúng tôi tìm tới nhà ông Nguyễn Văn Khởi, trưởng thôn Trung. Ông Khởi kể, trước đây, mỗi lần nhà văn hóa thôn tổ chức hội họp thì ngập ngụa khói thuốc. Người hút không sao chứ người không biết hút người nào người nấy sặc sụa vì khói. Lúc đó ông nghĩ đến việc ăn trầu, bởi các cụ nhà mình xưa nay chẳng vẫn ăn đấy thôi. Ăn trầu cau thì người dân ở đây cũng ăn nhiều, nhưng chưa ai nghĩ tới việc ăn trầu để bỏ thuốc lá. Thế là ông cùng với những người dân trong thôn, “phát động phong trào”, ấy thế rồi được bà con trong thôn nhiệt tình hưởng ứng.
“Giờ về thôn Trung mà gặp người hút thuốc thì một là không phải người trong thôn, hai là mấy cậu nhóc học đòi hút thuốc tuổi tập tành làm người lớn mà thôi”- ông Khởi khẳng định.